Khói lam chiều lan tỏa trên những mái nhà pơmu tạo nên cảm giác êm đềm
|
Nhà sàn người Thái ở Ngọc Chiến có kiến trúc, hoa văn đầu đón, đầu xà, kèo cột khá tinh xảo, nhà có bốn mái và lầu tứ giác hơi khác biệt so với những nhà sàn Thái khác ở Tây Bắc.
Những ngôi nhà pơmu theo năm tháng, trải qua bao đời người, những miếng “ngói” pơmu lâu năm ngả màu đen vẫn bền vững với thời gian, xếp đều tăm tắp trên nóc nhà. Có những mái nhà thời gian kết bụi dầy trên khe gỗ làm cho cỏ cây mọc dăng đầy trên mái.
Do khí hậu trong lành, mát mẻ và sinh sống gần gũi với thiên nhiên nên người Thái ở Ngọc Chiến có tuổi thọ rất cao. Ngọc Chiến cũng là một trong những thung lũng có nhiều người cao tuổi nổi tiếng khắp vùng Tây Bắc.
Những cây gỗ to được dùng dao chẻ ra, không phải dùng đến cưa mà vẫn cứ cho ra những tấm ván thẳng tăm tắp. Gỗ pơmu không dùng cưa xẻ được, nếu xẻ thì dột từ nóc dột xuống, chỉ có bỏ đi thôi. Phải dùng dao chẻ ra thành kẽ, sau đó dùng nêm gỗ tách từng tấm gỗ theo thớ của nó, sẽ dùng được mãi mà không lo hỏng. Làm “ngói” bằng gỗ pơmu cũng là một công trình rất công phu.
Người Thái sinh sống trên mảnh đất này đã hàng trăm năm. Theo các cụ kể lại, nơi đây trước là một thung lũng hoang biệt cách trở, thế rồi các thế hệ người Thái về đây sinh cơ lập nghiệp, khi ấy nơi đây bạt ngàn gỗ pơmu, nó trở thành vật liệu chính để làm nhà và các đồ dùng sinh hoạt trong gia đình. Những nhà sàn pơmu đã gắn liền với lịch sử, văn hóa của dân tộc Thái ở đây.
Nhìn xa xa, đèo Sam Síp giống như một tấm lá chắn khổng lồ nằm bao quanh ôm trọn trong lòng vùng đất Ngọc Chiến. Sam Síp có nghĩa là 30 con dốc, nó là con đường độc đạo dẫn vào vùng đất mà chính nó bảo vệ và lưu giữ những điều kỳ lạ về thiên nhiên và con người nơi đây.
Thấp thoáng những làn khói len lỏi tỏa ra qua những nếp ngói, hương gỗ pơmu đậm đà, da diết đã bao đời gắn bó với cuộc sống khai hoang, lập nghiệp của người Thái trên vùng đất này.
Pơmu có tên khoa học là Fokienia hodginsii, cây gỗ lớn, họ Hoàng đàn (Cupressaceae). Gỗ màu nâu vàng, nhẹ, thớ thẳng mịn, vân đỏ có mùi thơm.
Gỗ pơmu dùng trong xây dựng, cất tinh dầu làm hương liệu và làm dược liệu. Là loài cây gỗ có giá trị, được xếp vào loại gỗ quý ở Việt Nam.
|
(Báo Ảnh Việt Nam/Vietnam+)
Nguồn quehuongonline.vn
http://quehuongonline.vn/ban-sac-van-hoa/nhung-nep-nha-pomu-doc-dao-cua-nguoi-thai-20151027102422788.htm