HẬU QUẢ NHÂN KHẨU VÀ ĐỊA CHÍNH TRỊ TỪ CUỘC CHIẾN UKRAINE VÀ TỪ “TIỀN TỬ TRẬN” ĐẾN NGUY CƠ TRUNG QUỐC HÓA VÙNG VIỄN ĐÔNG NGA , Người xứ Nghệ Kiev

Article by bos/news.de

Phát ngôn gây sốc và thực tế nhân khẩu nghiệt ngã

Đoạn video một phụ nữ Nga tính toán lợi ích nếu chồng tử trận ở Ukraine đã gây chấn động dư luận. Nhưng nếu bỏ qua yếu tố giật gân, phát ngôn này phản ánh một thực tế: cái chết của binh sĩ Nga không chỉ là bi kịch gia đình mà đã trở thành yếu tố tác động mạnh đến cấu trúc xã hội.

Theo quy định từ tháng 4/2022, thân nhân của binh sĩ tử trận được nhận 7,42 triệu ruble cùng trợ cấp hàng tháng lâu dài.
Ở nhiều vùng nông thôn và thành phố nhỏ, đây là khoản tiền cực lớn, tương đương hàng chục năm lao động.

Tuy nhiên, những khoản chi này được “đổi” bằng mạng sống của nam giới trong độ tuổi lao động – vốn đã khan hiếm ở nhiều địa phương.

Mất cân bằng giới tính và “thị trường hôn nhân” biến dạng

Nga vốn đã đối mặt với tình trạng tỷ lệ nam giới thấp hơn nữ giới do tuổi thọ nam giới ngắn và tỷ lệ tử vong cao từ thời hậu Xô Viết.

Chiến tranh Ukraine đã đẩy nhanh sự mất cân bằng giới: hàng trăm nghìn nam thanh niên từ các vùng nghèo bị điều ra chiến tuyến.
Ở các khu vực xa xôi như Siberia, Yakutia, Buryatia hay vùng Viễn Đông, nhiều làng thị trấn thiếu hẳn nam giới trong độ tuổi kết hôn.

Khi “cung” nam giới giảm mạnh, thị trường hôn nhân địa phương biến đổi:

Phụ nữ Nga kết hôn với lao động nhập cư Trung Quốc, đặc biệt ở các tỉnh giáp biên như Amur, Zabaykalsky Krai và Primorsky Krai.
Xuất hiện nhiều trường hợp kết hôn với người châu Phi, Nam Á, do lực lượng lao động từ các khu vực này tới Nga làm việc ngày càng nhiều.

Nguy cơ “Trung Quốc hóa” một số vùng biên giới

Sự hiện diện ngày càng lớn của người Trung Quốc ở vùng Viễn Đông không chỉ là hiện tượng xã hội mà còn có hàm ý địa chính trị:

Kinh tế: Thương nhân và nông dân Trung Quốc thuê hoặc mua đất dài hạn, phát triển các trang trại, cửa hàng và doanh nghiệp dịch vụ.
Văn hóa – dân số: Trẻ em lai Nga – Trung ngày càng nhiều; các hoạt động văn hóa, lễ hội, biển hiệu và ngôn ngữ Trung Quốc xuất hiện dày đặc.
An ninh chiến lược: Vùng Viễn Đông Nga giàu tài nguyên nhưng dân số thưa thớt; nếu xu hướng nhân khẩu nghiêng về người Trung Quốc, Nga sẽ đối mặt với thách thức kiểm soát lâu dài.

Điều này làm dấy lên lo ngại rằng, trong vài thập kỷ tới, một số khu vực biên giới có thể mang diện mạo “Trung Quốc” rõ rệt hơn là “Nga”.

Hậu quả lâu dài đối với cấu trúc xã hội Nga

Chiến tranh Ukraine không chỉ làm Nga mất mát về nhân mạng trước mắt, mà còn làm biến đổi cấu trúc nhân khẩu học:

Thiếu hụt lao động nam trong công nghiệp, nông nghiệp và quân đội.
Gia tăng phụ thuộc vào lao động nhập cư, đặc biệt từ Trung Á, Trung Quốc và châu Phi.
Mở rộng pha trộn văn hóa – điều có thể tích cực nếu được quản lý tốt, nhưng cũng tiềm ẩn rạn nứt xã hội nếu kinh tế suy yếu hoặc chính sách hội nhập thất bại.

“Tiền tử trận” – chính sách an ủi hay mầm mống lệch chuẩn đạo đức?

Chính sách bồi thường hậu sự cao có thể được xem là “giúp gia đình liệt sĩ ổn định đời sống”, nhưng trong bối cảnh kinh tế khó khăn, nó cũng tạo ra động lực méo mó:

Một số gia đình coi ra trận là “khoản đầu tư”, chấp nhận rủi ro để đổi lấy tiền bồi thường.
Về mặt đạo đức, điều này bình thường hóa cái chết trong chiến tranh, biến sinh mạng thành con số trong bảng tính tài chính.

Tiền tuất cao – gánh nặng ngân sách và lý do để “giấu số tử vong”

Chính sách chi trả hậu sự cho binh sĩ tử trận ở Ukraine với mức 7,42 triệu ruble + trợ cấp hàng tháng là một gánh nặng khổng lồ cho ngân sách Nga, nhất là khi số thương vong thực tế có thể cao hơn rất nhiều so với con số chính thức.

Chính quyền Nga vì thế bị cáo buộc chủ động giảm công bố số tử vong, bằng cách:

Không cập nhật đầy đủ danh sách binh sĩ thiệt mạng.
Xếp nhiều trường hợp vào diện “mất tích” để tránh phải chi trả ngay tiền tuất.
Hạn chế thông tin từ chiến trường, đặc biệt với các đơn vị bị xóa sổ hoặc tổn thất nặng.

Hệ quả là hàng chục nghìn gia đình không biết rõ chồng, con, anh em mình sống hay đã chết, khiến tâm lý bất mãn lan rộng.

Bùng phát các cuộc biểu tình của thân nhân

Tại nhiều vùng, đặc biệt là các cộng hòa dân tộc thiểu số như Buryatia, Dagestan hay Bashkortostan – nơi lính nghĩa vụ bị điều ra mặt trận nhiều – các nhóm thân nhân binh sĩ đã xuống đường yêu cầu chính quyền trả lời: con em họ ở đâu, vì sao mất liên lạc hàng tháng trời.

Các cuộc biểu tình này thường bị công an giải tán nhanh chóng, nhưng vẫn kịp lan truyền trên mạng xã hội, tạo nên làn sóng phẫn nộ ngầm.
Một số gia đình cho rằng chính quyền cố tình giữ im lặng để không phải chi khoản trợ cấp tử trận, nhất là trong bối cảnh kinh tế Nga bị trừng phạt và chi phí chiến tranh leo thang.

Vụ việc gây chấn động: Xác lính Nga lẫn vào xác binh sĩ Ukraine

Gần đây, trong các đợt trao trả thi thể giữa hai bên, phía Ukraine đã phát hiện xác binh sĩ Nga bị lẫn vào các túi đựng xác của quân nhân Ukraine.

Điều này khiến nghi vấn càng lớn: phải chăng một phần lính Nga được ghi nhận “mất tích” thực tế đã chết từ lâu, nhưng không được hồi hương và không khai báo chính thức để tránh phát sinh nghĩa vụ trợ cấp?
Hình ảnh và thông tin về vụ việc này lan truyền trên mạng đã gây chấn động trong cộng đồng thân nhân binh sĩ Nga, làm tăng thêm áp lực lên Điện Kremlin.

Tác động xã hội – từ bất mãn ngấm ngầm đến khủng hoảng niềm tin

Chính sách giấu nhẹm thương vong và trì hoãn chi trả tiền tuất đang tạo ra một khủng hoảng niềm tin nghiêm trọng:

Gia đình binh sĩ cảm thấy bị phản bội, khi sinh mạng con em họ bị coi như một con số có thể “điều chỉnh” để cân đối ngân sách.
Các cộng đồng dân tộc thiểu số, vốn chịu thiệt hại nặng nề, ngày càng bất mãn, có nguy cơ bùng nổ xung đột xã hội.
Sự việc xác lính Nga lẫn vào xác Ukraine còn làm dấy lên câu hỏi về quản lý tử sĩ và đạo đức quân đội.

Mầm mống bất ổn lâu dài

Câu chuyện từ một phát ngôn gây sốc của một phụ nữ Nga đã mở ra cả một thực tế đáng lo ngại:

Chiến tranh không chỉ cướp đi nhân mạng, mà còn để lại di sản nhân khẩu học nguy hiểm: thiếu hụt nam giới, gia tăng kết hôn xuyên quốc tịch, thay đổi cấu trúc dân cư ở vùng chiến lược.
Chính sách tiền tuất cao, thay vì chỉ là hỗ trợ nhân đạo, đã biến thành lý do để chính quyền giấu thương vong và che đậy sự thật.
Sự bất mãn của thân nhân binh sĩ, cộng với những vụ việc như xác lính lẫn lộn, đang bào mòn niềm tin vào nhà nước – một yếu tố có thể trở thành ngòi nổ chính trị trong tương lai.
Ukraine-Krieg aktuell: Millionen für toten Soldaten-Ehemann - Russin berechnet lukrative Vorteile