Dân trí Cầu treo nối hai thôn ở xã Mỵ Hòa, huyện Kim Bôi (Hòa Bình) sau chục năm sử dụng đến nay đã hư hỏng nặng, mặt cầu cũ gần như "nát bét", có chỗ thủng rộng cả mét vuông. Người dân mỗi lần đi qua chỉ biết “nín thở” phó mặc tính mạng cho tử thần.

Dân trí Sinh ra Việt đã không có hậu môn. Cuộc sống của Việt dài đằng đẵng 5 năm trong bệnh viện, bao tài sản trong nhà bán sạch để chi phí cho 5 lần phẫu thuật hậu môn nhân tạo cho Việt. Nhưng niềm vui của Việt và gia đình ngắn chẳng tày gang khi Việt lại bị cong, vẹo cột sống đến gập người, bố mẹ Việt lại vét đến những hạt thóc cuối cùng để bán cứu con.

Dân trí Được coi là nhan sắc, học thức nhất vùng, nhưng Chi lại có cuộc sống vô cùng lận đận về đường tình duyên với 2 lần lỡ dở. Một lần đang trên bục giảng, Chi bị đột quỵ phải sống thực vật. Từ đó, người cha già 70 tuổi vác búa tạ đi khắp nơi phá đá thuê kiếm từng cắc bạc lẻ để cứu con.

Dân trí Chồng qua đời, 3 mẹ con chị Hai tha nhau đi ở trọ nay đây, mai đó. Phận đời bất hạnh chị gặp người đàn ông mong có bờ vai làm chỗ dựa. Khi chị mang bầu "sở khanh" lặn một mạch "không sủi tăm". Không gục ngã, chị quyết nuôi con gái học hành tử tế đến giảng đường đại học đầy chông gai..

Dân trí Chỉ còn lại một cánh tay lại mắc phải căn bệnh ung thư, người mẹ nghèo khốn khổ bất lực “xin” đứa con duy nhất của mình không tiếp tục học đại học. Cô nữ sinh với số điểm cao gần nhất trường cầm tờ giấy báo nhập học trên tay cũng chỉ biết đóng khung xem đó là kỷ niệm đẹp để đi làm thuê lấy tiền thuốc thang cho mẹ. 

Dân trí Nửa thế kỷ trôi qua, chị mang hàm răng "kì dị" trên khuôn mặt nhăn nheo khiến nhiều người ái ngại không dám nhìn. Chị cũng chưa một lần ngoái cổ do lần ngã vào bếp khiến toàn bộ gân, da co rút. Kể từ đó chị sống nương vào bàn tay của người mẹ năm nay đã ở tuổi 90.

Dân trí "Lúc mới sinh ra người cháu đã mềm như bún không đi lại được mà toàn phải lết đi. Nên mọi người vẫn thường gọi con gái tôi là "Chín lết", bà Hoàng ngậm ngùi kể về cô con gái sinh ra nhiễm chất độc da cam mà hơn 40 năm qua ông bà chăm sóc trong nỗi cơ cực.

Dân trí Sinh bé út được hai tháng, chị Mến bỗng đổ bệnh tâm thần. Từ đó, một mình anh Viên bươn bả với cuộc sống sớm hôm đi phu hồ để kiếm bát cơm, bát cháo nuôi 3 con. Giữa hôm trời nắng nóng, khi đang làm thuê, anh ngã từ tầng 4 xuống không qua khỏi, đẩy 3 đứa con thơ vào chốn mồ côi, không nơi nương tựa.

Dân trí Anh qua bệnh viện thăm khi chị vừa sinh đôi 2 bé rồi từ đó đến nay bặt vô âm tín. Không có ai để bấu víu, bản thân lại mắt kém nên trong nhiều năm qua, để có tiền nuôi 2 con, người mẹ khốn khổ ấy đã tha phương cầu thực khắp mọi nơi với công việc đi hát rong, có lúc lại bán tăm để kiếm từng đồng bạc lẻ.

Mỗi lần gặp bé Dung, các em nhỏ hoảng sợ, khóc thét và xa lánh em. Sợ con tủi thân, chị Linh không dám cho đi học.

Đó là hoàn cảnh của thí sinh Nguyễn Thùy Linh (SN 2001) ở thôn Yên Tôn Hạ, xã Vĩnh Yên, huyện Vĩnh Lộc (Thanh Hóa).