Bài viết của Sławek Zagórski

Đại lộ vinh quang tại Nghĩa trang Chiến tranh Kharkiv© Tin tức phía Đông, Jose Hernandez / Shutterstock

Kể từ khi bắt đầu cuộc chiến toàn diện, Ukraine đã mất tổng cộng 413.000 binh sĩ, trong đó có 43.000 người chết, theo số liệu chính thức từ Kyiv. Việc công bố những tổn thất này cung cấp thông tin về chiến thuật chiến đấu của  Ukraine.

Cả Nga và Ukraine đều ít nói về những tổn thất của chính họ. Điều này là tất nhiên vì cả hai bên không muốn tiết lộ những tổn thất thực sự khiến cho đối phương nắm được và có lẽ quan trọng hơn, để ngăn chặn sự lo lắng của quân đội và dân thường.

Đặc biệt, Điện Kremlin có xu hướng lan truyền thông tin hoàn toàn tách rời thực tế không đúng sự thật. Làm sao có thể tin rằng chỉ có 2.000 binh sĩ Nga thiệt mạng vào năm 2022, năm đầu tiên của cuộc chiến toàn diện ở Ukraine? Thế nhưng những con số hài hước như vậy đã được công bố bởi hệ thống tuyên truyền của Điện Kremlin.

Ngược lại, chính quyền của Tổng thống Volodymyr Zelensky có xu hướng tiết lộ dữ liệu tổng quát hơn. Lần này, Kiev nói rằng 43.000 binh sĩ đã thiệt mạng và 370.000 người bị thương kể từ khi bắt đầu cuộc chiến. Thông tin này khiến các nhà phân tích ngạc nhiên. Không phải vì chúng sai lệch đáng kể so với ước tính của phương Tây, mà vì cổng thông tin UAlosses báo cáo khoảng 60.000 người chết và gần 400.000 người bị thương dựa trên các nguồn mở.

Sự khác biệt đáng tin cậy?

Các nhà phân tích đã rất ngạc nhiên bởi tỷ lệ người bị thương trên người chết cao, điều này đã làm dấy lên một cuộc thảo luận sôi nổi. Hoặc người Ukraine đã đạt được những tiến bộ đáng kinh ngạc trong phẫu thuật cứu thương và có thể cứu sống rất nhiều người lính, hoặc thống kê loại "bị thương" cũng bao gồm tất cả những người bị thương nhẹ và thậm chí chỉ là thương tích nhẹ.

Tuy nhiên, thiếu thông tin chi tiết từ quan điểm quân sự. Ví dụ, có bao nhiêu trong số 370.000 binh sĩ bị thương này đại diện cho tổn thất vĩnh viễn, tức là những người lính bị thương bị loại ngũ không cho phép họ trở lại chiến trường. Tổng thống Zelensky đảm bảo rằng có khoảng 170.000 là tổn thất vĩnh viễn. Điều này vẫn cho thấy sự khác biệt đáng kể giữa người chết và người bị thương, những người không thể trở lại chiến trường. Có thể hình dung rằng Ukraine đã điều chỉnh các điều kiện ở một mức độ nào đó.

So sánh với các cuộc xung đột khác vào đầu thế kỷ 21, khi phẫu thuật chiến tranh đã phát triển đáng kể, tuy nhiên hiện tại điều kiện của Ukraine rất khác so với mức trung bình. Trong cuộc chiến Iraq năm 2003, đồng minh "chỉ" mất 172 người chết và 551 người bị thương do chiến sự thường xuyên. Điều này dẫn đến tỷ lệ từ 1 đến 3,2 và phần lớn phù hợp với mức trung bình. Mặt khác, ở Ukraine, tỷ lệ này là 1 đến 9,6.

Cho đến nay, chúng ta chỉ có thể suy đoán tại sao tỷ lệ thương vong giữa những người lính lại cao như vậy. Tuy nhiên, điều chắc chắn là Ukraine đã đạt được tiến bộ đáng kể trong phẫu thuật thương binh trên chiến trường. .

Tiến bộ trong việc cứu chữa thương binh.

Tám năm trước, binh sĩ Ukraine đã ghen tị với một nhà báo Ba Lan có IPMed, tức là một gói y tế cá nhân, gắn trên đùi. Một garô chiến thuật và nói rằng anh ta vừa hoàn thành khóa học cứu thương trên chiến trường. Còn họ không thể mua được sự xa xỉ như vậy. Kiến thức y tế của những người lính ấy vẫn ở cấp độ của quân đội Liên Xô ở Afghanistan, và thiết bị của họ cũng đã có tuổi đời hai thập kỷ.

Nhưng trong quãng thời gian đến tháng 2 năm 2022, đại đa số binh sĩ đã được triển khai trang bị một gói y tế tương ứng. Nhiều người đã được đào tạo ít nhất cơ bản về sơ cứu nhưng những người lính phòng thủ lãnh thổ hoạt động kém hơn một chút về mặt này. Nhưng rồi sau hai năm của cuộc chiến cộng thêm nhiều sự hy sinh nữa, những người lính đã phát triển phương pháp cũng như dày dạn kinh nghiệm của riêng họ. Tuy nhiên, Ukraine vẫn thiếu nhân viên được đào tạo ở cấp độ của khóa học TCCC, tức là Chăm sóc Thương vong Chiến thuật - một khóa học về phẫu thuật chiến tranh.

Các nhân viên y tế được đào tạo có sẵn ở cấp công ty. Nhưng do thiếu nhân sự, các đơn vị phải bao quát rộng, vượt quá khả năng của họ và đôi khi quản lý cả trục tiền tuyến có kích thước gấp đôi hướng dẫn chiến thuật. Trong tình huống như vậy, một nhân viên y tế được đào tạo bài bản sẽ rất có giá trị ở mọi nơi.  Đó là lý do tại sao các nhân viên y tế được đào tạo sẽ cấp cứu và huấn luyện đồng đội của họ trực tiếp dưới hỏa lực. Dù nguy hiểm nhưng người Ukraine không có lựa chọn nào khác.

Dù sao phương pháp này đang chứng minh là có hiệu quả. Từ tiền tuyến, nghe nói rằng thời gian để tiếp cận một người lính bị thương và sơ tán anh ta đã rất nhanh khiến binh lính Ukraine không bị chết trong bùn của chiến hào. Ngược lại, tình hình khác đối với lính Nga. Hệ thống giải cứu người bị thương của họ vẫn ở cấp độ của cuộc chiến tranh Chechnya lần thứ nhất và hầu như không phát triển.

Tại sao tổn thất mất mát của người Ukraine thấp hơn đáng kể so với người Nga? đây không phải là một mánh khóe hay vấn đề tuyên truyền. Thông thường bên bảo vệ thường chịu ít tổn thất hơn so với quân tấn công. Những người bảo vệ thường ở các vị trí được gia cố chắc chắn như boongke, chiến hào, v.v. Còn những kẻ xâm lược tấn công trước tiên phải tiếp cận các tuyến phòng thủ này.

Trong trường hợp của người Nga, kể từ khi giao tranh khốc liệt ở Bakhmut, việc đạt được các phòng tuyến này có nghĩa là gửi nhiều nhóm bộ binh hơn qua địa hình trống với sự hỗ trợ ngày càng ít hơn từ xe tăng và các đơn vị cơ giới hóa. Chiến thuật "Thịt đè người"  này dẫn đến tình trạng mất nhân sự gia tăng đáng báo động.

Những người lính qua trận mạc có được kinh nghiệm hoặc đã bỏ cuộc chiến hoặc buộc phải rút lui. Bây giờ rất nhiều những người lính thiếu kinh nghiệm và chưa được đào tạo huấn luyện tử tế bị đẩy ra chiến trường, và những người ra trận bởi các yếu tố chính trị không tương ứng với thực hành quân sự.

Điều này đã giải thích sự khác biệt đáng kể giữa tổng tổn thất của người Ukraine và người Nga, theo ước tính khách quan, Nga mất khoảng 750.000 người, dầu vậy người Nga vẫn có lực lượng dự trữ đáng kể và việc sử dụng sẽ chỉ cần thông báo về một cuộc tổng động viên, còn tổn thất khoảng 400.000 người từ phía Ukraine cũng đặt ra một vấn đề lớn cho nước này.

Nguồn Ukrainische Verluste: Überraschende Zahlen und neue Taktiken