Vì sao trên Sao Hỏa lại mất hết nước ? Đây là một bí ẩn lâu đời của Hệ Mặt trời mà con người chưa thể giải thích.
Tuy nhiên, nhờ có tàu vũ trụ MAVEN (Mars Atmosphere and Volatile Evolution) của NASA, các nhà khoa học đã có được những thông tin chi tiết hơn về bầu khí quyển của Sao Hỏa, biết được cách vận hành của hành tinh này, từ đó họ có thể tìm ra câu trả lời về việc Sao Hỏa luôn bị hút sạch nước.
Để có thể trả lời câu hỏi này, các nhà khoa học đã nghiên cứu các khu vực cách bề mặt hành tinh này 150 km. Những thứ các nhà khoa học tìm thấy đã được đăng tải chi tiết trong một bài viết trên tờ Science.
Bão bụi năm 2001 nhấn chìm toàn bộ Sao Hỏa (Ảnh: Inverse)
Shane Stone, một nhà khoa học làm việc tại Đại học Arizona và là một trong những tác giả của nghiên cứu mới. Stone cho biết, các nhà khoa học đã tiến hành nghiên cứu bầu khí quyển của Sao Hỏa thay vì nghiên cứu bề mặt của nó. Điều này đóng vai trò quan trọng trong việc lý giải hiện tượng "mất nước" trên Sao Hỏa.
Shane Stone cho biết "Đây là khu vực chuyển tiếp từ khí quyển lên không gian. Nó không chuyển tiếp đột ngột mà khá mượt mà".
Cũng giống như Trái Đất, mọi hành tinh có khí quyển đều có vùng không gian chuyển tiếp này. Vùng chuyển tiếp của Trái Đất được biết đến với tên gọi "ngoại khí quyển". Đó là nơi ánh sáng từ các vì sao phân tách các phân tử trung lập thành các thành tố cấu tạo nên chúng ví dụ như carbon dioxide thành carbon và oxygen.
Và chính ở tầng không gian chuyển tiếp này, nhóm nghiên cứu của Stone đã tìm ra dấu hiệu của nước. Stone chia sẻ:" Đó là một phát hiện ngạc nhiên và có ý nghĩa to lớn trong việc tìm ra lời giải việc nước thoát ra khỏi Sao Hỏa".
Theo những dữ liệu mới đây, các cơn bão bụi ở bề mặt Sao Hỏa dường như đã hút sạch nước của hành tinh này trong quãng thời gian kéo dài hàng triệu năm. Những cơn bão bụi này đã cuốn các phân tử nước đi theo và đẩy chúng lên bầu khí quyển. Điều này cũng diễn ra tương tự trên Trái Đất - các phân tử nước bay hơi, di chuyển lên phía trên cho đến khi cô đặc lại từ dạng khí gas thành chất lỏng, trở thành những đám mây và hình thành mưa. Đây được gọi là hiện tượng "Hygropause".
Một cơn bão bụi trên Sao Hỏa vào năm 2016 (Ảnh: Inverse)
Stone chia sẻ:" Trên Sao Hỏa, hygropause không diễn ra hiệu quả như ở Trái Đất". Khi nước đi vào tầng khí quyển trên cao của Sao Hỏa, nó sẽ phản ứng với các phân tử khí quyển và bị phân tách thành hydrogen và oxygen - hydrogen sau đó thoát hoàn toàn khỏi bầu khí quyển của Sao Hỏa và vĩnh viễn mất vào không gian.
Phát hiện này hé lộ ra nhiều giả thiết cho rằng Sao Hỏa cũng đã từng là một hành tinh có nhiều nước như Trái Đất tuy nhiên vì những cơn bão bụi đã khiến nó trở thành một sa mạc như hiện nay. Các nhà khoa học tin rằng lượng nước ít ỏi còn lại ở Sao Hỏa đang được lữu giữ dưới lòng đất.