Đêm hội xòe tại bản Vàng Pheo, Phong Thổ, Lai Châu

Xe chúng tôi bắt đầu lăn bánh rời Thị xã Lai Châu vào một buổi chiều nắng đẹp, để tiếp tục chuyến hành trình trên “Cung đường Tây Bắc” và điểm đến tiếp theo trong chuyến hành trình là “Bản Văn hóa du lịch Vàng Pheo” thuộc địa phận xã Mường So, huyện Phong Thổ, tỉnh Lai Châu. Khi xe dừng bánh cũng là lúc mọi thành viên trong đoàn đều cảm thấy thấm mệt sau một chuyến hành trình dài, nhưng đáp lại sự mệt mỏi đó là sự đón tiếp ân cần cùng tấm lòng mến khách của cán bộ và bà con nơi mảnh đất Mường So. Chính những điều đó đã phần nào xua tan đi sự mệt mỏi còn đọng lại trên nét mặt của những người tham gia đoàn khảo sát.

“Vàng Pheo” là một điểm du lịch cộng đồng được nhắc nhiều trên bản đồ Du lịch Lai Châu không chỉ bởi cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp, thơ mộng với vị trí đẹp tựa mình vào núi Phú Nhọ Kho - nơi giao thoa giữa hai dòng suối Nậm So và Nậm Lùm, là bản cổ xưa nhất của người Thái trắng mà còn bởi những giá trị văn hóa đặc trưng không thể hòa lẫn vào với bất kỳ một nền văn hóa nào của đồng bào Thái xứ Mường So như các lễ hội: Nàng Han (rằm tháng 2 âm lịch), Then Kin Pang (mùng 10/3 âm lịch), Kin Lẩu Khẩu Mẩu hay lễ hội Cơm Mới (rằm tháng 9 âm lịch) và đây còn là nơi lưu giữ 36 điệu xòe… Điều để lại ấn tượng sâu sắc trong tôi khi tới với mảnh đất Mường So là được cùng bà con và cán bộ nơi đây thưởng thức một đêm hội xòe đầy màu sắc với hình ảnh thân thương rất đỗi quen thuộc của những cô gái Thái duyên dáng trong bộ trang phục truyền thống mời khách nếm thử men rượu bên ánh lửa bập bùng và cách họ mời khách bước vào điệu xòe cũng mang đậm nét văn hóa đặc trưng của miền Tây Bắc. Tất cả đều tạo nên những cung bậc cảm xúc khác nhau đan xen trong suy nghĩ của riêng tôi.

Một đêm hội xòe đầy thú vị và lôi cuốn đã được diễn ra trước khoảng sân Nhà Văn hóa Vàng Pheo với “Cây lửa hồng” bập bùng cháy ở khoảng giữa sân, chính ngọn lửa ấy đã làm tăng thêm sự huyền ảo, sức hấp dẫn của đêm hội xòe nơi đây. Và khi khúc nhạc “Điệu xòe có tự bao giờ mà vẫn mê say như thuở nào... đêm nay với rượu xòe rộn ràng trong tiếng hát, trao nhau giữa vòng xòe nụ cười và ánh mắt, thương nhau nắm tay nhau để lòng thôi không nói, ngân lên khúc nhạc xòe tưng bừng như suối hát...” ngân lên cũng là lúc chúng tôi tay trong tay bước vào vòng xòe, cùng nhìn nhau qua ánh lửa mờ ảo, thấy đôi má ai ai cũng ửng hồng và cả những giọt mồ hôi lăn đều trên nét mặt của những người tham gia vào vòng tròn xòe đêm ấy. Có lẽ đây là lần đầu tiên một người miền xuôi như tôi cảm nhận một cách đầy đủ về một đêm hội xòe của mảnh đất nơi ven trời Tây Bắc - Lai Châu.

Qua điệu xòe, tôi còn có dịp tìm hiểu thêm những điều thú vị về câu ca dao mời khách tham gia vào vòng xòe làm tôi nhớ mãi: “Không xòe không vui, không xòe cây lúa không trổ bông, không xòe cây ngô không ra bắp, không xòe trai gái không thành đôi”, chính tôi phải thừa nhận rằng mình đã bị cuốn vào vòng xòe bởi lời mời đậm tình người Tây Bắc đó. Tôi hiểu rằng, chính những điều bình dị ấy mà cuộc vui ngày hôm nay không thể thiếu đi điệu xòe và không biết tự bao giờ điệu xòe cũng là một trong những điệu múa tập thể xuất hiện thường xuyên trong những ngày vui của người Thái nơi đây.

Điểm nổi bật trong vòng tròn xòe là những cô gái Thái trong bộ áo cóm bó sát người với hàng cúc bạc lấp lánh, váy lĩnh đen tuyền cầm trên tay chén rượu giữa vòng tròn của đêm hội xòe để mời khách và họ cùng nhau uyển chuyển trong tiếng nhạc, nhìn thấy nét mặt ai cũng tươi vui. Có một điều đặc biệt từ điệu xòe mà ai cũng cảm nhận được đó là: Tất cả mọi người từ khách đến người dân nơi đây khi cùng nắm tay nhau tham gia điệu xòe đã làm cho những người lạ chưa bao giờ gặp nhau trở thành thân quen tự bao giờ chẳng hay, mọi người trao nhau những cái nắm tay trìu mến bên đống lửa, cùng trao cho nhau chén rượu mang đậm hương vị của mảnh đất Lai Châu.

Vòng xòe có sức hút mãnh liệt không phân biệt già trẻ, gái trai... tất cả đều tay trong tay thành một đại gia đình sum họp đầm ấm quây quần bên đống lửa của hội xòe, càng về khuya vòng xòe càng được mở rộng. Qua mỗi bước xòe, mọi người như gần gũi, chan hòa với nhau hơn. Mỗi điệu xòe là một động tác, một dáng đi, dáng đứng, cách chuyển động đều là những cung bậc sắc thái khác nhau mà điệu xòe mang lại, khi ta lẫn vào điệu xòe thì ta mới có thể cảm nhận được sự quyến rũ khó lường của nó. Cuộc vui nào cũng có lúc tan, điệu xòe kết thúc khi đống lửa dần tàn, khi đêm đã về khuya. Để rồi khi ra về ai ai cũng cảm thấy nuối tiếc bởi dư âm của “điệu xòe” với tiếng hát, ánh lửa bập bùng, đâu đó vẫn còn phảng phất tiếng cười giòn tan của những người tham gia vào vòng xòe đêm ấy

Thoa Đồng (LangVietOnline)