TỌA ĐỘ CHẾT (1985)

Tọa độ chết (tiếng Nga: Координаты смерти) là một bộ phim nói về Chiến tranh Việt Nam do điện ảnh Liên Xô và Việt Nam phối hợp sản xuất với nhiều cảnh vô cùng xúc động.

Đạo diễn: Samvel Gasparov - Nguyễn Xuân Chân

Kịch bản: Aleksandr Lapshin - Hoàng Tích Chỉ

Diễn viên: Aleksandr Galibin (vai Ilya Krutin, kỹ sư dân sự), Lê Vân (vai Mai), Đặng Lưu Việt Bảo (vai Phong), Tatyana Lebedeva (vai ca sĩ Mỹ Kate Francis theo nguyên mẫu từ Jane Fonda), Yury Nazarov (vai thuyền trưởng Yury Shukhov), Nguyễn Huy Công (vai lão dân quân), Daniil Netrebin, Rudolf Pankov, Hoàng Uẩn, Thu An, Mai Châu, Nguyên Hải.

Âm nhạc : Yevgeny Krylatov

Âm thanh : Boris Koreshkov, Nguyễn Quốc Cẩn

Dựng phim : Tatyana Malyavina, Nguyễn Thị Ninh

Thiết kế Mĩ thuật : Pyotr Pashkevich, Đào Đức

Phim mở đầu bằng ca khúc “Mùa xuân” của nhạc sĩ Phạm Minh Tuấn. Các sự kiện miêu tả trong phim diễn ra vào cuối thập niên 60 đầu thập niên 70 của cuộc chiến tranh Mỹ-Việt Nam. Quân đội Mỹ đang liên tục ném bom các thị trấn, đột nhập các làng mạc và gia đình hẻo lánh, giết chết phụ nữ và trẻ em. Hầu hết các tầu thuyền của các thương gia Châu Âu đã rời khỏi các bờ biển của Bắc Việt Nam. Tuy nhiên, con tàu "Chelyabinsk" chở hàng khô của Liên Xô kiên quyết không rời khỏi bờ biển Việt Nam mặc dù quân đội Hoa Kỳ đã ra tối hậu thư.

Phim bằng tiếng Nga nhưng lời ít, cảnh nhiều. Trong phim có rất nhiều cảnh khiến người xem phẫn nộ hoặc xúc động. Cảnh những chiếc máy bay tiêm kích, máy bay lên thẳng quần thảo trên bầu trời nắng chói chang ở Tây Nguyên hay trong xanh ở Vịnh Hạ Long. Cảnh tên lính Mỹ bình thản nở nụ cười vứt trái lựu đạn vào ngôi nhà tranh và đóng cánh cửa liếp lại, bên trong là ba mẹ con đang ôm nhau co rúm vì sợ hãi. Cảnh những lính Mỹ trên máy bay bắn xuống đất những tràng súng máy, thảy xuống những vỏ lon nước Cola lên đầu những người dân, trẻ em. Cảnh em bé nhỏ xíu khóc nức nở trên con thuyền buồm cháy gục đầy những xác chết. Cảnh những bà mẹ ôm con lặng đi không khóc nổi khi chồng mình không còn quay về cùng đồng đội sau khi hòan thành nhiệm vụ phá thủy lôi. Cảnh tan hoang của phố cổ Hà Nội sau đợt B52. Cảnh những phi công Mỹ trả lời thẩm vấn một cách chai cứng, trơ lỳ khi mới bị bắt và cảnh những giọt nước mắt của họ khi họ được thả tự do.

Cô ca sĩ người Mỹ Kate Francis (xây dựng theo nguyên mẫu Jane Fonda) có mặt từ đầu phim, đến cuối phim cô vừa đệm guitar vừa cất lên những lời hát xúc động:

Khi những người Việt Nam bị giết hết, những con voi sẽ tiếp tục chiến đấu.

Khi những con voi bị giết hết, những chim muông, côn trùng sẽ tiếp tục đốt chích kẻ thù.

Và khi đến chim muông, côn trùng cũng bị tiêu diệt thì cỏ cây, hoa lá trên mảnh đất Việt Nam sẽ vùng lên.

Họ sẽ chiến đấu đến cùng, chống lại những tên xâm lược độc ác, vì họ là người Việt Nam...

Phim được thực hiện với những cảnh quay, góc quay rất đẹp ở Tây Nguyên, Hà Nội, vịnh Hạ Long, bến cảng Hải Phòng, là một món quà đẹp của tình hữu nghị Xô-Việt.