Trang chủ Liên hệ       Thứ sáu, Ngày 29/03/2024
 
 
THÔNG TIN
Giới Thiệu Hội
Trang Thể Thao
Sức khỏe & Đời sống
Ẩm thực Nghệ Tĩnh
Việt Nam Đất Nước Con Người
  -  Con Người Việt Nam
  -  Đất Nước Việt Nam
Khoa học & Môi Trường
Chuyện lạ đó đây
Nhịp cầu Nhân ái
DANH SÁCH TẤM LÒNG VÀNG
Tin tức Nghệ Tĩnh
Truyền thống Nghệ Tĩnh
Tâm sự cuộc sống
Văn hóa - Xã hội
Văn Nghệ
Thư Viện
Góc Cười
Tin Trong nước -Tin Quốc Tế -Tin Ucraina
Tin Cộng Đồng
Người Việt Trên Thế Giới
BÀI DỰ THI VỀ XỨ NGHỆ
QUẢNG CÁO

 
Trang chủ > Việt Nam Đất Nước Con Người >
  “Bài chòi” - Di sản Văn hóa phi vật thể của nhân loại? “Bài chòi” - Di sản Văn hóa phi vật thể của nhân loại? , Người xứ Nghệ Kiev
 

 


Duyên hải miền Trung, trong những năm của những thế kỷ trước, người dân đa số sống bằng nông nghiệp. Vì thế nhân dân đã tạo cho mình những thú chơi riêng nhưng hết sức độc đáo, mang phong vị làng quê, đậm chất văn hóa nông thôn. Trong đó có Bài chòi. Thú chơi Bài chòi tương tự như chơi tổ tôm điếm ở miền Bắc. Bộ Bài chòi còn gọi là bộ Bài Tới, thoạt đầu có 6 người chơi trong nhà rồi dần dần mới lan ra và chuyển sang lối chơi nơi công cộng như đình làng, sân bãi.

Bài chòi sử dụng các con bài của bộ Bài Tới (30 lá bài) được đặt tên theo danh vị, đặc tính biểu trưng của con người, tên các con vật, đồ vật như : Thầy, Trò, Nghèo, Thái Tử , Gióng, Rế, Gà, Voi v.v... Tên con bài là những tên gọi nôm na, tinh nghịch, tiếng Nôm có, tiếng Hán có... Tên gọi đã mang tính hài hước, còn về hình vẽ con bài thì ẩn dụ nhiều ý nghĩa.

 

             

                  Biểu diễn Bài chòi cho khách du lịch nước ngoài xem


Bài chòi là sân chơi của những ván cờ. Mỗi ván gồm có 30 quân cờ với 30 tên gọi khác nhau chia thành 10 thẻ gỗ (3 quân cờ khác nhau được dán lên một thẻ gỗ) và người chơi sẽ được chọn mua các loại thẻ đó. Sau khi các thẻ được bán cho mọi người, ván cờ sẽ được bắt đầu bằng việc rút lần lượt từ 30 thăm que tre có ghi tên một quân cờ tương ứng với 30 quân cờ dán trên thẻ. Lúc này, anh "Hiệu” (người hô) sẽ dẫn dắt cuộc chơi bằng những câu hát có liên quan đến tên quân cờ ghi trên chiếc thẻ đó. Khi tham gia, nếu thấy tên quân cờ của mình được nhắc đến trong câu hát, người chơi sẽ phải hô lên và trình thẻ gỗ để được phát một lá cờ vàng, lần lượt cho đến khi các thẻ tre được rút có tên gọi trùng với các tên 3 quân cờ ghi trên cùng một thẻ gỗ, người nào có được thẻ đó thì thắng cuộc, tương đương với một phần thưởng nhỏ của cuộc chơi và ván cờ kết thúc... Ngày xưa người chơi được ngồi trong một chòi lợp cỏ tranh (vì vậy có tên là Bài chòi). Một hội Bài chòi được chơi 9 ván, nhà "cái” được hưởng 1 ván để trang trải kinh phí tổ chức. Như vậy mỗi người chơi có 90% hòa vốn; sự sát phạt ít thể hiện ở hội Bài chòi, chủ yếu là mua vui trong dịp đầu Xuân...

 

Người ta chơi Bài chòi không chỉ tìm thú vui giải trí trong ba ngày Tết mà còn muốn đến để nghe lối hô Bài chòi độc đáo, đó chính là phần cốt lõi, thu hút người chơi và hấp dẫn nhất. Anh Hiệu hô Bài chòi phải là người thuộc hết các bài hô truyền khẩu trong dân gian, cộng với tài năng ứng tác, đôi lúc để tăng thêm sinh động thì phải biết "chế thêm” cho hay nhưng phải đúng bài, đúng bản, cốt nội dung lời hô lúc nào cũng đầy bất ngờ, hợp với mạch cộng cảm của cuộc chơi. Từ chỗ lẽ ra chỉ hô tên con bài, anh Hiệu biến cách, phá thể bằng hô một hay nhiều câu lục bát ứng tác có mang tên con bài và để gây sự chú ý cho người chơi bao giờ cũng mở đầu bằng câu rao "Quờ mà quớ quơ quớ quơ” mang âm tiết đầy chất giọng miền Trung, đặc biệt là vùng Quảng Nam – Đà Nẵng.

Lời hô hát bài chòi truyền khẩu trong dân gian từ đời này qua đời khác, nó phản ánh tư duy thẩm mỹ bình dân của cư dân nông nghiệp. Sau này cũng chính từ dân gian đúc kết lại để ra đời các làn điệu dân ca Nam Trung Bộ như: xuân nữ, xàng xê, cổ bản, hò Quảng... cộng với ảnh hưởng của lối hát, lối nói tuồng mà hình thành bộ môn Nghệ thuật sân khấu Kịch hát Bài chòi rất độc đáo. 4 làn điệu cơ bản trên không đủ để diễn đạt các tình huống, tâm trạng vui buồn, hờn giận. Vì vậy, các nghệ sỹ, nhạc sỹ... đã sáng tạo và bổ sung nhiều bài dân ca, điệu hò, câu lý đậm chất dân ca truyền thống như hò Khoan, hò Chèo thuyền, vè Quảng, hát Ru con. Đây chính là nét đặc sắc nhất, là "phần hồn” trong tổng thể giá trị văn hoá phi vật thể ở đất Quảng mà người dân quê đi đâu bao giờ cũng không quên được. 


Nhiều người có thể cho rằng hình thức vui chơi này có vẻ dễ dàng và đơn giản, dựa vào sự may rủi là chính. Nhưng thực ra, ý nghĩa và cách thức chơi hội Bài chòi không hẳn vậy. Và thực tế đây là một hoạt động văn hóa đáng được tôn trọng và giữ gìn.

 

Mới đây, ngày 6-1, tại TP Đà Nẵng, Viện Văn hóa Nghệ thuật Việt Nam vừa tổ chức lớp Tập huấn kiểm kê khoa học di sản văn hóa phi vật thể nghệ thuật Bài chòi.

 

Hiện Đà Nẵng là 1 trong 8 tỉnh, thành Nam Trung Bộ được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đề nghị khẩn trương làm công tác kiểm kê khoa học di sản văn hóa phi vật thể đối với nghệ thuật bài chòi, để Viện Văn hóa Nghệ thuật Việt Nam sớm tập hợp lập hồ sơ trình UNESCO xét duyệt và công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại trong thời gian sớm nhất.

 

Theo Daidoanket


  Các Tin khác
  + Hoa gạo rực đỏ bên ngôi chùa cổ kính nghìn năm tuổi ở Hà Nội (23/03/2024)
  + Những bông hoa y tế vùng cao và chuyện băng rừng trong đêm đi đỡ đẻ (06/03/2024)
  + Kỷ niệm 80 ngày thành lập QĐNDVN: Sẽ tổ chức Triển lãm Quốc phòng quốc tế và mít tinh cấp Nhà nước (26/01/2024)
  + MŨI NÉ VÀO TOP ĐIỂM BAY KHINH KHÍ CẦU ĐẸP NHẤT THẾ GIỚI (02/04/2023)
  + Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh: (12/03/2023)
  + Hàng nghìn người khai hội gò Đống Đa xuân Quý Mão (26/01/2023)
  + Hiệp định Paris - thành quả đấu tranh kiên cường, bất khuất và hy sinh to lớn của quân dân Việt Nam (17/01/2023)
  + Cánh đồng Tà Pạ đẹp lạ như phim, dân mạng đang “phát sốt” tìm xem ở tỉnh nào của miền Tây (23/12/2022)
  + Mây tràn khắp lối, du khách ùn ùn kéo tới Sa Pa check-in khung cảnh bồng bềnh (06/12/2022)
  + Ly kỳ 2 quả núi cùng tên “kẹp” một dòng sông (26/11/2022)
  + Độc đáo bức tường bằng đá ong hàng trăm năm tuổi ở làng cổ Yên Trường (26/11/2022)
  + Cuộc đời cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt qua ảnh (21/11/2022)
  + ĐỘC ĐÁO LỄ HỘI ĐUA THUYỀN ĐỘC MỘC TRÊN SÔNG PÔ KÔ (11/11/2022)
  + NGHỆ NHÂN LÝ THỊ NHIỄN TÂM HUYẾT GÌN GIỮ VĂN HÓA DÂN TỘC CHÂU RO (10/11/2022)
  + “SỨ MÓNG CÁI, VẠI HƯƠNG CANH” (08/11/2022)
  + BẢO TỒN, PHÁT HUY GIÁ TRỊ THỔ CẨM TRUYỀN THỐNG CỦA DÂN TỘC BAHNAR (02/11/2022)
  + Mùa len trâu trở thành một cuộc di cư lớn của con người và hàng nghìn con trâu đi tìm sự sống (01/11/2022)
  + Lên núi cao nhất vùng Đông Bắc ở Hà Giang, bất chợt thấy rừng nguyên sinh rêu phong y như bên châu Âu (01/11/2022)
  + Tam giác mạch bung nở trên cao nguyên đá Đồng Văn (27/10/2022)
  + Quân đoàn 1: Xứng đáng với truyền thống “Thần tốc - Quyết thắng” của Binh đoàn Quyết thắng anh hùng (24/10/2022)
Playlist

GIỚI THIỆU
 

Kính thưa quý độc giả 

Website nguoixunghekiev.vn

hoạt động chính thức từ tháng

10/2012. và  phi lợi nhuận.

Trang tin đăng tải tin tức 

của cộng đồng người Việt tại Kiev

và toàn Ucraina, đồng thời lấy tin 

từ các trang báo mạng khác trên

nguyên tắc trích dẫn nguyên bản 

đường nguồn chính. Là những

người làm báo không chuyên nên

chắc chắn sẽ gặp sai sót không

mong muốn, chúng tôi sẽ tiếp thu 

chân thành những góp ý xây dựng 

của quý độc giả để cho trang tin 

ngày càng hoàn thiện hơn, xin gửi

về mục liên hệ trên mặt báo hoặc

Email: hosytruc@gmail.com

ĐT: 093-712-24-57

093-973-97-39

Xin trân trọng cảm ơn.

Biên tập: Hồ Sỹ Trúc

 

 

 
 
 

 

 


QUẢNG CÁO
Thống kê
Guests online: 1
Total: 59765990

 
 
 
Người xứ nghệ Kiev
Designed by July