Tác giả: Jan Jessen
Bà lão khóc nức nở, giọng run rẩy. "Chúng tôi sống ở Vovchansk trong 52 năm. Bây giờ chúng tôi không còn gì cả". Kapitolina Oleksandrivna lau nước mắt và chắp tay trước mặt. Bà đang ngồi trên băng ghế trong vườn của một trang trại ở Staryi Saltiv. Quê của bà cách đó vài cây số về phía bắc. Đôi khi tiếng ầm ầm của trận chiến từ Vovchansk vọng lại. Tại thành phố ở biên giới Nga, lực lượng phòng thủ Ukraine đã ngăn chặn bước tiến của quân đội Moscow về phía Kharkiv. Đây là một trong số ít thành công quân sự của Ukraine trong năm nay. Nhưng trả giá cho việc này là khá đắt.
Staryi Saltiv là một ngôi làng trên đường T2104, cách thành phố Kharkiv vài km về phía đông. Trong quá khứ, nhiều khách du lịch đã đến đây vào mùa hè, người Ukraine và người Nga. Ngôi làng nằm trên bờ hồ chứa Pechenihy, khu vực này khá phổ biến với những người câu cá. Có rất nhiều khu nghỉ mát ở đây. Ngày nay, nơi này chỉ còn lại một vài cư dân, lỗ chỗ những mảnh đạn trên tường và trong các tòa nhà. Nhà thờ ở trung tâm đã bị phá hủy vào mùa hè năm 2022. Các thợ thủ công từ Kharkiv hiện đang xây dựng lại nó, hiện tại giàn giáo của mái vòm chính đã được hoàn thành.
Khách du lịch không còn đến Staryi Saltiv nữa. Cuộc chiến đang hiện diện quá gần ở đâ. Trước các cửa hàng nhỏ đối diện nhà thờ, những người lính đang đứng, hút thuốc và uống cà phê. Những người khác vận chuyển pallet thực phẩm đóng hộp và nước tăng lực đến những chiếc xe bị đập nát của họ. Những người đàn ông trông mệt mỏi và kiệt sức. Dưới mái tôn bên cạnh một quán cà phê là một cảnh sát trẻ đến từ Vovchansk. Anh ta báo cáo về tình hình trong thành phố của mình, nhưng không muốn tên của mình được nhắc đến. "Binh sĩ của chúng tôi đang ngăn chặn người Nga. Nhưng tình hình rất khó khăn. Có những cuộc chiến đường phố khốc liệt".
Các binh sĩ Dmytro (trái) và Oleksiy (phải) đều nói rằng họ sẽ làm mọi thứ có thể để đẩy lùi quân Nga ra khỏi Vovchansk
Sĩ quan cảnh sát: "Máy bay không người lái Nga đang săn lùng chúng tôi"
Vovchansk bị chiếm đóng ngay sau khi Nga bắt đầu cuộc xâm lược vào tháng 2/2022. Nửa năm sau, quân đội Ukraine mới có thể giải phóng thành phố. Ngày 10/5, Nga đã phát động một cuộc tấn công mới trong khu vực. Bộ chỉ huy cấp cao Ukraine sau đó đã gửi một số lữ đoàn đến phía đông bắc để tiếp viện để ngăn chặn bước tiến của địch. Bởi vậy, Kharkiv không bị đe dọa bởi pháo binh Nga như hai năm trước, chỉ sau một vài ngày Ukraine có thể ngăn chặn cuộc tấn công. Tuy nhiên, người Nga vẫn tiếp tục cố gắng hết sức để chiếm lại Vovchansk.
Podcast "In Crisis Mode" với nhà báo Jan Jessen © FUNKE | VUI VẺ |Podcast "In Crisis Mode" với nhà báo Jan Jessen © FUNKE | TIA LỬA
Các lực lượng vũ trang Nga đã tấn công thành phố bằng hàng chục quả bom lượn mỗi ngày, viên cảnh sát nói. Đây là những quả bom nặng hàng trăm kg có thể dẫn đường đến mục tiêu trong khoảng cách lên tới 70 km. Họ có thể nghiền nát các khu chung cư. "Có một tòa nhà chín tầng, ngày hôm sau không còn gì nữa. Đó là sự hủy diệt hoàn toàn." Một nửa số tòa nhà ở Vovchansk bị phá hủy nát vụn, hầu như tất cả các tòa nhà khác đều bị hư hại. Cần tránh đi vào thành phố bởi "Các máy bay không người lái của Nga đang săn lùng chúng tôi. Điều đó cực kỳ nguy hiểm".
Tuy nhiên, hai tuần trước, hai đồng nghiệp của anh đã đưa một gia đình ra khỏi thành phố, những người đã tuyệt vọng chờ đợi trong một tầng hầm từ ở đó trong nhiều ngày. "Đôi khi bạn phải chấp nhận rủi ro." Có tới 100 dân thường vẫn được cho là đang ở trong thành phố đổ nát. Nhìn lại trong quá khứ, có khoảng 20.000 người sống ở Vovchansk. Sau khi Nga bắt đầu cuộc tấn công vào tháng Năm, ít nhất 200 dân thường đã thiệt mạng trong cuộc giao tranh, nhưng có lẽ còn nhiều hơn thế nữa, viên cảnh sát ước tính. "Chúng tôi đã nhận được nhiều yêu cầu giúp đỡ từ phía bắc thành phố." nhưng người Nga vẫn chiếm phía bắc nên "Không ai biết tình hình ở đó ra sao và mọi người phải làm như thế nào."
Bà Oleksandrivna (74 tuổi) và chồng vẫn ở lại Vovchansk bất chấp giao tranh vào năm 2022 và bất chấp các vụ đánh bom sau đó
Vovchansk: trước đây là 20.000 dân, ngày nay chỉ còn 100
Bà Kapitolina Oleksandrivna sống sót sau nỗi kinh hoàng của Vovchansk cùng chồng. Bây giờ cả hai sống ở Staryi Saltiv trong một ngôi nhà trên con đường đất bụi bặm. Ngôi nhà này thuộc về cha mẹ của con dâu bà, người đã lánh nạn sang Kharkiv. "Vovchansk là một thành phố xinh đẹp và xanh. Chúng tôi đã có một cuộc sống rất tốt", người đàn bà 74 tuổi khóc nói. Do đó, quyết định rời khỏi thành phố của họ không hề dễ dàng đối với họ. Họ đã ở lại bất chấp giao tranh vào năm 2022 và bất chấp các vụ đánh bom sau đó, không giống như phần lớn cư dân khác đã rời đi ngay ngày đầu giao tranh.
Vào tháng Giêng, chồng bà bị đột quỵ nặng. Vào tháng Năm, cuộc chiến nổ ra với tất cả sức mạnh của nó trên Vovchansk. Vào ngày 13 tháng Sáu, một quả bom đánh trúng nhà cô, và hai ngày sau, một quả đạn khác phát nổ trong khu phố, phá hủy bảy ngôi nhà. "Chúng tôi đã cố gắng tiếp cận những người giúp đỡ, cứu hộ nhưng điều đó không hiệu quả." Cuối cùng, chúng tôi mượn được một chiếc xe hơi và ra khỏi thành phố. "Chúng tôi muốn trở lại vào một thời điểm nào đó. Nhưng mọi thứ đều bị phá hủy mất rồi". Oleksandrivna lắc đầu như thể bà đã thức dậy sau cơn ác mộng.
Kapitolina Oleksandrivna (74 tuổi): Vovchansk là một thành phố xinh đẹp và xanh. Chúng tôi đã có một cuộc sống rất tốt".
Trong một ngôi làng bỏ hoang gần Vovchansk, Dmytro và Oleksiy cố gắng tìm sự bình yên trong một trang trại. Hai người lính đã ở trong thành phố chỉ ba ngày trước. Cả hai dường như hoàn toàn kiệt sức. Họ đến từ Vovchansk và lớn lên ở đó. Cả hai đều 43 tuổi, cùng sống chung một khu chung cư, nhưng họ chỉ biết nhau lúc cùng tình nguyện tham gia nghĩa vụ quân sự khi bắt đầu cuộc xâm lược của Nga.
Hai người đã tham gia nhiều trận chiến khốc liệt. Bây giờ họ đã chiến đấu ở quê nhà được hơn hai tháng. Tình hình rất khắc nghiệt. "Lính Nga ném bom liên tục vào các vị trí của chúng tôi. Khi chúng tôi giải phóng được một ngôi nhà, thì họ trở lại với nhiều quân hơn." Như ở Avdiivka, Bakhmut hay Chasiv Yar, người Nga đang cố gắng giành được chỗ đứng bất chấp tổn thất rất lớn của chính họ. Tuy nhiên tổn thất về phía Ukraine cũng không hề nhỏ.
Do giao tranh trên đường phố rất ác liệt, binh sĩ Ukraine thường rút lui sau bốn ngày để có thể nghỉ ngơi vài ngày. "Nhưng con đường đến các vị trí của chúng tôi liên tục bị tấn công, rất khó để vượt qua nó." Máy bay không người lái của Nga tấn công không ngừng, đôi khi đặt mìn. Vào và ra còn sống là một vấn đề may mắn. "Hôm nay một người lính trong đơn vị của chúng tôi vừa ngã xuống."
Đột nhiên, có tiếng súng vang lên gần đó. Dmytro phẩy tay một cách mệt mỏi. "Không thành vấn đề. Đó là hệ thống phòng không của chúng tôi". Lợi thế quan trọng nhất đối với quân Nga, cả hai người đàn ông đều nói, là họ kiểm soát không phận và có thể sử dụng bom lượn gần như không bị thay đổi. Chính những quả bom này đã làm cho trận chiến Vovchansk thậm chí còn đáng sợ hơn những trận chiến mà họ đã chiến đấu cho đến nay. Do đó, Dmytro và Oleksiy đang hy vọng sử dụng máy bay chiến đấu F16 của phương Tây, có thể chống lại các máy bay của Nga. "Họ có thể cứu Kharkiv".
Cả hai đều nói rằng họ sẽ làm bất cứ điều gì để đẩy người Nga ra khỏi Vovchansk. Nhưng họ có muốn sống ở đó một lần nữa không? Dmytro nhún vai cam chịu. "Thành phố đã bị phá hủy hoàn toàn, chúng tôi không có gì để quay trở lại nơi đó."
|