Từ nghìn năm qua, người phụ nữ Hà thành không chỉ đóng góp công sức trong việc xây dựng, bảo vệ đất nước, Thủ đô mà còn góp phần vào “rừng nhan sắc”. Nếu người Tràng An thanh lịch như thể hoa nhài, thì người phụ nữ Hà thành chính là sắc, là hương của hoa.

Quả vậy, phụ nữ Hà thành lại mang trong mình nét đẹp riêng vốn có: dịu dàng, nết na, thùy mị. Nét đẹp của người phụ nữ Hà Nội xưa không chỉ thể hiện trong cách ăn mặc, đi đứng, nói năng mà nó thể hiện cả trong ý thức làm đẹp vì mình và vì mọi người xung quanh. Có những người đã lớn tuổi, bước đi khoan thai, không gõ guốc cồm cộp, không kéo lê đôi dép quèn quẹt. Dù chỉ mặc áo vải thường cũng vẫn phẳng phiu, gọn ghẽ, kín đáo. Lâu nay ít người mặc áo vá, họa chăng mặc trong nhà, còn ra đường, nét tề chỉnh là đặc trưng cho phụ nữ Hà Nội. Sang mà không loè loẹt, đẹp mà không lố lăng. Những năm 20 của thế kỷ XX, khi son phấn của các lái buôn phương Tây vào nước ta thì người con gái Hà Nội nhất là những cô gái ở khu phố cổ, sầm uất như Hàng Đào, Hàng Bạc, Hàng Ngang, Tràng Tiền đã bắt đầu ưa chuộng sử dụng. Phụ nữ Hà Nội biết cách trang điểm hơn ai hết. Chỉ phớt qua một chút phấn, phủ một lớp son mờ, kín đáo một giọt nước hoa nơi bàn tay, trong khăn mùi xoa hoặc dưới mang tai, có món tóc mềm phủ lên, để chỉ đủ thoảng nhẹ như một hương nhài thơm xa.

Nhớ lại những mỹ nhân một thời, người dân Thủ đô xưa thường nhắc đến “tứ mỹ Hà thành”, gồm: cô Phượng (Hàng Ngang), cô Síu (Cột Cờ), cô Nga (Hàng Gai) và cô Bính (Hàng Đẫy). Dân Thủ đô cũng tự hào vì có năm chị em bà Bạch Thược, nổi tiếng xinh đẹp. Bà Thược năm nay đã 77 tuổi, nhưng nét đẹp sắc sảo mặn mà, đài các của một người con gái Hà thành xưa vẫn còn vương lại trên khuôn mặt. Hay vẻ đẹp tinh khôi của bà Trịnh Thị Ngọ sinh năm 1931 tại khu phố cổ Hàng Bồ. Bà là ái nữ của nhà tư sản Trịnh Đình Kính, nổi tiếng đất Hà thành một thời với biệt hiệu “Ông hoàng thủy tinh” xứ Đông Dương. Rồi diễn viên Kim Xuân, “nàng Kiều” đầu tiên của sân khấu Việt Nam cũng là mẹ của nữ diễn viên tài hoa đất Bắc - NSND Như Quỳnh. Ba chị em nghệ sĩ Lê Vân – Lê Khanh - Lê Vi là con của NSND Trần Tiến và NSƯT Lê Mai đều nổi tiếng xinh đẹp, tài giỏi và thành công trong giới nghệ sĩ Việt và nhiều nữ sinh trường Trưng Vương ngày ấy.

Những năm gần đây, “nhan sắc” Thủ đô không ngừng đăng quang trong các cuộc thi người đẹp, hoa hậu. Dường như, với vẻ đẹp truyền thống, thêm nữa con gái Hà Nội ngày nay được thừa hưởng cái “gen” nhan sắc, nên ở cuộc thi nào cũng trội hơn hẳn. Vì thế, người Thủ đô luôn tự hào vì có những hoa hậu: Nguyễn Diệu Hoa, Bùi Bích Phương, Mai Phương Thúy, Ngọc Khánh, Ngọc Hân…đăng quang trong “rừng nhan sắc” của đất nước.

Trước dòng chảy của cuộc sống xô bồ nơi đô hội, dẫu rằng có những điều đã mai một. Có người cho rằng, bây giờ thật khó tìm trên đường phố Hà Nội những bóng hồng tóc dài, cặp lửng sau lưng, dáng hình mảnh mai, thon thả trong chiếc áo dài trắng tinh khôi. Nhưng cứ để ý mà xem, con gái bây giờ là hiện thân của một Hà Nội hiện đại, một Hà Nội ồn ào, náo nhiệt và đầy sức sống mới. Họ làm việc trong những công sở, văn phòng, những trung tâm thương mại hay ngay tại các cửa hàng, cửa hiệu... và vẫn mang những phong cách truyền thống, khi họ được giáo dục bởi những phụ huynh có trách nhiệm. Dù cuộc sống thời nay đã kéo những phụ nữ Hà thành ra khỏi gia đình, để góp công góp sức cho toàn xã hội, thì họ vẫn luôn dành quỹ thời gian nhiều nhất có thể để tự tay nấu những món ăn mà bố mẹ, chồng con họ ưa thích, phụng dưỡng cha mẹ, nuôi dạy con cái theo nền nếp gia đình.

Đâu chỉ có thế “rừng hoa đẹp” Thủ đô ngày nay cũng rất tích cực trong các công tác xã hội. Nhiều người trở thành các nhà lãnh đạo, các doanh nhân thành đạt, đầy sáng tạo, mẫu mực trong lối sống. Nhiều tập thể, cá nhân đã được Đảng, Nhà nước biểu dương, khẳng định vai trò đóng góp quan trọng đối với sự phát triển của Thủ đô nói riêng và cả nước nói chung. Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan từng phát biểu: “Phụ nữ Hà Nội tự hào tiếp bước truyền thống Bà Trưng - Bà Triệu, là những bông hoa ngát hương trong rừng hoa đẹp, đóng góp tích cực xây dựng Thủ đô ngày thêm văn minh, giàu đẹp”.
Hà Nội hiện đại, ồn ào, náo nhiệt. Hà Nội phát triển, hội nhập với bạn bè quốc tế. Niềm tự hào của Hà Nội chính là cây xanh và con gái Hà thành. Hà Nội chuyển mình với những bước tiến mới, đang thay da đổi thịt từng ngày nhưng điều đó sẽ không làm mất đi những giá trị truyền thống - những thứ đã làm nên một Thủ đô ngày nay.

Hải Miên - TCTHHN số 89