Dầu Nga sẽ đi đâu?

Hãng tin Reuters (Anh) đưa tin, Nga đã tăng cường vận chuyển dầu đến châu Á kể từ khi Liên minh châu Âu (EU) áp đặt các lệnh trừng phạt mạnh, nhưng khi lệnh cấm vận dầu toàn diện có hiệu lực vào tháng 12 tới, Nga vẫn cần chuyển hơn 1/4 sản lượng dầu thô xuất khẩu, tương đương khoảng 1,3 triệu thùng/ngày vốn dành cho châu Âu.

Nga xuất khẩu khoảng 20 triệu tấn dầu thô/tháng, tức khoảng 5 triệu thùng/ngày thông qua nhiều tuyến đường, bao gồm đường ống Druzhba đến châu Âu và các tuyến khác đến châu Á.

Tổng xuất khẩu của Nga thông qua các cảng châu Âu và đường ống Druzhba đạt 12,05 triệu tấn vào tháng 8, trong đó khoảng 5,5 triệu tấn (1,3 triệu thùng/ngày) được vận chuyển đến các quốc gia sẽ ngừng nhập khẩu dầu của Nga từ ngày 5/12.

Do đó, Nga sẽ phải tìm khách hàng mới cho số lượng dầu thô đó, đồng thời đối mặt với chi phí hậu cần đắt đỏ hơn để giao hàng đến các điểm đến xa hơn.

Một thương nhân trên thị trường dầu Nga cho biết: "Dầu Urals của Nga luôn là hàng chất lượng ở châu Âu. Giờ đây, để tiếp cận các thị trường mới, hàng hóa phải được vận chuyển bên ngoài châu Âu trong bối cảnh lo ngại ngày càng tăng về chi phí vận chuyển, bảo hiểm và thời gian".

Mỹ và EU cũng đang tính toán giới hạn giá dầu của Nga, cho rằng điều này sẽ giúp giảm doanh thu của Moscow trong khi giữ giá năng lượng toàn cầu ở mức thấp.

Moscow tuyên bố sẽ không bán dầu cho các quốc gia áp đặt giới hạn nhưng các thương nhân nói họ không nghĩ biện pháp này sẽ có hiệu quả.

Nga cũng cung cấp khoảng 3,2 triệu tấn dầu/tháng cho châu Âu thông qua đường ống Druzhba. Về mặt kỹ thuật, tuyến đường này được loại khỏi lệnh cấm vận vì Hungary, Slovakia và Cộng hòa Séc muốn tiếp tục mua dầu Nga qua tuyến này.

Nhưng những khách hàng lớn mua qua Druzhba là Đức và Ba Lan muốn ngừng mua từ năm 2023, có nghĩa là khoảng 2 triệu tấn/tháng sẽ cần tìm khách hàng mới.

Một đường ống dẫn dầu Nga. Ảnh: Reuters

Cách thức mới

Các thương nhân cho biết, định tuyến dòng chảy dầu từ Druzhba sẽ là một nhiệm vụ khó khăn vì người bán sẽ phải bố trí thêm tàu chở dầu do các cảng dầu của Nga có khả năng xuất khẩu hạn chế.

Nga đã không thể chuyển khối lượng lớn dầu Urals sang đường ống dẫn dầu Đông Siberi -Thái Bình Dương (ESPO), vốn đã gần đạt công suất. Điều này làm cho các chuyến hàng qua châu Âu và kênh đào Suez trở thành tuyến đường khả thi duy nhất cho dầu thô Urals đến châu Á.

Ngay cả khi Moscow đưa ra các điều khoản có lợi hơn, nhiều khách hàng ở châu Á cũng khó có thể mua thêm nhiều dầu thô của Nga vì họ có một số hợp đồng dài hạn với các nhà sản xuất đối thủ, chẳng hạn như Ả Rập Xê Út và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất.

"Các công ty Nga đã giảm giá, vận chuyển và bảo hiểm, thực hiện các tùy chọn thanh toán và đưa ra các đặc quyền khác để giữ chân người mua", một công ty kinh doanh dầu mỏ châu Á tiết lộ với Reuters.

Các công ty Nga cũng sẽ phải thay đổi cách bán dầu thô.

Thị trường dầu mỏ châu Á có chu kỳ giao dịch sớm hơn nhiều so với thị trường châu Âu: Vào giữa tháng 9, người mua châu Á đang giao dịch hàng hóa tháng 12, trong khi châu Âu vẫn định giá hàng hóa tháng 10.

Do đó, để tránh phụ thuộc hoàn toàn vào một số khách hàng lớn ở châu Á, Nga đã cố gắng tiếp cận những người khách hàng nhỏ hơn. Theo dữ liệu của Refinitiv Eikon, Sri Lanka cho biết họ sẽ bắt đầu mua dầu từ Nga, nhưng mới chỉ mua khoảng 300.000 tấn Urals trong năm nay. Cuba đã mua 200.000 tấn Urals trong năm nay.

Tuy nhiên, theo Reuters, những khách hàng nhỏ này chắc chắn không đủ sức để mua hết dầu Nga.