Kính thưa độc giả báo Nguoixunghekiev.vn!

“... Tháng Tám Thu về ướp thơm lừng cốm mới

Gói một trời ký ức chẳng nguôi ngoai!”

Tháng Tám mùa Thu Hà Nội vẹn nguyên trong tâm khảm với hương lá Sen dìu dịu, hương Cốm làng Vòng say đắm lòng người Hà Nội xa quê!

Hình ảnh bông Sen kiêu hãnh và thanh cao đã gắn liền với đời sống của người Hà Nội nói riêng và dân tộc Việt Nam nói chung. Hình ảnh đó đã đi vào ca dao, dân ca, biểu tượng...

Nhà thơ Nguyễn Đăng Luận (Hội nhà văn Hà Nội) – Hiện Nhà thơ Nguyễn Đăng Luận là chủ biên và tài trợ xuất bản Tân Văn chuyên đề sáng tác phê bình giới thiệu văn học - NXB Hội nhà văn - người mê mẩn với vẻ đẹp của hương Cốm, lá Sen đã làm mới hình ảnh của Sen trong một phát hiện vô cùng độc đáo LỜI THỀ LÁ SEN. Để trong những giây phút thăng hoa đó LỜI THỀ LÁ SEN đã trở thành một hiện tượng. Mùa Thu về với hương Sen tinh khiết, với cốm làng Vòng thắm đượm tình quê – một lần nữa xin được gửi tới quý vị độc giả LỜI THỀ LÁ SEN của nhà thơ Nguyễn Đăng Luận!..

Lời bình của Nhà thơ Ngô Quân Miện

Lời thề lá sen, như một bài dân ca xinh xắn, nói về một tình yêu thất vọng. Nó chiếm được tình cảm của người đọc vì cái cốt hồn nhiên chân thật của hương đồng gió nội mà vẫn có cái duyên dáng thanh lịch: 

Lời thề lá sen

Nhà thơ Ngô Quân Miện (1925-2008)

Lá sen chưa kịp đi tu
Mà hoa cúc đã nhuộm thu óng vàng
Yêu em mua cốm làng Vòng
Nâng niu anh gói trong lòng lá sen
Lời thề hôm ấy của em
Thơm như cốm ướp hương sen giữa mùa
Không ngờ anh thật không ngờ
Lá sen rách.Cốm bây giờ thơm đâu?

Nguyễn Đăng Luận

Lời bình của nhà thơ Ngô Quân Miện:
Lời thề lá sen, như một bài dân ca xinh xắn, nói về một tình yêu thất vọng. Nó chiếm được tình cảm của người đọc vì cái cốt hồn nhiên chân thật của hương đồng gió nội mà vẫn có cái duyên dáng thanh lịch:
"Lá sen chưa kịp đi tu"
Hai chữ "Đi tu" nghe thì quê kiểng nhưng ý nhị lắm. Ngày xưa những cô gái thất tình thường hay thề thốt “cắt tóc đi tu” nếu không lấy được người mình phải lòng đắm say thì thà xa lánh trần duyên còn hơn gánh cả đời trần duyên oan trái. Cũng ngày xưa con trẻ nhà quê nghịch ngợm thường bắt bướm vặt bỏ hết chân không cho đậu vào hoa nữa như thế gọi là bắt con bướm đó "đi tu". Nguyễn Đăng Luận dùng trong câu mở đầu bài thơ có sức gợi. Anh đã khéo tìm được tứ thơ hay để góp vào những hình ảnh và từ ngữ dân gian:
"Lời thề hôm ấy của em
Thơm như cốm ướp hương sen giữa mùa"
Tứ thơ này là một tứ thơ độc đáo đáng yêu. Cũng phải hiểu rằng: Sự bắt được tứ thơ mới trong thơ không phải là ngẫu nhiên, trời cho mà là sự tích đọng tiềm tàng khi gặp thuận thì ngẫu hứng nảy bật lên. Nếu không có được cái tứ "chủ bài" ấy thì không thể có được cái tình huống bất ngờ lý thú đầy kịch tính sau:
“Không ngờ anh thật không ngờ
Lá sen rách . Cốm bây giờ thơm đâu?”
Lời thề yêu thương được gói trong chiếc lá sen tơ thì đẹp quá thơm quá thi vị quá. Ai ngờ đâu lại gặp phải cái lá sen rách. Sự hóm hỉnh ở đây cũng chính là một nét truyền thống của thơ ca dân gian. Có duyên cũng chính là ở chỗ đó.

                                                                       Ngô Quân Miện

(Bài đăng số đặc biệt báo Giao thông vận tải và Bưu điện Chào mừng ngày Quốc tế phụ nữ 8/3 năm 1992). Mấy năm nay bài này luôn nằm top 10 bài được đọc nhiêu  trên Tôn Vinh văn hóa Đọc. vn).

Mấy năm nay bài này luôn nằm top 10 bài được đọc nhiêu nhất trên Tôn Vinh văn hóa Đọc . vn). Bài “Lời thề lá sen” đã được tuyển đăng trong nhiều tập thơ như THƠ TÌNH BỐN PHƯƠNG, 210 bài thơ tình hay; Thơ tình đôi lứa... Và nhiều trang mạng trang đăng bài thơ này... Nhiều đến mức LOI THE LA SEN đã trở thành một từ khóa.

 Rất lạ nữa là tờ HẢI ĐĂNG nhận được bản chép tay không có tên tác giả, không có tên bài thơ của một cộng tác viên gửi đến họ thấy hay  tự đặt cho bài thơ là “Hương Cốm lá sen” rồi đăng lên khuyết danh... Sau khi đăng HẢI ĐĂNG  nhận được hơn 50 comment khen hay và họa theo Cốm làng Vòng:  

        Hương Cốm - Lá sen!

          Lá Sen chưa kịp đi tu

Mà Hoa Cúc đã nhuộm thu óng vàng

         Yêu em mua cốm làng Vòng

Nâng niu anh gói trong lòng lá sen

         Lời thề hôm ấy của em

Thơm như cốm ướp hương sen giữa mùa

        Không ngờ anh thật không ngờ

Lá Sen rách! Cốm bây giờ thơm đâu?

Cũng từ bùn đất mà lên
Đội trời vươn dậy lá sen ao nhà
Nếp thơm mùa mới đơm hoa
Cốm thơm ủ sắc hương qua gói cùng
 
Mùa thu gọi Cốm Làng Vòng
Tình em gọi nắng giữa trong veo trời
Lá sen gói trọn lời mời
Cốm hương gói ủ tình đời trao nhau

Thơm thay hương cốm làng Vòng
Trách người hái lá sao không được lành
Cuộc tình lỡ để mong manh
Lời thề còn đấy sao đành bể dâu 

" Lời thề hôm ấy của em
Thơm như cốm ướp hương sen giữa mùa.."
----------
Không phải lời thề "của em"
Là thơ bạn ướp hương sen giữa mùa
Làng Vòng hương cốm ngày xưa
Lời thề đã gửi vào Chùa ăn chay! 

Rời Trường Sơn chưa bao lâu
Đã về Hà Nội xanh mầu cốm non
Cái Kiến là Cái Kiến con
Lá sen một gói cốm tròn ủ hương
"Giận thì giận, thương thì thương"
Dẫu lá rách vẫn vấn vương cốm Vòng.
------------
Cốm Vòng thơm ở làng Vòng
Lá sen rách để trong lòng đầm sen
Cái Kiến là Cái Kiến Đen
Giận thương cũng chỉ mình em thôi mà!
Đừng có thi...với Người ta!

Rách ít thì cũng rách rồi
Gói vào chỉ tổn Cốm rơi xuống đường
Lời thề dẫu có còn vương
Cũng đành dang dở đoạn trường phôi pha!

Rách chút thì có sao đâu 
Thương nhau vẫn trọn trước sau thôi mà .
Trần gian lắm nổi can qua 
Bão gầm gió xé rách là thương thôi 

Lá sen gói cốm làng Vòng
Cái hương cốm ấy để lòng anh say
Bây giờ sen rách cốm bay
Cái hương nó cũng đọa đầy nơi mô.

Anh nâng niu thế cơ mà,
Lá sen sao nỡ rách ra hả trời.
Cốm làng Vòng rụng tả tơi,
Thảo thơm vương vãi, buồn ơi là buồn..
Lá rách đùm tiếp lá lành
Giữ nguyên hương cốm,lá xanh bốn mùa
Cúc vàng nhớ lại Thu xưa...
Hạ qua,Thu tới giao mùa vậy em!



* Rách chút thì có sao đâu 
Thương nhau vẫn trọn trước sau thôi mà.
Trần gian lắm nổi can qua 
Bão gầm gió xé rách là thương thôi 

Lá sen gói cốm làng Vòng
Cái hương cốm ấy để lòng anh say
Bây giờ sen rách cốm bay
Cái hương nó cũng đọa đầy nơi mô.
-----------
Cảm thương Sen rách Cốm bay
Trách ai? Ai trách? Sen này? Cốm kia?

Sen rách có phải tại Người?
Cốm Vòng rơi rụng tả tơi phương nào
Đất thì thấp-Trời thì cao
Cốm Vòng thơm biết đường nào để đi!

Không ngờ anh thật không ngờ
Lá Sen rách! Cốm bây giờ thơm đâu?
Xin anh đứng mãi âu sầu
Sen mùa này rách, mùa sau sẽ lành
Cốm thơm từ bông nếp xanh
Đất không trồng lúa, ruộng thành lầu cao
Còn đâu hương vị ngọt ngào
Mầu xanh hạt cốm đi vào giấc mơ...
Đọc những lời bình của các bạn về bài thơ : Lời thề lá sen Tôi sung sướng quá muốn khóc thật to mà không khóc được mắt tôi đầm đìa nước mắt Cảm ơn " ĐÔI MẮT CỦA ĐÊM " Cảm ơn các bạn nhiều nhiều lắm HN 06.10.2011 Nguyễn Đăng Luận
 ( Bài Lời thề lá sen đăng báo VĂN NGHỆ số 16 năm 1988 )

LỜI THỀ LÁ SEN – Lời bình của Ngô Hồng Nhung

- Bằng sự tinh tế và nhạy cảm, nhà thơ đã phát hiện và khẳng định những nét đẹp hiện hữu trong những sự vật bình thường của đời sống: lá sen, hoa cúc, cốm Làng Vòng,… Tất cả những sự vật đời thường ấy được tác giả xâu chuỗi lại mà nên thơ, giàu chất thơ, chất trữ tình hiện đại.

Tác giả Ngô Hồng Nhung

         LỜI THỀ LÁ SEN

Lá sen chưa kịp đi tu
Mà hoa cúc đã nhuộm thu óng vàng 
Yêu em mua cốm làng Vòng
Nâng niu anh gói trong lòng lá sen 
Lời thề hôm ấy của em
Thơm như cốm ướp hương sen giữa mùa
Không ngờ anh thật không ngờ 
Lá sen rách. Cốm bây giờ thơm đâu?

(Buổi Ban Đầu – Thơ tình Nguyễn Đăng Luận NXB Hội nhà văn 2003)          

                         
Sao mỗi lần đọc đến thơ Nguyễn Đăng Luận là tôi cứ thấy thương cho cái hồn thơ yêu đời, yêu người lắm mà hình như chưa bao giờ tác giả được đáp lại, được trân trọng cái tình chân thật, đầy hoài mong và cũng đầy khắc khoải ấy! Mà biết đâu đó chính là cái ý đồ nghệ thuật, cái nét riêng bình dị đáng quý của tác giả? Dù với dụng ý nào thì trong thơ Nguyễn Đăng Luận ta không thể phủ nhận thi chất của người nghệ sĩ. Thơ ông có sự kết hợp hài hòa những cảm thức thẩm mỹ giống lối thơ cổ của Nhật Bản- không quên bản ngã và cái đẹp được song hành.

Đối với Nguyễn Đăng Luận, thơ với đời, đời với thiên nhiên là một, trong sự gắn kết mật thiết. Khi đánh giá thơ ông, tôi không quá chú trọng đến thể thức, vần, nhịp điệu vì trong hai bài bình : “Lời thề lá sen” của Nhà thơ Ngô Quân Miện, nhà thơ Nguyễn Khôi đã nói rất rõ ràng rồi. Tuy nhiên, nói thế không có nghĩa là không cần thiết bởi thơ là sự sáng tạo độc đáo bằng trí tưởng tượng bay bổng của người nghệ sĩ nên thơ phải có được tính thơ, tính nhạc và tính họa thì nó mới có được sự cân đối chỉnh thể về nội dung và hình thức. Điều này, nhà thơ đã làm được nhưng với sự cách điệu rất riêng không thể cưỡng ép, một phong cách riêng của Nguyễn Đăng Luận!

Bằng sự tinh tế và nhạy cảm, nhà thơ đã phát hiện và khẳng định những nét đẹp hiện hữu trong những sự vật bình thường của đời sống: lá sen, hoa cúc, cốm Làng Vòng,… Tất cả những sự vật đời thường ấy được tác giả xâu chuỗi lại mà nên thơ, giàu chất thơ, chất trữ tình hiện đại.

Đến với bài thơ Lời thề lá sen, ta bắt gặp chính những điều tôi vừa nêu ở trên đó là tác giả đã khéo léo mượn vật, mượn cảnh để ngụ tình. Nghệ thuật miêu tả mà tác giả vận dụng đó là mượn “Không gian mùa” để thể hiện ý và tình của mình nên tôi thiên về cảm nhận hơn là sự phân tích câu chữ trong bài thơ.

Không gian trong thơ Nguyễn Đăng Luận luôn có sự vận động và phát triển song song với sự vận động và phát triển của thời gian. Nói đến Sen là ta ngầm hiểu mùa xuân, điều này ai cũng biết nhưng đó không phải là điều tác giả muốn nói. Cách nói “Lá sen chưa kịp đi tu” là cách nói, cách hiểu mới mẻ và trừu tượng bởi tác giả đã mượn tính Thiền tông của nhà phật làm cho cách nói ấy đã trở nên vô ngại, tự nhiên. Cái điều tác giả bâng khuâng vẫn là sự trôi nhanh của thời gian và sự biến đổi của không gian mùa (từ xuân đã vội vàng qua hạ đến thu) khiến cho con người chỉ kịp thốt lên một lời tiếc nuối “chưa kịp” “ mà… đã” và nhân vật trữ tình “ lá sen” – một hình tượng ẩn dụ khiến ta liên tưởng đến hình ảnh một người con gái đang ở độ tuổi xuân thì tươi đẹp đã vội vàng chớm nhạt, chớm phai trước sự tác động của ngoại cảnh “ Mà hoa cúc đã nhuộm thu óng vàng”. Phải chăng sợi tơ rung của thời gian đã tạo nên một khúc ngân vào không gian bao la của vũ trụ để con người bắt gặp chính mình. Có lẽ thế nên bài thơ đã thắp sáng tâm hồn, cảm  xúc của tác giả qua sự bày tỏ và trân trọng “ Yêu em mua cốm làng Vòng, Nâng niu anh gói trong lòng lá sen”. Bây giờ không phải e dè nữa mà là “ Yêu” là “ Nâng niu” bằng cả tấm lòng, bằng cả cảm xúc đam mê, lãng mạn và chân thành của nhân vật trữ tình trong tình yêu.

Trong cuộc sống thường nhật, con người luôn bị cuốn hút vào vòng danh lợi nên không phải ai cũng có thể phát hiện từ trong cái bình thường, đơn sơ, mộc mạc, e ấp mà lại chứa đựng ý nghĩa nhân sinh cao thượng đó là tình cảm đẹp, trong sáng và hoàn hảo đến mức ta nghĩ sẽ không bao giờ tan vỡ bởi “Lời thề hôm ấy của em, Thơm như cốm ướp hương sen giữa mùa”. Tác giả nhìn cuộc đời bằng cả niềm tin yêu vô hạn và cũng vô khuyết. Tác giả cứ hòa mình và lặng lẽ dâng tặng cho đời cả trái tim yêu nồng nàn, tha thiết. Mọi khoảnh khắc kỷ niệm đều được tác giả đón nhận và khắc ghi vào tâm trí như chính tình yêu của tác giả cũng rất thắm thiết, nồng nàn và vô hạn.

Nhưng cuộc sống không phải lúc nào cũng giống ta mong đợi “Không ngờ anh thật không ngờ, Lá sen rách. Cốm bây giờ thơm đâu”. “Lời thề” ấy của “ lá sen” đã bị lãng quên rồi, dầu có cầu mong tha thiết như tác giả Hà Huyền Chi trong bài thơ Thì Như Sông Cạn cũng có ai hiểu được:

Xin đừng quên tôi 
Hoa van tình người
Mai tàn hương sắc
Vui còn thoáng vui

Em là hoa sen
Hương bay màu thiền
Tôi là con ếch
Trong hồ lãng quên
………………….

Xin đừng quên tôi 
Van chi tình người
Thì như lá chết
Mang theo ngậm ngùi…

Có thể Nguyễn Đăng Luận cần sự lãng quên nhưng những vần thơ nuối tiếc đến “Không ngờ” thì cứ vang vọng mãi trong lòng người đọc.

Đến giờ ta có thể nói bài thơ lục bát đã có sự kết hợp hài hòa giữa màu sắc, âm điệu, sự chọn lọc hình tượng và sự phối hơp giữa cảnh với tình thể hiện được cái tài thơ và tình thơ của tác giả. Chính cái cảm giác bỡ ngỡ, lạ lùng, hụt hẫng… đã tạo nên những vần thơ đong đầy những cảm xúc sâu sắc, tế nhị và tình cảm thánh thiện trong hồn thơ Nguyễn Đăng Luận.

                                                Ngô Hồng Nhung (GV văn - Trà Vinh)

Và bài thơ LỜI THỀ LÁ SEN mới đây đã được nhạc sĩ Dân Huyền -

Đài tiếng nói Việt Nam phổ nhạc.

Nhạc sĩ - nghệ sĩ Dân Huyền, sinh năm 1938 (Mậu Dần)

Hàng ngày nhạc sĩ vẫn sáng tác nhạc bên máy vi tính

Với những ca khúc nổi tiếng như: Bên lăng Bác Hồ,

Gửi anh một khúc dân ca, Lắng tiếng quê hương…

từng phát lên sóng của Đài Tiếng nói Việt Nam.

Mặc dù đã nghỉ hưu nhưng với ông tâm hồn vẫn chưa ngừng nghỉ.

Ông viết nhạc, làm thơ, viết báo…

Xin trân trọng giới thiệu cùng độc giả!

                    Ucraine, 15/09/2013 - Biên tập Đỗ Thị Hoa Lý