Ngày 13/8, Cơ quan Cảnh sát Điều tra Bộ Công an đã ra kết luận điều tra, đồng thời đề nghị truy tố ông Nguyễn Đức Chung, cựu Chủ tịch UBND TP Hà Nội và các đồng phạm trong vụ án lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ xảy ra tại UBND TP Hà Nội và các đơn vị liên quan.
Cùng bị đề nghị truy tố còn có bị can Võ Tiến Hùng, nguyên Tổng giám đốc công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội và Nguyễn Trường Giang, Giám đốc Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Arktic.
Cả 3 cùng bị đề nghị truy tố về tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
Cơ quan điều tra xác định, tháng 8/2016, bị can Nguyễn Đức Chung đã kết luận và ra văn bản 308 chỉ đạo mua chế phẩm Redoxy-3C trực tiếp từ hãng Watch Water GmbH.
Bị can Võ Tiến Hùng trước khi bị khởi tố, bắt giam.
Tuy nhiên, ông Chung lại chỉ đạo miệng bị can Võ Tiến Hùng mua chế phẩm Redoxy 3C qua Công ty Arktic, không mua trực tiếp từ hãng Watch Water GmbH như chỉ đạo bằng văn bản.
Để định hướng mua chế phẩm Redoxy-3C của CHLB Đức thay thế hóa chất đang sử dụng, qua đó để định hướng yêu cầu mua qua công ty của gia đình và người thân nên ngay từ tháng 5/2016, bị can Nguyễn Đức Chung đã cử đoàn công tác đi CHLB Đức để làm việc, đàm phán, đặt hàng với Watch Water GmbH và quyết định lựa chọn chế phẩm Redoxy 3C.
Do đó, bị can đã yêu cầu dừng việc xử lý ô nhiễm nước hồ theo công nghệ cũ khi chưa thực hiện thử nghiệm (quy trình thử nghiệm xử lý ô nhiễm nước hồ theo đề án trước đây quy định phải thử nghiệm 12 tháng) và chưa có cơ quan có thẩm quyền đánh giá tính hiệu quả của chế phẩm Redoxy 3C.
Trong giai đoạn này, dù không phải cán bộ của UBND TP Hà Nội nhưng trong suốt quá trình đi thăm, làm việc, khảo sát, trao đổi, đàm phán với ông Deepak Chopra để sản xuất, sử dụng chế phẩm Redoxy-3C, bị can Nguyễn Trường Giang đã được bị can Nguyễn Đức Chung cử đi cùng như cán bộ của UBND TP Hà Nội.
Để tạo vị thế cho bị can Giang đối với ông Deepak Chopra, các cơ quan, đơn vị của TP Hà Nội. Từ đó, bị can Giang có vị thế ký độc quyền, nhập khẩu từ Watch Water GmbH và bán cho UBND TP Hà Nội chế phẩm Redoxy-3C do chính UBND TP Hà Nội đặt hàng.
Về động cơ thực hiện hành vi phạm tội của ông Chung theo kết luận điều tra, Công ty Arktic do bà Nguyễn Thị Trúc Chi Hoa (vợ bị can Chung) bỏ 100% vốn (5 tỷ đồng) và làm thủ tục thành lập lấy tên con trai (Nguyễn Đức Hạnh) tham gia đứng tên trong Giấy đăng ký kinh doanh.
Sau đó bà Hoa, nhờ bà Nguyễn Thị Bích Hằng đứng tên sở hữu 40% vốn điều lệ thay cho gia đình bị can Chung, còn bị can Nguyễn Trường Giang đứng tên sở hữu 60% vốn điều lệ.
Vì vậy, bị can Nguyễn Đức Chung chỉ đạo mua chế phẩm Redoxy 3C qua Công ty Arktic để Công ty Arktic được hưởng khoản lợi nhuận gộp không chính đáng số tiền hơn 36 tỷ đồng.
Đồng thời, bị can Chung yêu cầu bị can Giang lấy số tiền lợi nhuận từ Công ty Arktic tặng quà, tài trợ cho một số cơ quan, tổ chức nhằm đánh bóng hình ảnh, tên tuổi, phục vụ mục đích cá nhân của bị can Chung như Bệnh viện Xanh Pôn; Ban quản lý phố cổ Hà Nội; Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng quận Ba Đình; UBND tỉnh Sơn La; Bộ Tư lệnh Thủ đô; Trường mầm non Yển Khê, huyện Thanh Ba, tỉnh Phú Thọ; Trường Đại học FPT.
Như vậy, cơ quan điều tra xác định, đủ căn cứ xác định bị can Nguyễn Đức Chung là người chủ mưu trong việc dừng sử dụng hóa chất cũ để mua hóa chất mới; chỉ đạo bằng văn bản tiêu thụ độc quyền chế phẩm Redoxy-3C đã được hãng Watch Water GmbH đồng ý bán với giá 8,5 Euro/1 kg, mang lại lợi ích cho TP.
Tuy nhiên, bị can lại chỉ đạo miệng bị can Võ Tiến Hùng làm trái pháp luật mua qua Công ty Arktic (với giá 295.000 đồng/1 kg đến 326.000 đồng/1 kg), mang lại lợi ích không chính đáng cho Công ty Arktic (gia đình bị can Chung sở hữu 40% vốn điều lệ); can thiệp việc tạm ứng, thanh tra, tạo thuận lợi, bao che trong việc Công ty Arktic mua, bán chế phẩm Redoxy-3C.
Việc Công ty Arktic làm thủ tục chuyển nhượng phần vốn góp lần thứ 3 từ Nguyễn Đức Hạnh sang bị can Nguyễn Trường Giang, Nguyễn Thị Bích Hằng (26/7/2016), lần thứ 6 chuyển trụ sở ra khỏi Siêu thị Minh Hoa của gia đình bị can Chung là thủ đoạn trốn tránh trách nhiệm.
Hành vi của bị can Chung theo cơ quan điều tra, đã cấu thành tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ.
Cùng với đó, theo kết luận khi bị can Giang quản lý, điều hành thì không được tiếp nhận số tiền 5 tỷ đồng vốn điều lệ mà bà Nguyễn Thị Trúc Chi Hoa đã nộp khi thành lập công ty Arktic nên bị can Giang đã nộp toàn bộ số tiền 5 tỷ đồng vào quỹ tiền mặt của công ty (nộp nhiều lần.
Trong đó, bị can Giang sở hữu 60% phần vốn góp, tương ứng 3 tỷ đồng, còn lại 40% vốn góp tương ứng 2 tỷ đồng do bà Nguyễn Thị Bích Hằng đứng tên sở hữu hộ gia đình bị can Nguyễn Đức Chung.
Khi Công ty Arktic kinh doanh có lợi nhuận, bị can Giang đã rút 2 tỷ đồng đã nộp cho 40% phần vốn góp nêu trên. Như vậy, gia đình bị can Chung đã được hưởng số tiền 2 tỷ đồng của 40% vốn góp công ty Arktic, số tiền này được rút ra từ lợi nhuận của công ty.
Cơ quan CSĐT nêu rõ, hành vi phạm tội của ông Nguyễn Đức Chung là dùng thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt (chỉ đạo miệng trái với chỉ đạo văn bản), hợp thức hóa hồ sơ pháp lý, đổ tội cho người khác, lợi dụng chức vụ, quyền hạn, ép buộc cấp dưới nhằm che giấu hành vi phạm tội.
"Quá trình điều tra, bị can Chung khai báo quanh co, chối tội. Hành vi của bị can Chung ngoài việc gây thiệt hại cho UBND TP Hà Nội để vụ lợi cho công ty gia đình còn ảnh hưởng đến hoạt động đúng đắn của tổ chức, cá nhân, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín, hình ảnh của UBND TP Hà Nội, của người đứng đầu TP Hà Nội, làm một số cán bộ chủ chốt của Hà Nội có hành vi sai phạm nghiêm trọng bị xử lý kỷ luật và xử lý hình sự", kết luận nêu rõ.
Cơ quan CSĐT Bộ công an đề nghị các cơ quan truy tố, xét xử xem xét xác định đây là các tình tiết tăng nặng theo quy định của pháp luật đối với bị can Chung trong quá trình truy tố, xét xử.
Ép cơ quan thanh tra theo hướng không có sai phạm
Theo kết luận, khi báo chí phản ánh việc gia đình bị can Nguyễn Đức Chung có liên quan đến việc mua, bán chế phẩm Redoxy 3C, ông Chung đã chỉ đạo ông Nguyễn Thế Hùng, Phó Chủ tịch UBND TP, ký quyết định thành lập đoàn thanh tra toàn diện việc mua, quản lý, sử dụng chế phẩm Redoxy 3C để xử lý ô nhiễm nước các hồ trên địa bàn TP.
Tuy nhiên trong quá trình Thanh tra TP đang tiến hành thanh tra và xác định có một số sai phạm thì bị can Chung đã nhiều lần tổ chức họp, chỉ đạo, định hướng cơ quan thanh tra kết luận theo hướng không có sai phạm.
Tại cuộc họp của TP, khi cơ quan thanh tra nêu việc Công ty Thoát nước mua chế phẩm Redoxy 3C khi chưa được UBND TP cho phép, không thực hiện đúng quy định thì bị can Chung đã "to tiếng với Thanh tra TP" và khẳng định việc này là do mình chỉ đạo, cho phép mua trước, hoàn thiện thủ tục sau, không được đổ cho Công ty Thoát nước hay các sở.
"Bản thân bị can Nguyễn Đức Chung thừa nhận đã phát biểu, đưa thông tin không chính xác và can thiệp, gây sức ép, ép buộc, đe dọa, chỉ đạo chánh Thanh tra TP và đoàn thanh tra liên ngành phải ban hành kết luận thanh tra theo hướng không có sai phạm gì, không đúng sự thật", kết luận nêu.