Марина Ивановна Цветаева; 26 tháng 9 năm 1892 - 31 tháng 8 năm 1941 là một trong số các nhà thơ lớn của văn học Nga thế kỷ 20.
Là nhà thơ trữ tình, sự đam mê và những thử nghiệm ngôn ngữ táo bạo của bà được coi như biên niên sử nổi bật của thời gian và độthẳm sâu của tâm hồn con người.
Nguyên tác: SVETAEVA
Вчера еще в глаза глядел,
А нынче - всё косится в сторону!
Вчера еще до птиц сидел,-
Всё жаворонки нынче - вороны!
Я глупая, а ты умен,
Живой, а я остолбенелая.
О, вопль женщин всех времен:
"Мой милый, что тебе я сделала?!"
И слезы ей - вода, и кровь -
Вода,- в крови, в слезах умылася!
Не мать, а мачеха - Любовь:
Не ждите ни суда, ни милости.
Увозят милых корабли,
Уводит их дорога белая...
И стон стоит вдоль всей земли:
"Мой милый, что тебе я сделала?"
Вчера еще - в ногах лежал!
Равнял с Китайскою державою!
Враз обе рученьки разжал,-
Жизнь выпала - копейкой ржавою!
Детоубийцей на суду
Стою - немилая, несмелая.
Я и в аду тебе скажу:
"Мой милый, что тебе я сделала?"
Спрошу я стул, спрошу кровать:
"За что, за что терплю и бедствую?"
"Отцеловал - колесовать:
Другую целовать",- ответствуют.
Жить приучил в самом огне,
Сам бросил - в степь заледенелую!
Вот что ты, милый, сделал мне!
Мой милый, что тебе - я сделала?
Всё ведаю - не прекословь!
Вновь зрячая - уж не любовница!
Где отступается Любовь,
Там подступает Смерть-садовница.
Самo - что дерево трясти! -
В срок яблоко спадает спелое...
- За всё, за всё меня прости,
Мой милый,- что тебе я сделала!
1-Bản dịch của PHẠM VĨNH CƯ
Hôm qua mắt đắm say nhìn mắt,
Hôm nay – anh đã trông ngang!
Hôm qua còn ngồi chơi đến tiếng chim…
Là sơn ca hôm qua, nay anh là quạ!
Em ngốc nghếch, anh thông minh.
Anh linh hoạt, em đờ như khúc gỗ.
Ôi tiếng thốt của phụ nữ mọi thời đại:
“Người yêu dấu, em gây gì cho anh?”
Cả nước mắt lẫn máu đã thành nước lã –
Em rửa mặt bằng nước mắt và máu!
Ôi Tình Yêu - dì ghẻ, đâu phải mẹ đẻ –
Chờ gì sự công tâm, chưa nói – ân huệ.
Những con tàu chở đi biệt những người yêu,
Trên đường trắng bóng người yêu mất hút…
Và tiếng rên lay động cả trái đất:
“Người yêu dấu, em gây gì cho anh?”
Hôm qua còn lăn lóc ôm chân,
Ví em với nữ hoàng Trung Quốc!
Hôm nay cả hai tay buông tuột –
Như đồng xu han gỉ đời tõm rơi!
Trước quan tòa, như kẻ giết con
Em đứng – bẽ bàng, kinh khiếp.
Xuống địa ngục em vẫn gào thét:
“Người yêu dấu, em gây gì cho anh?”
Hỏi chiếc ghế, hỏi cái giường:
“Vì sao tôi khổ đau, khốn đốn?”
Tự trả lời: “Chàng hôn mi chán rồi –
Giờ tìm hôn người khác”.
Dạy em sống trong lửa thiêu đốt
Rồi ném vào băng giá thảo nguyên!
Nông nỗi này anh gây cho em,
Người yêu dấu, em đã gây gì cho anh chứ?
Em biết hết – xin đừng chối cãi! –
Em lại có mắt rồi, không còn là tình nhân!
Nơi đâu Tình Yêu lùi gót
Thần Chết – người dọn vườn – tiến lên.
Quả táo chín đến giờ ắt rụng,
Lắc cây cành làm gì, chỉ hoài công! ...
- Hãy tha thứ, hỡi người yêu dấu,
Tất cả, tất cả những gì em đã gây cho anh!
2 Bản dịch của TẠ PHƯƠNG
Mới hôm qua còn nhìn vào mắt em
Mà giờ đây - hững hờ quay hướng khác!
Mới hôm qua còn đợi nghe oanh hót, -
Giờ thảy vàng anh thành quạ hết rồi anh?
Em khờ khạo, còn anh thông minh,
Anh nhanh nhẹn, còn em thì lóng ngóng.
Ôi, lời than của đàn bà xưa nay vẫn giọng:
“Anh thân yêu, em đã làm gì anh?”
Máu, lệ, với tình yêu - là nước lã thôi!
Em đắm đuối ngập chìm trong máu, lệ.
Chẳng phải mẹ, tình yêu là dì ghẻ:
Đừng đợi công tâm hay chút tình thương.
Con đường trắng tiễn chân người thương mến,
Những chiếc tàu chở họ khuất sóng xanh…
Tiếng rên rỉ cứ vòng quanh trái đất:
“Anh thân yêu, em đã làm gì anh?”
Mới hôm qua còn quỳ xuống bên em!
Ví em với cả Trung Hoa huyền bí!
Vậy mà rồi chỉ một thoáng buông tay, -
Đời rơi rụng - thành đồng xu hoen rỉ!
Em như kẻ đứng trước vành móng ngựa
Can tội giết trẻ thơ – khiếp đảm, chẳng hiền lành.
Nhưng dù dưới địa ngục kia em vẫn hỏi:
“Anh thân yêu, em đã làm gì anh?”
Em sẽ hỏi cả tủ giường, bàn ghế:
“Vì sao tôi bị đày đoạ thế này?”
“Bởi hôn chán rồi – chàng ta trở gót
Đi tìm làn môi khác” - chúng cho hay.
Anh dạy em sống cháy mình trong lửa,
Rồi quẳng em vào đồng cỏ giá băng!
Đó là điều, với em, anh hành xử!
“Anh thân yêu, em đã làm gì anh?”
Em hiểu hết, đừng chối quanh vô ích!
Mắt sáng rồi - khi chẳng phải tình nhân!
Hễ nơi nào tình yêu lùi bước,
Thần Chết liền lướt tới thế chân.
Trái táo trên cây đến kỳ sẽ rụng,
Chớ hoài công động cội rung cành!…
- Vì tất cả, em vẫn xin lượng thứ,
“Anh thân yêu, em đã làm gì anh?”
3- Bản dịch của NGỌC CHÂU
Hôm qua còn nhìn mắt nhau,
Mà giờ - liếc xéo từ sau lưng rồi!
Đợi chim hót - hôm qua ngồi,
Sơn ca nay biến quạ rồi - ư anh!
Em đần ngố, anh thông minh,
Anh linh lợi, lóng ngóng đành phần em.
Ôi, phụ nữ luôn than rên:
"Anh yêu ơi, em gây nên chuyện à?!"
Máu, lệ - nước cả đấy mà
Mặt lau bằng những dòng nhòa lệ rơi!
Tình yêu là mẹ ghẻ thôi
Công tâm, ân huệ đợi đòi mà chi.
Người thương mến, tàu chở đi
Khuất con đường bạc, còn gì ngóng xem…
Vòng trái đất vang tiếng rên
"Anh yêu ơi, em gây nên chuyện à?"
Ôm chân em, mới hôm qua!
Trung Hoa vương hậu đúng là ngang nhau
Sao nay hai tay buông mau
Em, đồng xu rỉ đời đau rớt lìa!
Xấu xa, như trước tòa kia
Giết trẻ thơ, đứng ê chề mình em.
Dưới hỏa ngục vẫn rỉ rên:
"Anh yêu ơi em gây nên chuyện à?"
Hỏi bàn, hỏi ghế khắp nhà:
"Cớ sao phải chịu xót xa, đọa đày?"
"Hôn chán rồi - chúng cho hay -
Lại tìm môi khác để thay thôi mà"
Dạy em sống rực lửa hoa
Rồi vứt bỏ thảo nguyên xa băng hàn
Hành xử như thế với em!
"Anh yêu ơi em gây nên chuyện à?"
Hiểu hết, đừng chối gần xa!
Mắt lại sáng khi không là tình nhân!
Nơi Tình Yêu đã lui chân,
Kẻ dọn vườn, Thần Chết, lần đến ngay
Chẳng cần đập lá rung cây
Trái táo chín rớt rụng ngay vườn nền
- Tất cả, em vẫn khẩn xin,
Anh yêu ơi em gây nên chuyện à!
(Theo bản của Dịch giả Ngọc Châu gửi tặng Nguoixunghekiev.vn)
|