Ảnh nguồn - Internet

Câu hỏi: Hải Dương là một vùng đất gắn liền với khu di tích danh thắng Côn Sơn. Hãy cho biết đôi nét về khu di tích Côn Sơn?

Trả lời:

    Côn Sơn là một địa danh nổi tiếng ở xã Công Hòa, huyện Chí Linh nằm giữa hai dãy núi Phượng Hoàng và Kỳ Lân, cách Hà Nội khoảng 70 ki-lô-mét.

    Khu di tích danh thắng này gồm núi non, khe suối, rừng thông... Mảnh đất này từ lâu đã gắn với tên tuổi và sự nghiệp của nhiều danh nhân Việt Nam như Trần Nguyên Đán, Huyền Quang... đặc biệt là người anh hùng dân tộc – Danh nhân văn hóa thế giới Nguyễn Trãi. Côn Sơn cũng là nơi Chủ tịch Hồ Chí Minh đến thăm và đọc bia về Nguyễn Trãi.

    Ngày nay, Côn Sơn còn lưu giữ những di tích văn hóa từ thời Trần và các giai đoạn lịch sử kế tiếp. Dưới đây là một số công trình tiêu biểu của di tích Côn Sơn.

1.     Chùa Côn Sơn:

Chùa Côn Sơn  có tên chữ là Thiên Thư Phúc tự, chùa nằm ở chân núi Côn Sơn. Chùa có từ trước thời nhà Trần. Đến thời Trần, chùa Côn Sơn là một trong ba trung tâm của thiền phái Trúc Lâm (Côn Sơn, Yên Tử, Quỳnh Lâm). Vào đời Lê, chùa được trùng tu và mở rộng. Qua nhiều biến cố của lịch sử, chùa Côn Sơn ngày nay là một ngôi chùa rất bình dị ẩn mình dưới những tán lá của cây cổ thụ. Chùa có kiến trúc theo kiểu chữ “Công”, gồm Tiền đường, Thiêu hương, Thượng điện. Trong toà thượng điện có bức tượng Phật A Di Đà cao 3 mét. Phía sau chùa là nhà tổ, thờ tượng Trúc Lâm tam tổ (Trần Nhân Tông, Pháp Loa, Huyền Quang), tượng ông bà Trần Nguyên Đán và tượng Nguyễn Trãi và vợ ông là bà Nguyễn Thị Lộ.

    Tại sân chùa có cây đại có tuổi thọ khoảng 600 năm và có 4 nhà bia, trong đó có bia “Thanh Hư Động” còn giữ được từ thời Long Khánh (1373-1377) với nét chữ của vua Trần Duệ Tông và bia hình khối lục lăng, tấm bia này đã được Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc khi Người đến thăm di tích Côn Sơn.

2.     Đền thờ Nguyễn Trãi:

Đền thờ Nguyễn Trãi được xây dựng tháng 12 năm 2000, khánh thành vào ngày 16 tháng 8 năm 2002 tại Côn Sơn nhân kỷ niệm 600 năm ngày mất của ông. Các công trình được xây dựng trên khuôn viên chừng 10.000 mét vuông. Ngôi đền chính dựa lưng vào núi Tố Sơn, hai bên là núi An Lạc và Ngũ Nhạc. Nằm trong khuôn viên của đền còn nhiều kiến trúc như nhà bia, am hóa vàng, miếu giải oan, hồ Nhân Nghĩa... Công trình thể hiện sự biết ơn và trân trọng của thế hệ người Việt Nam đối với Danh nhân văn hóa thế giới Nguyễn Trãi.

3.     Giếng Ngọc:

Giếng Ngọc nằm ở sườn núi Kỳ Lân, bên phải của giếng là lối đi lên Bàn Cờ Tiên (nay đã dựng nhà bia), phía dưới chân là Đăng Minh Bảo Tháp. Tương truyền đây là giếng nước do thiền sư Huyền Quang được thần linh báo mộng ban cho chùa nguồn nước quý. Nước giếng trong mát quanh năm, uống vào thấy khoan khoái dễ chịu. Từ đó giếng có tên là Giếng Ngọc và nước giếng ở đây được sử dụng làm nước cúng lễ của chùa.

4.     Bàn Cờ Tiên:

Bàn Cờ Tiên được đặt ở trên đỉnh của ngọn núi Côn Sơn. Từ chùa tới đỉnh núi Côn Sơn phải leo khoảng 600 bậc đá. Tại đỉnh Côn Sơn có một khu đất bằng phẳng, ở đây có một phiến đá rộng, phiến đá này được gọi là Bàn Cờ Tiên. Hiện nay tại vị trí đặt Bàn Cờ Tiên đã được dựng lên một nhà bia theo kiểu Vọng Lâu đình, hai tầng gác tám mái. Đứng từ trên cao chúng ta có thể nhìn thấy cả một vùng đất rộng lớn.

5.     Thạch Bàn:

Thạch Bàn là một phiến đá nằm bên suối Côn Sơn. Bác Hồ đã đến thăm và dừng chân tại nơi này. Từ chân núi đi theo một lối mòn ta sẽ gặp một tảng đá lớn, mặt đá phẳng và nhẵn nằm ở cạnh suối, đây chính là Thạch Bàn. Tương truyền trước đây chính Nguyễn Trãi đã coi Thạch Bàn là một tấm phản lớn để nghỉ ngơi, ngắm cảnh và nghĩ suy việc nước.

Câu hỏi: Hãy cho biết đôi nét về khu Kính Chủ-An Phụ

Trả lời:

    Nếu đứng trên đỉnh núi An Phụ, nơi có tượng đài Trần Hưng Đạo nhìn về hướng Bắc ta sẽ thấy núi Dương Nham như một hòn non bộ khổng lồ giữa thung lũng Kinh Thầy. Phía Bắc của núi Dương Nham là dòng sông Kinh Thầy lượn sát chân núi tạo cảnh đẹp sơn thủy, hữu tình. Phía Tây Nam là một làng quê yên ả, cổ kính có tên là làng Kính Chủ (đây là làng của nhữngngười thợ đá).

    Núi Dương Nham còn có tên là Bổ Đà, Xuyến Châu, Thạch Môn. Nơi đây đã từng là nơi đóng quân thời vua Trần Nhân Tông ngăn chặn giặc Nguyên-Mông. Núi Dương Nham có động Kính Chủ rất đẹp. Ngoài động Kính Chủ còn có một số hang động khác cũng rất độc đáo như Hang Vang, Hang Luồn, Hang Trâu, Hang Tiên Sư...

    Nền của động Kính Chủ cao khoảng 20 mét so với ruộng đồng ở chân núi. Trong động có chùa Kính Chủ, thờ Phật, Minh Không thiền sư, Lý Thần Tông, Huyền Quang và nhiều tượng Phật tạc bằng đá. Hơn 40 văn bia tạc trên vách động ghi lại tình cảm của các bậc tiền nhân khi đến thăm động và chùa (đó là lời của các vua, chúa, quan lại và các danh nhân suốt nhiều thế kỷ).

    Kính Chủ-An Phụ vừa là khu di tích lịch sử-văn hóa vừa là danh thắng nổi tiếng của tỉnh Hải Dương. Nơi đây mang dấu ấn của nhiều thời đại. Đến thăm di tích này ta có thể hiểu thêm nhiều giá trị lịch sử quý giá của đất nước.

    Câu hỏi: Hãy cho biết đôi nét về đền Kiếp Bạc và đền Cao?

Trả lời:

    Hải Dương là một trong những cái nôi của nền văn hóa lâu đời. Đến với Hải Dương là đến với đền Kiếp Bạc, đền Cao và hàng trăm di tích lịch sử-văn hoá.

    Đền Kiếp Bạc: Đền nằm ở xã Hưng Đạo, huyện Chí Linh, cách Hà Nội khoảng 80 ki-lô-mét và cách Côn Sơn khoảng 5 ki-lô-mét. Kiếp bạc là tên ghép của hai làng Vạn Yên (làng Kiếp) và Dược Sơn (làng Bạc). Nơi đây là thung lũng trù phú, xung quanh có dãy núi Rồng bao bọc tạo cho Kiếp Bạc có một vẻ kín đáo và thơ mộng.

   Vào thế kỷ thứ XIII, đây là nơi đóng quân của Trần Hưng Đạo-Người anh hùng dân tộc, cũng là người chỉ huy quân sự tài ba trong cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Nguyên-Mông.

   Đền thờ Trần Hưng Đạo được xây dựng vào thế kỷ thứ XIV trên một khu đất tại trung tâm thung lũng Kiếp Bạc. Trong đền hiện có bảy pho tượng bằng đồng đó là tượng của Trần Hưng Đạo, phu nhân, hai con gái của ông, Phạm Ngũ Lão, Nam Tào, Bắc Đẩu và bốn bài vị thờ bốn con trai.

   Hàng năm lễ hội đền Kiếp Bạc được tổ chức vào đúng ngày mất của danh tướng Trần Hưng Đạo (ngày 20 tháng 8 âm lịch).

   Đền Cao: Đền nằm trên đỉnh núi Thiên Bồng, thuộc xã An Lạc, huyện Chí Linh, cách Hà Nội khoảng 80 ki-lô-mét. Đền Cao là một di tích lịch sử nổi tiếng của Hải Dương. Đền thờ Vương Đức Minh-Thiên Bồng đại tướng quân Đại vương, tướng của Lê Hoàn. Đền được xây dựng theo kiến trúc chữ “Đinh”. Xung quanh đền là những cây lim già cổ kính lúc nào xanh tốt.

    Khi leo hết 100 bậc gạch rêu phong, chúng ta sẽ thấy ở đây những con voi và ngựa đá ở sân đền. Tương truyền, đây là những con voi thắng trận trở về đang tung vòi gầm vang rồi chen nhau xuống uống nước ở dòng Nguyệt Giang. Ở gian chính có bức đại tự viết bằng chữ Hán. Ngoài đền Cao cụm di tích này còn có 4 ngôi đền khác với kiểu kiến trúc độc đáo.

    Đền Cao và đền Kiếp Bạc luôn là điểm đến của những người trân trọng lịch sử-văn hóa nước nhà.

              (Xin đón đọc phần tiếp theo - Hải Phòng)