Orbán bất ngờ thể hiện tình đoàn kết với Ba Lan sau vụ UAV: Warsaw thẳng thừng bác bỏ , Người xứ Nghệ Kiev

Tác giả Sandor Zsiros

Thủ tướng Hungary Viktor Orbán tuyên bố đoàn kết với Ba Lan sau khi máy bay không người lái (UAV) Nga bị cáo buộc vi phạm không phận nước này. Tuy nhiên, động thái này đã vấp phải phản ứng dữ dội từ Ngoại trưởng Ba Lan Radoslaw Sikorski, người lên tiếng gay gắt với Orbán trên mạng xã hội.

Cử chỉ của Orbán bị xem là không phù hợp, bởi quan hệ ngoại giao giữa hai nước hiện đang ở mức thấp nhất trong nhiều thập kỷ.

“Hungary hoàn toàn đoàn kết với Ba Lan sau vụ UAV vừa qua. Việc vi phạm toàn vẹn lãnh thổ của Ba Lan là không thể chấp nhận được,” Orbán viết trên mạng X.

Ông còn cho rằng vụ việc “chứng minh rằng chính sách kêu gọi hòa bình của chúng tôi trong cuộc chiến Nga - Ukraine là hợp lý và đúng đắn. Sống trong cái bóng của chiến tranh đầy rủi ro và hiểm họa. Đã đến lúc phải chấm dứt điều này! Vì mục tiêu đó, chúng tôi ủng hộ nỗ lực hòa bình của Tổng thống Donald Trump.”

Khủng hoảng quan hệ sâu sắc giữa Warsaw và Budapest

Trước đó, Ba Lan đã yêu cầu kích hoạt Điều 4 của NATO để tham vấn khẩn cấp với các đồng minh sau khi bắn hạ nhiều UAV Nga xâm nhập không phận. Đây là vụ vi phạm nghiêm trọng nhất đối với không phận Ba Lan kể từ khi Nga phát động chiến tranh xâm lược Ukraine. Các mảnh vỡ UAV được tìm thấy chủ yếu ở miền Đông Ba Lan, gần biên giới Belarus.

Thông điệp của Orbán được xem là bất thường, trong bối cảnh quan hệ hai nước đang rơi vào khủng hoảng ngoại giao sâu sắc. Gần đây, Ba Lan đã rút đại sứ khỏi Budapest sau khi Hungary cho cựu Thứ trưởng Tư pháp Ba Lan Marcin Romanowski – người bị Warsaw truy nã vì tội lừa đảo – tị nạn chính trị. Ngoài ra, Warsaw cũng kịch liệt chỉ trích lập trường của Hungary tại EU, khi Orbán bác bỏ viện trợ cho Ukraine và ngăn chặn tiến trình gia nhập EU của Kyiv.

Đáp trả, Ngoại trưởng Ba Lan Sikorski viết trên X:

“Không, Victor. Vụ việc này chứng minh rằng ông cần dứt khoát lên án sự xâm lược của Nga. Chúng tôi kêu gọi ông giải ngân quỹ quốc phòng của EU, áp đặt các biện pháp trừng phạt mạnh mẽ hơn đối với kẻ xâm lược, và rút lại quyền phủ quyết về việc mở đàm phán gia nhập EU với Ukraine.”

Hungary im lặng về vai trò của Belarus

Ngoại trưởng Hungary Péter Szijjártó, người vừa có chuyến thăm Belarus, vẫn giữ im lặng về vụ UAV Nga xâm nhập không phận Ba Lan – dù chúng đã đi vào NATO từ lãnh thổ Belarus. Trong thông cáo báo chí, ông chỉ ca ngợi quan hệ kinh tế tốt đẹp với Minsk:

“Mọi điều kiện đều sẵn sàng để phát triển quan hệ kinh tế Hungary - Belarus trong những lĩnh vực không bị EU trừng phạt; không có vấn đề chính trị nào tồn đọng giữa hai nước, và điều kiện pháp lý cũng như tài chính đều đã được đảm bảo,” ông Szijjártó nói.

Belarus hiện được coi là một trong những đồng minh thân cận nhất của Tổng thống Nga Vladimir Putin và đang chịu nhiều lệnh trừng phạt của EU liên quan đến cuộc bầu cử gian lận năm 2020, các vi phạm nhân quyền và việc ủng hộ Nga trong cuộc chiến xâm lược Ukraine.

Xã luận: “Cái bắt tay lạc nhịp” giữa Hungary và Ba Lan

Sự kiện Thủ tướng Hungary Viktor Orbán bất ngờ tuyên bố đoàn kết với Ba Lan sau vụ Nga dùng máy bay không người lái xâm phạm không phận đã gây nhiều chú ý. Tuy nhiên, phản ứng giận dữ và bác bỏ thẳng thừng từ phía Warsaw cho thấy, cái bắt tay này thực chất là một “cái bắt tay lạc nhịp”, phản ánh sự rạn nứt ngày càng sâu trong nội bộ Liên minh châu Âu (EU) và Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).

Trước hết, Orbán muốn tận dụng thời điểm nhạy cảm để tô đậm hình ảnh “người kiến tạo hòa bình”, khi liên tục kêu gọi chấm dứt chiến sự ở Ukraine và ca ngợi vai trò trung gian của Tổng thống Donald Trump. Tuy nhiên, động thái này nhanh chóng bị nghi ngờ là mang tính chiến thuật chính trị hơn là sự ủng hộ thực chất cho Warsaw.

Về phía Ba Lan, phản ứng gay gắt từ Ngoại trưởng Radoslaw Sikorski cho thấy nước này không dễ dàng chấp nhận lời đoàn kết giả tạo. Warsaw nhìn rõ việc Hungary đang duy trì quan hệ thân thiết với Moscow và thậm chí cả Minsk – đồng minh quan trọng của Nga. Chính vì vậy, Ba Lan cho rằng Orbán cần hành động cụ thể: lên án Nga, bỏ quyền phủ quyết đối với đàm phán kết nạp Ukraine vào EU, và giải phóng các nguồn quỹ quốc phòng chung.

Vụ việc này cũng làm nổi bật một thực tế đáng lo ngại: khối NATO và EU không hoàn toàn đồng thuận trong đối phó Nga. Trong khi Ba Lan và các nước Baltic coi Nga là mối đe dọa sống còn, Hungary lại chọn con đường “nửa vời”, vừa ở trong NATO, vừa tìm cách duy trì kênh hợp tác với Điện Kremlin. Đây chính là mảnh ghép gây chia rẽ, làm suy yếu tính thống nhất của phương Tây.

Rõ ràng, cái bắt tay của Orbán không giúp củng cố lòng tin mà ngược lại, chỉ làm lộ rõ hơn những vết nứt trong khối đồng minh. Và trong bối cảnh xung đột Nga – Ukraine vẫn chưa có hồi kết, sự chia rẽ này chính là món quà vô giá cho Moscow.