CHÙM THƠ VIKTOR BÔKỐP TAM NGỮ NGA – VIỆT – TÀY

Lời người dịch:

Nhà thơ Nga Viktor Bôkốp sinh ngày 19 tháng 9 năm 1914 và mất ngày 15 tháng 10 năm 2009 tại Mátxcơva, hưởng thọ 95 tuổi.

 Suốt cuộc đời gần một thể kỷ của mình trên thế gian này, ông đã để lại một sự nghiệp thơ đồ sộ gồm 48 tập thơ được bạn đọc Nga rất ngưỡng mộ. Nhiều bài thơ của ông đã được các nhạc sĩ Nga phổ nhạc và được phổ biến sâu rộng trong mọi tầng lớp xã hội Nga – Xô Viết, nhất là những năm 1950 – 1960 của thế kỷ trước.

 Nét đặc sắc nhất của thơ Viktor Bôkốp về nội dung là phản ánh cuộc sống dân dã, tình cảm bình dị trong sáng của những tâm hồn Nga thuần khiết ở những miền quê thanh bình rất giàu chất dân gian Nga. Còn về mặt hình thức thơ của ông thì trong sáng, giản dị, dễ thuộc, dễ nhớ - do vậy nó rất dễ đi sâu vào lòng người. Người dịch cũng thật tâm đắc với những câu thơ của ông rất bình dị mà chứa chan hồn quê Nga như:

Thơ tôi giản dị như bánh mì và nước vậy…

 Cũng nhờ vậy mà thơ Viktop Bôkốp có sức sống lâu bền trong lòng công chúng Nga yêu thơ hôm nay.

 Giới trẻ Nga ngày nay có hẳn những 30 blog chuyên đăng tải và bàn luận về thơ ông.

Viktor Bôkốp đã từng đoạt giải nhất thơ quốc tế trong Liên hoan thanh niên và sinh viên thế giới năm 1957 tại Mátxcơva và nhiều giải thơ khác của nước Nga – Xô Viết trước đây và nước Nga ngày nay.

Nhân kỷ niệm 96 năm Cách mạng Tháng Mười Nga vĩ đại (7/11/1917 – 7/11/2013), tôi xin trân trọng gửi đến bạn đọc yêu quý hai bài thơ của Viktor Bôkốp, dịch từ nguyên bản tiếng Nga ra tiếng Việt và tiếng Tày.

Tuy Hoà, mùa thu 2013

Triệu Lam Châu

Nguyên bản tiếng Nga:

ТОЛЬКО ВДУМАЙ ЦЕЛОВАТЬ

Говорила на свиданье

Ухажеру своему:

- Брось напрасные старанья,

Поцелуи ни к чему.

Буду жаловаться маме,

Только вдумай целовать,

Буду громкими словами

Всех людей на помощь звать!

Паренек молчал при этом,

Мне ни в чем не возражал.

Только вдруг перед рассветом

Взял меня поцеловал.

Проучить бы  парня сразу

За такой эксперимент,

Только мой девичий разум

Растерялся в тот момент.

Что со мной тогда случилось,

Я не сразу поняла.

Сердце девичье забилось,

Как два пленные орла.

Я сама поцеловала

В губыб в смелый взлёт бровей,

А пришла и не сказала

Бедной мамочке моей!

1966

Bản dịch thơ tiếng Việt:

LIỀU HÔN

Ngay tại nơi hò hẹn

Tôi đã nói với chàng:

- Đừng gắng công vô ích

Để mà hôn được em.

Nếu anh liều hôn em

Em sẽ kêu lên đấy

Gọi mọi người đến cứu

Rồi em mách mẹ em!

Chàng lắng nghe tôi nói

Không một chút phật lòng.

Khi bình minh hé rạng

Chàng ôm lấy tôi, hôn.

Những muốn trừng phạt chàng

Không hiểu sao lúc ấy

Tôi bủn rủn chân tay.

Việc gì đã xảy ra

Tôi chẳng còn biết nữa,

Trái tim đang đập gấp

Hai cánh chim đại bàng.

Tôi cũng hôn vào môi

Vào trán người quả cảm,

Và khi trở về nhà

Không một lời mách mẹ!

1966

Bản dịch thơ tiếng Tày:

LUỔN CHÚP

D’ú t’ỷ slắng rổp căn

Hây pặt phuối oạ chài:

D’á nải cổ uái đai

Sle đảy chụp nả noọng

Uảng chài cuổn poóc chúp

Noọng d’ỏ  uổt khửn rèng

Roọng lai gần mà cháu

Noọng mừa cảo mé ngay!

Chài t’ỉnh gằm hây phuối

Bấu khảu slẩy slắc făn.

Slì xoéc rủng tha  uằn

Chài rồ coót hây, chúp.

Ái pắt chài t’èn xá

Bấu thiên lăng slì t’ỷ

Hây slắn sloóc khen kha.

Pặt  vè lăng oóc nả

Hây bấu chắc a nò,

Thua châư rà tăm khẩu

Sloong pich tua cốc căm.

Hây tó chúp pín pác

Chúp phjác lạo màn pì,

Tốc lăng t’iẻo rườn chương

Bấu slắc gằm cảo mé!

1966

Nguyên bản tiếng Nga:

СТАНУ Я ЧЕРЕМУХОЙ

Стану я черемухой,

Тихо зацвету,

Подарю кому-нибудь

Девичью мечту.

Над ветвями белыми

Месяц поплывёт,

Соловей-соловушка

Песни запоёт.

Встанёт добрый молодец

У моих ветвей

И меня обрадует

Нежностью своей.

Не позволит молодец

Веток обломать,

У живой черемухи

Будет он стоять.

Cкажет добрый молодец:

- Вся ты на виду! -

Скажет добрый молодец:

- Я опять приду! -

Замолчит соловушка

В зарослях куста,

Поплывёт по реченьке

Девичья мечта!

1968

Bản dịch thơ tiếng Việt:

EM THÀNH CÂY DÃ ANH

Em thành cây dã anh

Thầm nở hoa toả sáng

Muốn mơ ước lòng mình

Dâng chàng trai nào đó.

Trên  vòm hoa trắng muốt

Vầng trăng bơi nhẹ nhàng

Chim hoạ mi ca vang.

Một chàng trai hiền lành

Đến đứng trong vòm lá

Vẻ trìu mến của anh

Làm tôi vui sướng quá.

Chàng như thể đứng canh

Không cho ai được đến

Vào đây bẻ lá cành.

Rồi chàng trai sẽ nói:

- Cô sáng bừng trong tôi

Ngày mai tôi lại tới!

Khắp trong mọi vòm cây

Chim hoạ mi nín lặng

Và nỗi niềm thiếu nữ

Dập dềnh bơi trên sông...

1968

Bản dịch thơ tiếng Tày:

NOỌNG P’ẦN CO DẠ ÀNG

Noọng p’ần co dạ àng

Đắc đỏi phông rủng chỏi

Ái lẳc ngoòng slăm châư

D’oại lạo chài hâư nỏ.

Bjoóc khao nhỏi nưa ngòm

Hai lòi chăn nẩư nỏ

Hoa mì nằn hênh khăn.

Lạo chài đeo rưởng hiến

Mà d’ặng chang ngòm bâư

D’ưởng nua nỉu cúa chài

Slim hây vằng lai  lố.

T’ồng gạ chài d’ặng hen

Nắm hẩư hâư đảy khảu

Mà iẻo mạy cáng nò.

Lăng mỉn chài  d’ỏ  phuối:

Slao rủng chang slim hây

Uằn p’jủc hây mà mấư!

Thuổn chang khoóp ngòm bâư

Hênh hoa mì đỉ guẹng

Khúc khái roàng slao nhỏi

Lòi nưa t’ả d’ẩp d’òi...

1968

Nhà thơ, nhạc sĩ Triệu Lam Châu 

Hội nhà văn Việt Nam