Ngọt ngào vị hến sông La

Hến là món ăn có mặt trong nhiều dịp lễ, tết ở vùng sông La. Hến trộn gỏi, nấu canh hay xào nhưng đều có hương vị khó quên.

Làng tôi tự ngàn đời sống dựa vào dòng sông với nghề cào hến. Không hiểu vì sao hến quê tôi lại ngọt lành và đậm đà đến thế, phải chăng dòng sông chứa bao vị ngọt phù sa mà ban phát cho làng tôi thứ quà dân dã mà đặc trưng đến thế!
Nghề cào hến bắt đầu từ bao giờ, tôi không còn nhớ nữa. Ngay cả ông tôi khi nhắc đến nghề đó cũng chỉ biết bắt đầu bằng câu chuyện... ngày xưa, nhưng trong nếp nghĩ của ông nó thân thuộc, nên thơ như nhớ về một thời đã xa bình yên lắm.
Tôi còn nhớ như in trong một đêm tháng chạp rét mướt ngày ấy, tôi theo bà tôi ra bờ sông. Dòng sông rực sáng ánh đèn. Cả làng chúng tôi đỏ lửa đãi hến. Mặt sông như xao động.
Những cô gái nước da đen giòn vừa làm vừa hát những câu ví phường vải làm rộn ràng cả một khúc sông rộng lớn. Những con hến đen tròn bóng lên trong ánh lửa bập bùng. Phía trong thôn, mọi nhà đã sẵn sàng đỏ lửa.
Những sọt hến được rửa sạch bằng nước sông cho hết cát được đổ vào những chiếc nồi lớn để luộc vào sáng sớm. Hến không kén chọn loại củi. Bất cứ loại củi khô trong vườn nhà đều dùng được. Bà tôi đun rơm. Từng ôm rơm vàng óng cháy rần rật, những tàn rơm đỏ gập cong thành những vòng tàn riu riu lửa. Lửa nhuốm đỏ khuôn mặt bà lấm tấm mồ hôi. Bà tôi chờ hến sôi, miệng bỏm bẻm nhai trầu. Bà ước lượng thời gian bằng miếng trầu.
Khi miếng trầu nhạt là lúc hến sôi bùng lên, từng con hến bắt đầu nở bung như những cánh hoa thủy sinh chìm trong nước. Bà lấy đôi đũa tre khuấy đều rồi đổ hến ra chiếc rổ tre to nách ra bờ sông đãi. Làm hến chỉ có thế. Dễ như chơi ! Nhưng không phải đâu cũng được dòng sông ưu ái. Dòng sông dành cho làng tôi một món quà bình dị đến thân thuộc.
Hến đãi xong đem đựng trong chiếc rá tre, nước luộc hến đựng riêng trong chiếc nồi đồng chuẩn bị cho buổi chợ ngày sớm.
Hến không chỉ là một món ăn dân dã trong bữa cơm hằng ngày mà nó có mặt trong bất cứ lễ hội gì ở quê tôi. Ðám cưới, giỗ chạp đều có món hến. Bà tôi thường làm hến xào. Hến đun sôi lấy nước làm canh còn ruột đãi sạch để ráo. Khi mỡ đã sôi và dậy hành đem đổ hến vào đảo đều cùng nhút mít. Mít phải là mít non đem gọt vỏ bằm nhỏ muối chua thêm một ít giá, ít rau răm và vài chiếc bánh đa là hoàn tất.
Món hến đơn giản, dễ làm và không kén người. Hến vốn lạnh nhưng đã khéo chiều người bằng cách khi nấu người ta đem bỏ vào đấy một ít gừng tươi giã nhỏ cùng một ít rau răm, lá lốt để trung hòa nó. Hến có vị ngọt bùi đậm đà của ruột hến, có vị chua giòn của mít non, có mùi thơm của rau thơm và vị cay nồng của gừng trộn lẫn vào nhau mà thành món ăn chiều lòng khách.

Tôi đã đi nhiều nơi, đã thử ăn hến của các vùng khác nhau nhưng không hiểu sao hến làng tôi vẫn níu chân những bè bạn lãng du khi tôi đưa họ về làng thưởng thức vị hến trên bờ đê ăm ắp gió từ dòng sông cuộn thổi. Nước hến đùng đục trắng như sữa non và thơm mùi gừng nóng hấp dẫn, là thứ nước linh thiêng vì nó mang trong mình vị ngọt của phù sa, vị thơm của đất mà chưng cất thành món ăn bình dân nhưng thanh cao đến không ngờ đó.
Tôi nhớ lại bà tôi ngày xưa. Khi nắng vàng như mật sau những buổi chiều về là bà lại gánh hến đi bán khắp làng. Chiếc nồi đồng lớn trĩu nặng trên vai đầy nước. Bà dừng bất cứ chỗ nào khi khách gọi. Khi trên bờ ruộng, khi dưới gốc đa, khách hàng ngồi vây quanh thùng nước. Họ lấy chiếc gáo dừa uống từng gáo nước hến cho đỡ khát rồi mua đùm ruột hến gói trong miếng lá chuối nướng mềm mà bà mang sẵn đi về phía những thửa ruộng đang làm dở. Ðùm ruột hến được đặt trong nón. Ðó là bữa tối của những người làm muộn không xuống chợ kịp của người dân quê tôi như một thói quen vậy...
Trời bấy giờ đã sang thu. Dòng sông dềnh dàng nước. Tôi đứng trên bờ đê tạ từ dòng sông. Lòng dùng dằng chợt nhớ câu thơ khi ngửi thấy trong gió thoảng qua mùi hến ngọt ngào của bà tôi từng đãi:
Sông La một ngày anh đến
Nước trong không muốn quay về!

Thưởng thức đặc sản mực nhảy Vũng Áng – Hà Tĩnh

Vũng Áng là một khu kinh tế cảng biển tại huyện Kỳ Anh, phía Nam tỉnh Hà Tĩnh, cách thị xã Hồng Lĩnh 70 km về phía Nam. Khu kinh tế Vũng Áng được thành l

Về Nghi Xuân ăn gỏi cá Đục

Ng­ười dân quê tôi (Nghi Xuân - Hà Tĩnh) có nhiều món ăn chế biến từ đặc sản của biển, trở thành nét văn hoá riêng của làng biển 

Cá đục dài khoảng 13-18cm, thân to hơn ngón tay cái, sống gần bờ biển, có hình dạng tư­ơng tự loài cá bống nư­ớc ngọt. Cá đục có thể chế biến đ­ược rất nhiều món ngon vì thịt chắc, trắng, có vị ngọt và hầu nh­ư mùa nào cũng có.

Gỏi cá đục chế biến khá công phu và phải làm đúng cách ăn mới ngon. Cá đục còn tư­ơi, tách đôi, bỏ x­ương ngâm với chanh vắt chừng 15 phút. Sau đó vớt ra, vắt khô, để ráo. Mu dừa nạo nhỏ, trộn đều với cá. Lạc rang đâm mịn trộn với nư­ớc cá, n­ước dừa dùng làm n­ước lèo. Một gia vị nữa không thể thiếu là ớt t­ươi và tỏi. Ớt và tỏi giã nhỏ, trộn vào n­ước lèo, vừa ăn vừa xuýt xoa mới tuyệt!

Ăn gỏi cá đục nhất thiết phải có rau thơm và các loại lá sung, lá đinh lăng, lá xoài non.., cùng với xoài xanh, khế chua, chuối xanh thái lát mỏng, khi ăn dùng bánh đa nem cuộn rau với cá, chấm với nư­ớc lèo. Khi ăn gỏi cá đục, bạn sẽ cảm nhận đ­ược vị béo của cá, vị bùi của cùi dừa, vị cay, vị chua lẫn vị thanh thanh, ngọt ngọt rất đặc biệt.

Rư­ợu là "đồ mồi" của cá đục, chỉ cần rư­ợu trắng thôi, cũng đã ngon lắm rồi. Rư­ợu vừa có tác dụng đỡ lạnh bụng, lại vừa làm cho món gỏi ngon hơn rất nhiều

Đặc sản Đức Thọ - Hà Tĩnh

Hến Sông La. 

Hến, là thức ăn phổ biến ở vùng ven sông La. Thông thường nhất là cơm nước hến, nước luộc hến, lóng lấy nước trong, nếu đun sôi, bỏ ruột hến vào, nêm muối và cho thêm một miếng gừng tươi giã nát, vì hến mát (lạnh) cần có gừng (nóng) để điều hòa, có câu: “ Đời ông truyền lại đời cha; Ăn cơm nước hến có cà mới ngon”. Ăn cơm nước hến phải có cà pháo muối mới thật đậm đà. Người ta kể rằng: Có lần Luật sư Phan Anh về thăm quê: Chú bác, xóm giềng đến chơi rất đông. Đang trò chuyện rôm rả, bỗng ông thốt lên: “ Các bác ơi! Lâu ngày tôi không về, sèm (thèm) hến quá. Mời các bác, các chú ăn với tôi bữa cơm hến”…thế là, ai nấy vui vẻ ở lại dự bữa “tiệc” cơm hến với ông Bộ trưởng. Hến giá xào (lấy bánh tráng xúc), nước hến thả bún (rời), bánh đúc (cắt lát)…là những thức ăn quê mùa mà ngon miệng, còn cháo hến cũng là món mát, bổ.

Rượu Thanh Lạng
Có Rượu Thanh Lạng nay gọi là xã Đức Thanh, có truyền thống nấu Rượu từ hồ xa xưa, rất nổi tiếng với loại rượu cất từ cây lúa nếp, được nấu với công nghệ thủ công truyền thống "3 nồi", người ta có câu "Rượu nồng ai uống mà say; Rượu Đức Thanh ai uống mà say đắm lòng"

Bánh gái gói bằng lá

  Bánh gai bóc vỏ cắt đôi cho thấy nhân bên trong

BÁNH KHOAI - NGHỆ AN

Ở Hà Tĩnh có nhiều món ăn của xứ Nghệ, cũng thân thuộc và gắn bó với người Hà Tĩnh như chính sản phẩm của quê hương bản địa mà khi ở, đến hoặc đi cũng khiến nhiều người nhung nhớ. Một trong số đó phải kể đến đó là bánh khoai. Bánh khoai chỉ là món ăn chơi của dân học trò, của nhiều người trẻ tuổi nhưng lại có một sức hấp dẫn đến kì lạ.

Bánh khoai ở Hà Tĩnh không giống như món bánh khoai mà nhiều sinh viên Hà Nội, hay ở các nơi khác ăn, nhẫy dầu mỡ. Đó là thứ bánh giòn tan, và róc mỡ, rất dễ thưởng thức.

Bánh nhỏ như miệng bát, được chế biến với thành phần chủ yếu là khoai ngon, chắc, nhiều bột, khi cắt lát có thể thấy độ giòn của khoai mới đạt tiêu chuẩn. Khoai được gọt bỏ vỏ, cắt lát, phơi khô. Có thể cắt dài hoặc tròn, tùy theo nhu cầu của khách. Khi làm bánh, khoai khô được trộn với bột đã nêm gia vị, múc thành từng phần một cho vào chảo mỡ sôi đều, rán vàng. Chính vì khoai lang được phơi khô nên đã tạo ra được sự giòn tan khác biệt với loại bánh khoai tươi ở nhiều nơi khác. Bánh khoai châm với tương ớt, mùa nào cũng là món khoái khẩu của nhiều người nhưng ngon nhất và thích hợp nhất vẫn là ăn khi trời lạnh lạnh, vừa ăn vừa suýt xoa mới thích thú, nhất là giới học trò Hà Tĩnh

                                                  http://www.quoctoanlee.tk