Nước bị ô nhiễm được cho vào một cửa sông.© Hình ảnh IMAGO/Pond5
Các cuộc tấn công nguồn nước ở Phần Lan bắt đầu ở Porvoo, một thị trấn trên bờ biển phía nam, nơi chính quyền báo cáo rằng có kẻ nào đó đã hai lần cố gắng đột nhập vào tháp nước của thành phố. Sau đó, Sipoo gần Helsinki, cũng trên bờ biển phía nam Phần Lan, cũng báo cáo ghi nhận có những nỗ lực đột nhập vào nhà máy nước của họ. Như ở Porvoo, những kẻ tấn công đã nhắm mục tiêu vào cơ sở này trong hai đêm liên tiếp.
Bờ biển phía nam của Phần Lan thường khá yên tĩnh, nhưng mặt khác, nó nằm ngay gần Vịnh Phần Lan, tuyến đường trung chuyển cho tàu đến và đi từ St. Petersburg. Bạn không bao giờ có thể hoàn toàn chắc chắn về ai đó đang đi ngang qua.
Đến giữa tháng 7, ghi nhận đã có 11 nỗ lực đột nhập vào các tháp nước và nhà máy xử lý nước thải của Phần Lan. "Các vụ trộm được báo cáo cho đến nay dù không mất mát những gì quan trọng, nhưng điều đáng lo ngại là số vụ trộm đột nhập đã tăng lên nhanh chóng", Trung tướng về hưu Arto Raty, người đã dẫn đầu khóa học nổi tiếng của Phần Lan về quốc phòng, trong đó các nhà lãnh đạo từ tất cả các thành phần của xã hội tìm hiểu về các mối đe dọa đối với đất nước. (Raty hiện đang làm việc trong khu vực tư nhân.)
Nhà máy nước Phần Lan trong tầm ngắm: Nhà chức trách tăng cường các biện pháp an ninh sau những nỗ lực trộm cắp bí ẩn
Những kẻ xâm nhập đã không tiếp cận bất kỳ bộ phận nhạy cảm nào trong nhà máy nước và tháp. Nhưng với một loạt các cuộc đột nhập xảy ra như vậy trong vài tuần, chính quyền Phần Lan cần chuẩn bị tăng cường bảo vệ hơn nữa. Một số thành phố đã quyết định tăng cường an ninh xung quanh các cơ sở nước của họ, bắt đầu với nhiều hàng rào hơn và giám sát nhiều camera hơn.
Các nhà chức trách cũng đang đặt câu hỏi: Ai có thể quan tâm đến việc đột nhập vào nhà máy nước Phần Lan? Cho đến nay, họ chưa bắt giữ ai hoặc công khai nêu tên nghi phạm. Tuy nhiên, chắc rằng đây không phải là những tên trộm tội phạm thông thường. "Đây không giống những vụ trộm như bọn tội phạm sẽ thực hiện", Thiếu tướng về hưu Pekka Toveri, cựu lãnh đạo tình báo quân đội Phần Lan và hiện là thành viên của Nghị viện châu Âu, nói.
Bọn kẻ trộm biết rằng rất khó để tiếp cận các bộ phận nhạy cảm của các cơ sở nước và công nghệ đắt tiền dễ bị đánh cắp như ở nơi khác. Đã có sự nghi ngờ họ là những kẻ cực đoan về môi trường, nhưng những kẻ đó nếu phản đối họ sẽ tổ chức các cuộc biểu tình công khai, không cần phải đột nhập lén lút như vậy, và ngay cả những kẻ cực đoan môi trường cuồng tín nhất cũng không nghĩ rằng tấn công vào các nguồn nước là một ý tưởng tốt. Những kẻ khủng bố thường thích tấn công với sự công khai lớn nhất có thể, và hiện tại không có nhóm khủng bố nào được biết đến có vấn đề mâu thuẫn với các nhà khai thác cơ sở hạ tầng quốc gia quan trọng của Phần Lan.
Gây hấn với NATO ở vùng xám: Nga đứng sau các vụ đột nhập?Tuy nhiên, đã có một diễn viên hứng thú với điều đó khiến người Phần Lan sợ hãi: Điện Kremlin. "Các công ty xử lý nước đã nói rằng các vụ đột nhập không phải là một tình huống bình thường và điều đó khiến mọi người lo lắng", Toveri nói. "Và một mục tiêu của cuộc xâm lược vùng xám của Nga là khuấy động nỗi sợ hãi". Raty nói thêm: "Chúng tôi không có bằng chứng cho thấy ai đứng đằng sau những hành động này, nhưng tất nhiên suy đoán là chỉ tay về phía đông.
Nhưng điều đó không có nghĩa là Nga đã không hoạt động. Ngay cả trước khi hai nước gia nhập NATO, Điện Kremlin đã tìm cách gây khó khăn cho hai nước và các quốc gia phương Tây khác theo cách phi quân sự. Các cuộc tấn công mạng do Điện Kremlin thực hiện hoặc dung túng đã gây ra thiệt hại cho những người lái xe ở Mỹ và còn các cuộc tấn công vào đường ống thuộc các bệnh viện của Anh và vô số nơi khác.
Nga và sự xâm lược vùng xám: lấy phá hoại và người di cư làm vũ khí chống lại Phần Lan và NATO
Mùa thu năm ngoái, Nga bắt đầu đưa rất nhiều người di cư đến biên giới Phần Lan - với mục đích chế ngự chính quyền Phần Lan - đến nỗi Helsinki phải đóng cửa hoàn toàn các cửa khẩu biên giới. Nga dường như đã tham gia vào vụ phá hoại bí ẩn hai tuyến cáp ngầm và một đường ống ở vùng biển Thụy Điển, Phần Lan và Estonia, cũng vào mùa thu năm ngoái: thủ phạm bị cáo buộc là một tàu container Trung Quốc, đã hợp tác chặt chẽ với chính quyền Nga đã ghé thăm các cảng Biển Baltic trước và sau các sự cố.
Nga luôn có thể đưa ra các hình thức xâm lược mới trong vùng xám giữa chiến tranh và hòa bình, bởi vì họ không sợ bị trừng phạt vì sự xâm lược như vậy. Các nước phương Tây sẽ không đáp trả hành động một đối một như vậy. Hãy tưởng tượng nếu chính phủ của các nền dân chủ tự do thả những người xin tị nạn vào biên giới Nga hoặc cho phép các băng đảng mạng có trụ sở tại phương Tây làm tê liệt các bệnh viện Nga thì sẽ ra sao?.
Thật vậy, Nga có thể tiếp tục đổi mới trong khu vực màu xám, sử dụng không chỉ nhân viên của chính mình, mà còn tất cả các loại dịch giả tự do. Sự phá hoại phối hợp các tuyến cao tốc của Pháp là một ví dụ khác về sự xâm lược vùng xám. Sự tinh vi của cuộc tấn công cho thấy tác nhân đến từ nhà nước, nhưng chúng ta có thể không bao giờ biết đó là ai.
Các chính phủ phương Tây có thể nghi ngờ mối liên hệ giữa thủ phạm và Điện Kremlin, nhưng việc chứng minh mối liên hệ như vậy là hầu như không thể. "Nga có thể chỉ đơn giản là trả tiền cho bọn tội phạm để chúng đột nhập vào nhà máy nước", Toveri nói. "Tuy nhiên, những gì chúng tôi biết là các vụ trộm đã khiến mọi người sợ hãi."
Phần Lan không phải là quốc gia đầu tiên có nguồn cung cấp nước bị nhắm mục tiêu. Vào tháng Năm năm nay, Janet McCabe, phó giám đốc Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ (EPA), cảnh báo rằng Trung Quốc, Nga và Iran đang "tích cực tìm kiếm khả năng đóng cửa cơ sở hạ tầng quan trọng của Hoa Kỳ, bao gồm các dịch vụ nước và vệ sinh."
Ví dụ, năm ngoái, nhóm tin tặc Iran Cyber Av3ngers đã kiểm soát một số chức năng nước ở thành phố Aliquippa ở Pennsylvania, buộc cơ quan quản lý nước phải chuyển sang hoạt động thủ công.
Năm nay, một hacker được gọi là hacktivist liên kết với Nga đã cố gắng làm gián đoạn hoạt động nước ở một số thành phố Texas, theo báo cáo của CBS News. Nhóm mạng Volt Typhoon do nhà nước Trung Quốc bảo trợ đang nhắm mục tiêu vào các cơ sở nước và các dịch vụ quan trọng khác của Mỹ.
Các cuộc tấn công vào nguồn cung cấp nước ở Phần Lan: Tại sao mục tiêu có thể hấp dẫn đối với sự xâm lược của Nga
"Hệ thống nước uống và nước thải là mục tiêu hấp dẫn cho các cuộc tấn công mạng vì chúng là cơ sở hạ tầng quan trọng, nhưng hệ thống này thường thiếu nguồn lực và năng lực kỹ thuật để thực hiện các biện pháp an ninh mạng nghiêm ngặt", Quản trị viên EPA Michael Regan và Cố vấn An ninh Quốc gia Jake Sullivan cảnh báo trong một bức thư vào tháng Ba.
Phải mất rất nhiều cách để khuấy động nỗi sợ hãi trong số những người Phần Lan, những người đã trải qua sự xâm lược công khai và bí mật của Nga. Nhưng viễn cảnh nguồn nước của mình bị đe dọa là đáng lo ngại, bởi vì ngay cả một cuộc xâm lược cũng không nguy hiểm như ngộ độc nước uống trên diện rộng.
Bất kể Nga có liên quan gì đến các vụ đột nhập vào nhà máy nước Phần Lan hay không, thì nỗi sợ hãi của người dân chắc chắn sẽ làm hài lòng Điện Kremlin. Trong khi đó, tất cả chúng ta hãy làm tốt phần việc của mình bằng cách không hoảng sợ và tích trữ nước đóng chai ở nhà.
Về tác giả
Elisabeth Braw là một nhà bình luận tại Foreign Policy, một thành viên cao cấp tại Hội đồng Đại Tây Dương, và là tác giả của "Goodbye Globalization". Twitter (X): @elisabethbraw
Chúng tôi hiện đang thử nghiệm bản dịch máy. Bài viết này đã được tự động dịch từ tiếng Anh sang tiếng Đức.
Bài viết này lần đầu tiên được xuất bản bằng tiếng Anh trên tạp chí "ForeignPolicy.com" vào ngày 26 tháng 7 năm 2024 - như một phần của sự hợp tác, hiện nó cũng có sẵn dưới dạng bản dịch cho độc giả của IPPEN. Cổng thông tin MEDIA.