Một nghiên cứu mới đây đã giải thích lý do vì sao nhiều người thấy khó có thể duy trì chế độ ăn ít calo và nguyên nhân bạn thèm ăn chế độ ăn nhiều calo khi ăn nhiều chất béo.

ảnh minh họa

Trên tạp chí Science, Tiến sĩ thần kinh học Ivan de Araujo, đại học Yale, và các đồng nghiệp của ông đã có bài báo về những phát hiện của họ.

“Ban đầu, chúng ta thường gặp khó khăn khi làm quen với chế độ ăn ít calo,” de Araujo nói. “Chúng tôi cố gắng xác định các dấu hiệu chứng minh rằng một bữa ăn ít calo thật sự không tốt cho não.”

“Hiện nay, nhóm nghiên cứu đặt ra giả thuyết rằng não bộ sẽ bị tổn thương khi thường xuyên ăn theo chế độ ít calo.”

Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng những người có chế độ ăn uống với hàm lượng calo cao hoặc những người nghiện ma túy là những người thiếu hụt lượng đô-pa-min, một chất dẫn truyền thần kinh trong mạch não.
“Người ta cho rằng những người nghiện ma túy hoặc những người béo phì phải phụ thuộc nhiều hơn vào thuốc và thực phẩm tương ứng để mang lại cảm giác thỏa mãn cho bản thân,” de Araujo nói.

Nhưng cho đến nay, không có bất kỳ cơ chế sinh lý học về mối liên quan giữa tiêu thụ calo quá mức và sự thiếu hụt đô-pa-min được tìm ra.

Lipid

De Araujo và các đồng nghiệp đã nghiên cứu vai trò của oleolethanolamine (OEA), một chất béo trong ruột, bằng cách thí nghiệm trên chuột.

Đây là một chất tự nhiên, hình thành từ chất béo được hấp thụ trong khẩu phần ăn, hoạt động như một chất trung gian giữa các tế bào.

Một nghiên cứu trước đây đã phát hiện ra rằng, động vật có chế độ ăn nhiều calo có mức OEA thấp, phù hợp với sự ngăn chặn của hệ thống đô-pa-min. Ngoài ra, những động vật cũng không hề thích thú với thực đơn ít calo.

Các nhà nghiên cứu khẳng định điều này và chỉ ra rằng, bằng cách kích thích OEA xuống ruột non, họ có thể kích hoạt vùng não tưởng thưởng (vùng hệ thần kinh khích lệ) của động vật, và điều này gây ảnh hưởng đến sở thích ăn uống của chúng. 

Phản ứng đô-pa-min tăng lên, tương tự đối với sở thích ăn uống của động vật đối với những món ăn ít calo.
Trong một thí nghiệm khác, họ thấy rằng việc tiêu thụ chất béo thấp hơn và mức OEA cao hơn có liên quan đến vấn đề sút cân.

Trao đổi thông tin giữa ruột và não.

Những kết quả nghiên cứu ủng hộ ý kiến rằng chế độ ăn nhiều chất béo làm gián đoạn khả năng trao đổi thông tin giữa ruột và não thông qua OEA.

“Sự ham thích của động vật đối với một món ăn được cung cấp sẵn có liên quan đến hàm lượng chất béo trong đường tiêu hóa,” Araujo nói.

Trong bài báo này, các nhà nghiên cứu tập trung vào quá trình trao đổi chất cho phép ruột non giao tiếp với não mạch. Ngoài OEA liên kết với các cơ quan cảm thụ trong ruột, các dây thần kinh phế vị còn tiếp xúc với calo trong ruột tới não.

De Araujo cho biết ông chỉ có thể nghiên cứu về tác động của những phát hiện cho loài người ở giai đoạn này.
“Nghiên cứu của chúng tôi không có nghĩa rằng chỉ cần có một lượng OEA thích hợp trong cơ thể, chúng ta sẽ giảm cân thành công,” ông nói. “Điều chúng tôi muốn nói đến là một hệ thống sinh học cho phép ruột có thể tiếp xúc với các tế bào đô-pa-min.”

Nhưng ông cũng cho rằng những kết quả này có thể giải thích những phát hiện từ các thử nghiệm lâm sàng trong đó con người có nhiều khả năng theo sát một chế độ ăn ít calo được bổ sung với hóa chất làm tăng nồng độ OEA trong cơ thể.

Trong khi các nhà nghiên cứu tin tưởng rằng OEA là nguyên nhân ngăn chặn sự thèm ăn, ông de Araujo lại cho rằng câu chuyện còn phức tạp hơn thế.

“OEA làm tăng độ nhạy cảm của ruột đối với calo,” ông nói. “Nó giúp ruột trao đổi thông tin với não rằng hiện đang có lượng calo trong ruột, dù là rất ít. Nó tác động trực tiếp đến sự thưởng thức món ăn của động vật.”