UKRAINE ĐẢO NGƯỢC THẾ TRẬN, PHẢN CÔNG QUÂN NGA
Những tuyên bố về các cuộc phản công của Ukraine ở khu vực xung quanh Thủ đô Kyiv đã bắt đầu xuất hiện từ cách đây hơn một tuần. Đến thời điểm hiện tại, tờ Forbes chính thức xác nhận những gì họ quan sát thấy đã chứng minh điều đó và lực lượng Nga ở gần thủ đô của Ukraine có thể đang gặp rắc rối lớn.
Trong thời gian 3 tuần sau khi mở rộng cuộc chiến ở Ukraine, Quân đội Nga đã đều đặn tiến công trên chặng đường khoảng 50 dặm từ biên giới Belarus đến ngoại ô Kyiv. Một lực lượng riêng biệt triển khai theo hướng tây nam từ Nga vào đông bắc Ukraine đã tới thành phố Chernihiv, cách Kyiv 80 dặm về phía bắc.
Cuộc không kích của Nga vào sân bay Hostomel gần thủ đô Kyiv, bắt đầu ngay ngày đầu tiên mở rộng quy mô chiến dịch và được thực hiện bởi trực thăng tấn công Mi-8 chở theo hàng trăm lính dù đã kết thúc trong thảm họa.
Thế nhưng, thành công đó dường như chỉ thoáng qua. Điện Kremlin được cho là đã lên kế hoạch đánh chiếm Kyiv nhanh chóng và kỳ vọng về sự sụp đổ ngay lập tức của chính phủ Ukraine, tất cả có thể chỉ trong vòng hai hoặc ba ngày. Khi điều đó không xảy ra, những sai sót trong kế hoạch của Quân đội Nga đã trở nên rõ ràng.Ban đầu, các cuộc tấn công trên bộ của các tập đoàn quân số 29, 35 và 36 ở phía tây Kyiv và tập đoàn quân số 2 và 41 ở phía đông thủ đô Ukraine giành được thành công hơn. Quân Nga đã bao vây Chernihiv, đồng thời thiết lập được một hàng rào phong tỏa nhưng rất lỏng lẻo xung quanh Kyiv ở khoảng cách vài chục dặm.
Các đơn vị được huấn luyện kém, trang bị nghèo nàn và nghiêm trọng nhất là không được duy trì đầy đủ. Quân đội Nga đã không có đủ xe vận tải cho các tiểu đoàn hậu cần của mình để theo kịp lực lượng tiền phương đang tiến nhanh.
Sự thiếu hụt đó ngày càng trở nên tồi tệ hơn khi cuộc chiến kéo dài sang tuần thứ hai, thứ ba và rồi thứ tư. Máy bay không người lái và tên lửa của Ukraine bắt đầu hạ gục hàng chục xe vận tải của quân Nga.
Kết quả là, nỗ lực bao vây Kyiv của Nga bị đình trệ trong khi Nga cố gắng tăng viện cho các tiểu đoàn đang sa lầy. Một quan chức quốc phòng cấp cao của Mỹ hôm thứ Năm cho biết lực lượng Nga thực sự không đang tiến công mà cố gắng phòng thủ.
Một chiếc xe tăng Nga bốc cháy được nhìn thấy ở vùng Sumy, Ukraine, ngày 7 tháng 3. Ảnh: Reuters
LỰC LƯỢNG TIÊN PHONG CỦA NGA BỊ BAO VÂY?
Khi quân Nga bị đình trệ thì Ukraine đã phát động một cuộc tổng động viên bổ sung thêm hàng chục nghìn binh sĩ mới vào biên chế. Các tiểu đoàn Ukraine từ khu vực an toàn ở phía Tây đã bắt đầu di chuyển về phía đông. Ngày 19/3, những tiểu đoàn này đã đụng độ với quân Nga ở phía tây Kyiv.
Đây là dấu hiệu cho thấy cuộc chiến có thể đã bắt đầu thay đổi. Khi tin đồn rộ lên rằng các tiểu đoàn Ukraine đã tiến hành một cuộc phản công ở phía tây Kyiv, nhiều người cho đó là thông tin tuyên truyền. Tuy nhiên, đến thứ Năm (24/3), hình ảnh vệ tinh của NASA đã thu thập được những bằng chứng đầu tiên trên thực địa về cuộc phản công đó.
Các ảnh vệ tinh của Hệ thống Thông tin phục vụ Quản lý Nguồn lực (FIRMS) đã ghi nhận những hình ảnh rất rõ ràng về các cuộc đọ súng xung quanh Hostomel và Irpin - những địa bàn ngay phía tây Kyiv.
Nhiều ngọn lửa báo hiệu cảnh giao tranh dữ dội dọc theo các tuyến đường xuyên qua Hostomel và Irpin về phía thủ đô của Ukraine. Một diễn biến tương tự cũng được ghi nhận ở phía tây bắc, dọc theo các tuyến đường vận tải chính kết nối quân đội Nga với các lực lượng của họ ở Belarus.
Những cảnh cháy nổ này cho thấy rõ tình hình về các cuộc đụng độ kéo dài giữa các tiểu đoàn tăng cường của Quân đội Ukraine và các tiểu đoàn Nga đang kiệt sức. Lợi thế dường như thuộc về người Ukraine khi hôm thứ Tư họ đã giải phóng Makariv, một thị trấn cách Kyiv 30 km về phía tây.
Trong khi áp sát quân Nga từ phía tây thì Ukraine vẫn duy trì được một tuyến phòng thủ vững chắc ở phía đông, tạo thành thế trận vây quanh lực lượng tiên phong của Nga mà chỉ vài tuần trước đó từng đe dọa thắt chặt vòng vây Kyiv.
Các thủy thủ tham dự lễ tang Thuyền trưởng cấp 1 Andrei Paliy, Phó Tư lệnh Hạm đội Biển Đen Hải quân Nga thiệt mạng tại thành phố cảng Mariupol, miền đông Ukraine vào ngày 20 tháng 3. Ảnh: Reuters
Địa bàn bị phong tỏa này được cho là đang có khoảng 10.000 quân Nga thuộc biên chế của các tập đoàn quân số 35 và 36, rất dễ bị tấn công. Khi quân Nga hết lương thực và đạn dược, họ có thể bắt đầu phải đầu hàng hoặc có nguy cơ bị tiêu diệt.
Chiến dịch phản công của Ukraine không chỉ giới hạn ở khu vực phía tây Kyiv mà còn diễn ra ở phía bên kia thành phố. Hôm thứ Ba, quân Nga chỉ cách phía đông Kyiv khoảng 12 dặm. Hai ngày sau, theo Lầu Năm Góc, họ buộc phải rút lui xa hơn 20 dặm (khoảng 32 km) về phía đông và bắc.
Tuy nhiên, điều đó có thể thay đổi. Nếu quân đội Ukraine có thể áp sát và loại bỏ các lực lượng Nga ở phía tây Kyiv, chỉ huy của họ có thể điều chuyển lực lượng về phía đông và nam để phát động hoặc tăng cường lực lượng phản công ở đó.Các cuộc phản công của Ukraine xung quanh Kyiv không làm giảm ngay lập tức áp lực lên các thành phố Chernihiv và Kharkiv bị bao vây ở phía đông và Mariupol ở phía nam. Nó cũng không ngay lập tức giúp các lực lượng Ukraine đang chiến đấu giải phóng thành phố Kherson phía nam khỏi sự chiếm đóng của quân Nga.
Nhìn một cách rộng hơn, chiến dịch tổng phản công của Ukraine xung quanh Thủ đô Kyiv cho thấy kết luận mà nhiều nhà quan sát đã đưa ra sau hai tuần của cuộc chiến: Nga không còn chiến thắng và thậm chí có thể đang thua.