Article by Karsten-Dirk Hinzmann

Nga đang phải đối mặt với tình trạng bế tắc trên chiến trường Ukraine. Dù liên tục điều chỉnh chiến thuật, điện Kremlin vẫn chưa đạt được bước tiến mang tính quyết định nào, trong khi tổn thất nhân lực lên tới gần một triệu người.

Moskva – “Hiện tại, rất khó để nhận biết giới hạn tham vọng của Putin,” nhà phân tích Thomas Graham tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại Hoa Kỳ (CFR) nhận định. Theo ông, chiến tranh Ukraine không đơn thuần là một cuộc chiến tranh lãnh thổ, mà là nỗ lực nhằm khôi phục ảnh hưởng toàn cầu của Nga và thậm chí có thể là vẽ lại bản đồ châu Âu.

Tờ Bild (Đức) cho biết, chỉ trong năm nay, quân đội Nga đã chiếm được diện tích lãnh thổ Ukraine tương đương bang Saarland của Đức – khoảng 2.569 km². Tuy vậy, so với diện tích 603.628 km² của Ukraine, kết quả này chỉ là một phần rất nhỏ nếu đặt trong tham vọng kiểm soát toàn diện hoặc lật đổ chính quyền Kyiv của Tổng thống Nga.

Đường tiến của Nga: Ghi nhận "thành công", nhưng không có đột phá

Viện Nghiên cứu Chiến tranh Hoa Kỳ (ISW) cho biết, trong báo cáo ngày 19/7: “Lực lượng Nga tiếp tục tấn công... nhưng không đạt được bước tiến mới nào.” Câu nhận định lặp đi lặp lại này phản ánh sự trì trệ rõ rệt trên hầu hết các mặt trận phía đông Ukraine.

Dù vậy, Tổng thống Putin vẫn phủ nhận tham vọng lãnh thổ và khẳng định mục tiêu chính là loại bỏ mối đe dọa với an ninh Nga – cụ thể là việc Ukraine ngày càng xích lại gần các liên minh phương Tây.

Nga thay đổi chiến thuật – dấu hiệu của sự hoảng loạn?

Theo các nguồn tin từ một lữ đoàn Ukraine gần Novopavlivka (Donetsk), Nga đã thu hẹp các nhóm tác chiến xuống quy mô cực nhỏ – “tổ đội hỏa lực 2-3 người” – và sử dụng xe máy để vận chuyển đạn dược hoặc binh lính đến tiền tuyến, sau đó đi bộ tiếp cận mục tiêu trong phạm vi 10–15 km.

ISW cho rằng đây không phải là biểu hiện của chiến lược bài bản, mà đúng hơn là sự bất lực hoặc hoảng loạn thuần túy. “Các binh sĩ Nga sau đó thường nhanh chóng thiệt mạng ở tiền tuyến,” một phát ngôn viên Ukraine cho biết.

Gần một triệu binh sĩ Nga đã thiệt mạng hoặc bị loại khỏi vòng chiến

Theo ước tính từ nhiều nguồn phương Tây, khoảng 900.000 lính Nga đã tử trận hoặc không còn khả năng chiến đấu – con số gần tương đương với dân số bang Saarland. Tuy vậy, các binh sĩ thiệt mạng đều được thay thế rất nhanh, thậm chí trong nhiều trường hợp, họ có thể đã trở thành nạn nhân của chính hỏa lực phe mình.

ISW cảnh báo về các biện pháp kỷ luật tàn bạo của chỉ huy Nga, không hề quan tâm đến tính mạng binh sĩ vì liên tục có quân tiếp viện. Trong bối cảnh đó, các mục tiêu "chiến thắng" trở nên mờ nhạt và điện Kremlin dường như đang cố cầm cự để tránh thất bại toàn diện.

Năm 2025 – thời điểm quyết định đối với Putin?

Theo nhà phân tích Pavel Luzin của Trung tâm Phân tích Chính sách Châu Âu (CEPA), năm 2025 sẽ là bước ngoặt đối với Putin. Nga đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt binh sĩ nghiêm trọng, khiến việc giữ vững vùng chiếm đóng ngày càng khó khăn. Viễn cảnh tổng động viên có thể khiến xã hội Nga phản ứng dữ dội, và dường như Putin đã chuẩn bị cho điều đó khi giao thêm quyền truy tố các tội danh "chính trị" cho cơ quan an ninh FSB.

Nga có thể chấp nhận thất bại – và trở lại?

Theo các nhà phân tích Collin Meisel và Mathew Burrows, Nga vẫn có thể chịu đựng một thất bại và tái cấu trúc lực lượng để quay trở lại sau này. “Lực lượng Nga đang tái thiết nhanh hơn những gì chúng ta từng ước tính,” Tư lệnh NATO tại châu Âu, Tướng Christopher Cavoli cho biết.

Ngay cả khi Nga đối mặt với tình trạng suy giảm nhân khẩu nghiêm trọng – với khoảng 3,5 triệu nam giới trong độ tuổi nhập ngũ biến mất do dân số già – thì lực lượng vũ trang vẫn lớn hơn 15% so với thời điểm đầu xâm lược Ukraine, theo ông Cavoli.

Hilflos, panisch, unerbittlich: Russlands Lage an den Ukraine-Fronten festgefahren