QĐND-Kỷ niệm 60 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ, công trình Bảo tàng Chiến thắng Lịch sử (CTLS) Điện Biên Phủ đang được gấp rút hoàn thành. Bảo tàng mới được thiết kế hiện đại, có không gian rộng thoáng, hình thức trưng bày khoa học với nhiều hiện vật, kỷ vật, tài liệu… tái hiện một cách sinh động chiến thắng vĩ đại của dân tộc ta.

Xứng với tầm vóc của một chiến thắng vĩ đại

Những ngày đầu tháng 5, du khách tìm đến Bảo tàng CTLS Điện Biên Phủ đều thấy phía trước cổng thông báo tạm ngưng đón khách để chuẩn bị cho công tác trưng bày nhà bảo tàng mới. Nhà trưng bày bảo tàng mới được thiết kế cách điệu theo hình chiếc mũ lưới của chiến sĩ Điện Biên năm xưa đã được xây dựng xong. Công nhân đang hoàn tất các hạng mục để kịp tổ chức khánh thành, đón khách từ ngày 5-5, thiết thực chào mừng kỷ niệm 60 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ. Tại đây, đồng chí Nguyễn Văn Bốn, Phó giám đốc Ban quản lý Dự án Bảo tàng CTLS Điện Biên Phủ cho biết: Công trình được khởi công vào năm 2011, có kinh phí đầu tư 211 tỷ đồng, trên tổng diện tích hơn 22.334m2, trong đó diện tích xây dựng là 7.140m2.

Điểm nổi bật của dự án là ở thiết kế tổng thể và các khu trưng bày. Với sự tham gia của Viện Bảo tồn di tích trong công tác tư vấn lập Dự án và Chủ nhiệm lập dự án là Tiến sĩ, kiến trúc sư Nguyễn Tiến Thuận, công trình được thiết kế dạng hình nón cụt, phần trang trí xung quanh sử dụng các thanh bê tông cốt thép tạo hình quả trám tượng trưng như tấm lưới ngụy trang của chiếc mũ Bộ đội Cụ Hồ. Phần thiết kế nhà bên trong được chia thành hai tầng gồm một tầng nổi và một tầng hầm, chiều cao công trình tính từ cốt mặt nền đất là 13,2m. Bên trong được chia thành các phân khu gồm: Phòng hội thảo, khu học tập, vui chơi, khu trưng bày cố định, khu trưng bày chuyên đề, khu hành chính và không gian toàn cảnh (Panorama)…

Đồng chí Nguyễn Văn Bốn cho biết, thời gian triển khai dự án không dài, nhưng Ban quản lý dự án đã quyết tâm đẩy nhanh tiến độ, kịp chào mừng kỷ niệm 60 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ. Công trình gắn với chiến thắng vĩ đại của dân tộc, lưu giữ những hiện vật, kỷ vật quý giá, có giá trị lâu dài nên việc triển khai xây dựng được tiến hành chặt chẽ, cẩn trọng ở các khâu thiết kế, lập dự án, tiến hành xây dựng bảo đảm chất lượng cao nhất, thực sự đạt giá trị của công trình Di tích Lịch sử quốc gia.

Đồng chí Hà Văn Trình, Trưởng phòng Nghiệp vụ Bảo tàng CTLS Điện Biên Phủ cho biết: "Nhà trưng bày bảo tàng cũ có diện tích quá chật, không đáp ứng được yêu cầu lưu giữ, trưng bày các hiện vật, kỷ vật, để tái hiện Chiến dịch Điện Biên Phủ. Nhà trưng bày mới, được thiết kế hiện đại, diện tích trưng bày trong nhà rộng 1.255m2 đã tạo không gian mới rộng rãi, giúp cho việc bố trí khu trưng bày cố định chia thành các phân khu gồm: Sơ lược cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp từ 1945 đến 1953; Chiến dịch Đông-Xuân 1953-1954; Chiến dịch Điện Biên Phủ; Sự giúp đỡ của nhân dân thế giới đối với Chiến dịch Điện Biên Phủ; Tác động của Chiến thắng Điện Biên Phủ; Phòng tôn vinh. Tầng hai của công trình dành để trưng bày bức tranh Panorama tái hiện diễn biến Chiến dịch Điện Biên Phủ.

Lưu giữ “báu vật” cho muôn đời sau

Nhìn từ ngoài, công trình Bảo tàng mới khá yên lặng, nhưng vào bên trong thì thấy không khí lao động rất sôi nổi. Các kỹ sư, kiến trúc sư, cán bộ mỹ thuật, cán bộ Bảo tàng CTLS Điện Biên Phủ đang tập trung cho công tác trưng bày, trang trí, sắp xếp hiện vật. Từ tầng hầm, chúng tôi vượt qua cầu thang để bước vào khu trưng bày cố định. Khu vực này được thiết kế thành một hành lang chạy ôm theo hình tròn của nhà trưng bày nên khi khách đến tham quan sẽ nhìn thấy và hình dung được một cách tuần tự, vừa cụ thể, vừa bao quát suốt quá trình diễn ra Chiến dịch Điện Biên Phủ và Chiến thắng Điện Biên Phủ.

Ở khu trưng bày cố định, nhiều nội dung trưng bày đã được thực hiện rất sinh động. Khẩu pháo 37mm thuộc Đại đội 815, Tiểu đoàn 383, Trung đoàn 367, Đại đoàn 351 bắn rơi máy bay trinh sát của Pháp vào ngày 14-3-1954 được trưng bày gắn với các tượng chiến sĩ gồng mình kéo pháo, kết hợp với tranh vẽ núi rừng bằng chất liệu sơn dầu. Những cô gái dân công hỏa tuyến gùi lương thực, cùng bộ đội đào đá mở đường qua núi. Chiếc xe đạp thồ chở lương thực tiếp tế cho chiến dịch; những tài liệu, chỉ thị của Trung ương Đảng, của Bác Hồ, Đại tướng Võ Nguyên Giáp liên quan đến chiến dịch, những vật dụng cá nhân, đinh vít, gỗ chèn pháo... được trưng bày trang trọng ở những không gian mới, đẹp mắt. Đặc biệt, bảo tàng mới có nhiều hiện vật lần đầu tiên được trưng bày gồm: Bức tranh “Xuân trong hầm pháo” của Đại tá, họa sĩ Phạm Thanh Tâm; Huy hiệu Chiến sĩ Điện Biên của Đại tá Hoàng Đăng Vinh được Bác Hồ trao tặng khi lập chiến công trực tiếp bắt sống tướng Đờ Cát-xtơ-ri; Con dao đa năng của CCB Nguyễn Dũng Chi thu được của tướng Đờ Ca-xtơ-ri; 33 số Báo Quân đội nhân dân xuất bản tại mặt trận Điện Biên Phủ… Đây là những hiện vật vận động được thông qua Chương trình hiến tặng các hiện vật, kỷ vật, tài liệu, tư liệu liên quan đến Chiến dịch Điện Biên Phủ do UBND tỉnh Điện Biên phối hợp với Báo Quân đội nhân dân và Trung ương Hội CCB Việt Nam phát động từ giữa năm 2013 đến nay.

Đồng chí Vũ Nam Hải, Giám đốc Bảo tàng CTLS Điện Biên Phủ cho biết: Khu trưng bày cố định của bảo tàng mới có thể trưng bày được gần 1.700 hiện vật, kỷ vật. Ngoài ra, còn có khu vực trưng bày ngoài trời có quy mô rộng 1.500m2 dành trưng bày các hiện vật có hình khối lớn như: Pháo, máy bay, xe ô tô… Thời gian qua, bảo tàng đã tổ chức tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ thuyết minh cho đội ngũ thuyết minh viên nhằm đáp ứng tốt nhiệm vụ thuyết minh tại bảo tàng mới.

Đồng chí Phạm Xuân Kôi, Phó chủ tịch UBND tỉnh Điện Biên cho rằng, xây dựng nhà bảo tàng mới không chỉ giúp lưu trữ các kỷ vật, hiện vật, mà còn tái hiện sinh động Chiến thắng Điện Biên Phủ, giúp nhân dân trong cả nước và khách quốc tế hiểu rõ hơn chiến thắng vĩ đại của dân tộc khi đến địa danh lịch sử Điện Biên Phủ; đồng thời góp phần giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ hôm nay và cho muôn đời sau. Trong thời gian tới, chính quyền và ngành chức năng tỉnh Điện Biên sẽ tiếp tục chương trình vận động hiến tặng các kỷ vật, hiện vật liên quan đến Chiến dịch Điện Biên Phủ trên khắp cả nước, nhằm giúp Bảo tàng CTLS Điện Biên Phủ có thêm nhiều hiện vật, kỷ vật, tái hiện rõ hơn và nêu bật được tầm vóc Chiến thắng Điện Biên Phủ vĩ đại.

Bài và ảnh: ĐẶNG KIÊN - PHAN ANH

 QDND.VN