Bài viết của Babett Gumbrecht 

Diễn biến trong cuộc chiến Ukraina

Chuyên gia đối ngoại của CDU và Phó Chủ tịch tổ chức Atlantik-Brücke, Norbert Röttgen, đã đưa ra lời cảnh báo khẩn cấp vào thứ Hai (12/5) tại Berlin về nguy cơ leo thang từ Tổng thống Nga Vladimir Putin. Ông nói rằng không có gì đảm bảo rằng Putin sẽ chờ đợi “bốn hay năm năm nữa” để ra tay với phương Tây.

"Chúng ta đang chịu áp lực thời gian rất lớn và cần gấp rút cải thiện năng lực phòng thủ. Bởi vì tình hình có thể trở nên xấu đi và nguy hiểm nhanh hơn so với những gì các tuyên bố chính thức nhận định", ông nói với hãng tin Reuters.

Röttgen cho rằng Putin có thể lợi dụng việc châu Âu chưa đạt được các mục tiêu quân sự, trong khi sự bất định ở Mỹ vẫn tiếp diễn nếu Donald Trump quay lại làm tổng thống.

EU muốn sẵn sàng cho chiến tranh vào năm 2030 – nhưng Putin có thể ra tay sớm hơn

Thực tế, từ tháng 3, Ủy ban châu Âu đã chuẩn bị cho khả năng chiến tranh quy mô lớn với Nga. Bản chiến lược do Chủ tịch Ursula von der Leyen công bố cảnh báo:

"Lịch sử sẽ không tha thứ cho sự thụ động của chúng ta".

Nếu Nga đạt được mục tiêu ở Ukraina, họ sẽ tiếp tục mở rộng tham vọng lãnh thổ. Vì vậy, EU đặt mục tiêu sẵn sàng chiến tranh trước năm 2030. Tuy nhiên, theo Röttgen, như vậy là quá chậm – Putin có thể hành động trước thời hạn đó.

EU huy động 800 tỷ euro, Trump đe dọa rút bảo đảm an ninh

Một phần lý do đẩy nhanh kế hoạch là do Trump tuyên bố Mỹ có thể không còn là "người bảo đảm hòa bình" cho châu Âu. Von der Leyen cảnh báo:

"Kiến trúc an ninh mà chúng ta từng tin tưởng không còn chắc chắn nữa".

EU đang lên kế hoạch huy động 800 tỷ euro trong 4 năm, bao gồm 150 tỷ euro từ các khoản vay và nới lỏng quy định tài chính để tái vũ trang và hỗ trợ quân sự cho Ukraina. Các yêu cầu đối với ngành công nghiệp quốc phòng cũng sẽ được giảm bớt.

Merz phản bác Röttgen: Quan hệ với Trump được cải thiện, EU đã đoàn kết

Tân Thủ tướng Đức Friedrich Merz (CDU) tỏ ra lạc quan thận trọng, trái ngược với cảnh báo của Röttgen. Trong cuộc phỏng vấn từ Kiev với chương trình "Tagesthemen" (10/5), Merz nói:

"Cuộc chiến này phải kết thúc. Và tôi nghĩ rằng hiện nay có một cơ hội – dù nhỏ – nhưng có tồn tại."

Cuối tuần qua, Merz đến Kiev cùng Tổng thống Pháp Macron, Thủ tướng Anh Starmer và Thủ tướng Ba Lan Tusk để kêu gọi Nga ngừng bắn vô điều kiện. Merz nhấn mạnh rằng:

"Chúng tôi rất đoàn kết. Mỹ cũng tham gia đầy đủ. Đây là sáng kiến ngoại giao lớn nhất trong nhiều tháng, nếu không nói là nhiều năm."

Merz sẵn sàng gọi điện cho Putin – “đó là một khả năng”

Merz cũng bày tỏ sẵn sàng gọi điện trực tiếp với Putin, nhưng với điều kiện phải phối hợp chặt chẽ với các đối tác châu Âu và Mỹ. Ông nói:

“Tất cả các bên sẽ được thông báo – trước và sau cuộc gọi”.

Putin đã từ chối lời kêu gọi ngừng bắn, nhưng đề xuất đàm phán trực tiếp với Ukraina tại Istanbul vào thứ Năm. Ông cũng nói rằng có thể thảo luận ngừng bắn trong quá trình đàm phán.

Tổng thống Ukraina Zelensky đồng ý gặp Putin, nhưng nhấn mạnh phải có lệnh ngừng bắn 30 ngày bắt đầu từ thứ Hai. Tuy nhiên, hiện chưa rõ diễn biến của các cuộc đàm phán ra sao. Một số chuyên gia lo ngại rằng Putin có thể tìm cách ép Ukraina ký một hiệp định hòa bình mang tính đầu hàng.