Dù đang dần phát triển dịch vụ homestay cho du khách, các nhà trong làng Saboo ở Ấn Độ vẫn không có khóa cửa, cổng.

Một ngôi nhà hiện đại trong làng Saboo. Ảnh: Phương Thu Thủy.

Saboo là một ngôi làng nằm cách trung tâm Leh 5 km về phía đông và thành phố Srinagar 298 km. Dân bản địa được biết đến là những người kiên nhẫn, khoan dung và trung thực. Họ tin vào Phật giáo, có xu hướng đối xử với người khác một cách hòa bình.

Hệ thống homestay ở Ladakh

Gần đây, hình thức nhà trọ (homestay) khá phổ biến tại một số khu vực. Bạn có thể ở nhà dân khi họ di cư từ làng này sang làng khác. Lịch trình là di chuyển vào ban ngày, còn đêm xuống nghỉ tại nhà homestay, thưởng thức đồ ăn Ladakh, gặp gỡ dân địa phương và trải nghiệm văn hóa, lối sống nơi này.

Ban đầu, dân làng rất ngại cho phép khách du lịch vào nhà. Tuy nhiên, khi một người phụ nữ từ làng Rumbak quyết định chào đón khách du lịch, dân làng khác làm theo. Hiện nay, hầu hết nhà dân ở các làng đều có thể trở thành homestay.

Hệ thống này bắt đầu bởi Snow Leopard Conservancy, một tổ chức phi chính phủ dành riêng cho việc bảo tồn động vật hoang dã Ladakh. Mục đích là tạo thu nhập cho người dân ở Vườn Quốc gia Hemis, nơi nổi tiếng với động vật hoang dã.

Một trong những mục tiêu của hệ thống này là hỗ trợ kinh tế cho người dân ở các vùng sâu vùng xa thông qua du lịch sinh thái, giáo dục, thủ công mỹ nghệ, nghiên cứu... Họ đã mở rộng hệ thống homestay đến các làng khác như là một phần của công việc trong du lịch sinh thái tại Vườn Quốc gia Hemis. Hiệp hội này cũng đào tạo hướng dẫn viên tự bản xứ trong khu vực.

Trải nghiệm thực sự tại làng Saboo

Cảm nhận đầu tiên là sự nhiệt tình và thân thiện của người dân nơi đây. Hàng xóm có thể cách nhau một vài ngọn đồi, nhưng chỉ cần nói tên chủ nhà homestay của bạn, ngay lập tức mọi người sẽ hướng dẫn một cách tận tình để tới nơi. Các gia đình thường hỗ trợ nhau trong việc đồng áng và cùng thu hoạch, sau đó chở các loại rau quả ra chợ bán.

Chốt cửa không có khóa của một nhà dân. Ảnh: Phương Thuy Thủy.

Mỗi căn nhà ở đây chẳng có khóa cổng, cửa hay các phòng nhưng nạn trọm cắp hầu như không xảy ra. Dù vậy, thấy khách bối rối khi ở căn phòng không có khóa, chủ nhà vẫn sẵn sàng lắp chốt cửa bên trong.

Nước sạch rất khan hiếm, chủ nhà thường phải thức từ rất sớm, đi gánh nước từ những vòi dưới chân đồi để khách tỉnh dậy có thể tắm rửa, vệ sinh. Họ thường tụng bài kinh cầu nguyện buổi sáng với một giọng trầm ấm, vang vọng nơi góc đồi trong khi gánh nước.

Một vài hộ homestay có nhà vệ sinh hiện đại cho khách, còn lại là loại truyền thống mà khi sử dụng, bạn nên dùng xẻng hất một ít đất xuống hầm. Việc đó không chỉ để phủ chất thải, giảm thiểu mùi mà cả ủ phân, bón cây trồng sau này.

Bò được coi là một thành viên trong gia đình bởi hầu hết các thực phẩm chính đều có thành phần bơ và sữa. Phân bò sẽ được phơi khô, làm chất đốt trong mùa đông.

Những người phụ nữ Saboo thân thiện chào đón du khách. Ảnh: Phương Thu Thủy.

Người dân nơi đây rất trung thực và tôn trọng khách. Vì vậy, nếu chủ nhà homestay cảm nhận bạn là một người trung thực và đáng tin cậy, họ sẽ không chấp nhận lấy bất kỳ một khoản phí nào. Điều này xem như món quà và bạn được ví với một "chú bò con" – đồng nghĩa việc trở thành một thành viên trong gia đình họ.