Nằm trên địa phận xã Hiền Lương, huyện Hạ Hoà, tỉnh Phú Thọ, đền mẫu Âu Cơ là nơi thờ Mẹ Âu Cơ- hình tượng lịch sử gắn với truyền thuyết trăm trứng nở trăm con - giải thích về sự ra đời của dân tộc Việt.

Ngôi đền được sắc phong và xây dựng từ thời Hậu Lê thế kỷ 15. Vào năm 1645, vua Lê Thánh Tông đã ra chiếu chỉ phong thần, cấp tiền, mở rộng quy mô đền và giao cho nhân dân xã Hiền Lương thờ phụng. Đến thế kỷ 19, nhà Nguyễn một lần nữa lại sắc phong công nhận đền Mẫu Âu Cơ.

Kiến trúc đền Mẫu Âu Cơ ngày nay về cơ bản là kiến trúc có từ thế kỷ 17, được đánh giá là một công trình nghệ thuật kiến trúc có giá trị cao. Toàn bộ khu vực đền là một mảnh đất hình chữ nhật có chiều dài khoảng 200m và chiều rộng khoảng 150m với tường cao bao quanh. 

Ngày lễ chính của đền Mẫu Âu Cơ là ngày Tiên giáng (mùng 7 tháng Giêng). Lễ hội kèo dài 3 ngày liên tục với các hoạt động phong phú như lễ tế Thành Hoàng ở đình, rước kiệu từ đình vào đền, lễ dâng hương và lễ vật và nhiều trò chơi gian đặc sắc như đu tiên, cờ người, chọi gà, tổ tôm… 

Theo Quốc Lê