Cách mặt đất 88m, động Vái Giời xưa kia là nơi người dân kinh thành Hoa Lư lập đàn tế trời cầu mong mưa thuận gió hòa. Ngày nay, nơi đây được mệnh danh là chốn bồng lai tiên cảnh khi hội tụ đầy đủ “địa ngục - trần gian – thiên đường” ở đất cố đô.

Động Vái Giời là động khô, là điểm tâm linh trước đây người dân kinh thành Hoa Lư lập đàn tế trời để cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu.

Động Vái Giời, thuộc xã Ninh Hải, huyện Hoa Lư (Ninh Bình) nằm trên ngọn núi cao cách mặt đất 88m, để lên được trên động phải đi qua 439 bậc đá. “Vái” là động từ chỉ hành động cúi đầu của con người để tỏ lòng thành kính, “Giời” là từ Việt cổ đồng nghĩa với từ “trời”.

Động Vái Giời rộng khoảng 5.000m2, được chia thành 3 tầng ẩn chứa nhiều nhũ đá lung linh huyền ảo được ví như: “địa ngục, trần gian và thiên đường”.

Ở mỗi tầng sẽ tạo cho du khách cảm giác khác nhau như: bình dị đời thường với tầng “trần gian”. Sinh lão bệnh tử, kiếp nhân quả luân hồi với tầng “địa ngục” và cảm giác thoát tục trên “thiên đường”.

“Lưỡi đao của tử thần”, quan niệm của người dân địa phương lưỡi đao này dùng để chém đầu những linh hồn làm nhiều điều ác ở trên trần gian và mọi tội lỗi của họ sẽ được gột rửa ở dòng suối chuyển kiếp trước khi các linh hồn được xem xét đầu thai làm người.

Nhiều nhũ đá trong động Vái Giời như những dấu tích của hàm răng của động vật, xương cá… nằm ở nhiều nơi trong hang, tạo cho du khách như lạc vào một động khảo cổ với nhiều chứng tích xưa.

Tầng địa ngục trong động Vái Giời có nhiều nhũ đá với những truyền thuyết người xưa để lại như: Cầu Nại Hà, Tam Sinh Thạch, ngai Diêm Vương…

Ở tầng “trần gian” có thể thấy những khối đá bằng phẳng như cuộc sống bình dị, mộc mạc của thực tại. Tầng “địa ngục” có 2 khối nhũ đá giống hình chó ngao, nơi đây là nơi phân biệt giữa tầng địa ngục và trần gian.

"Cột mốc số 0" nơi đánh dấu giữa thiên đường - trần gian và địa ngục trong động Vái Giời. Nhiều du khách đến tham quan động thường chụp ảnh lưu niệm với cây cột mốc đặt biệt này.

Những nhũ đá trong động giống như nơi giao thoa của trời đất, âm dương hòa hợp.

Trong động Vái Giời, nơi được người dân địa phương tôn nghiêm nhất là cõi “niết bàn”. Nơi đây có bàn thờ đá mà tương truyền khi xưa người dân Hoa Lư đã lập đàn tế trời cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, quốc thái dân an.

Từ cửa phía trên của động có thể quan sát thấy toàn bộ khung cảnh của núi rừng Thung Nham với những dãy núi trùng điệp, điểm vào đó là những ngôi nhà sàn tạo nên một bức tranh tuyệt đẹp và sinh động.