Bụng trướng, vàng da vì rượu

Ông Nguyễn Văn Đăng trú tại Đông Triều, Quảng Ninh đến bệnh viện khám trong tình trạng bụng trướng to, da bủng như tích nước, mắt vàng. Ông Đăng cho biết mấy tháng nay ông mệt mỏi, ăn ít, chán ăn không có cảm giác đói, người sụt cân, bụng to, da vàng nhưng ông không chịu đi đến bệnh viện khám dù con cái cũng đã động viên.

Bác sĩ khám cho ông không cần hỏi cũng đoán chắc là triệu chứng của xơ gan. 

Kết quả kiểm tra  xét nghiệm GGT và AST, ALT. Bác sĩ phát hiện GGT tăng cao do rượu. GGT là tên viết tắt của Gamma Glutamyl transferase, là 1 trong 3 loại men cùng với SGOT và SGPT. Khi cả 3 loại này tăng, tức là khi có tổn thương gan mà thường gặp nhất là do viêm gan, đặc biệt GGT tăng cao trong  bệnh lý tổn thương gan do bia,  rượu.

Làm thêm chẩn đoán hình ảnh bác sĩ phát hiện gan của ông có khối u kèm theo. Bác sĩ chẩn đoán xơ gan và u gan. Ông Đăng được giới thiệu sang Bệnh viện Bạch Mai nút mạch. Sau khi cân nhắc đắn đo. ông Đăng đã xin về vì sợ điều trị tốn kém mà không đỡ bệnh. 

Ông Đăng cho biết hơn 20 năm nay không ngày nào ông không uống rượu, ngày nào ít cũng phải nửa lít rượu. Vài năm trước ông đã bị tai nạn lao động do uống rượu xong leo lên giàn ráo bị ngã đã không kiếm được tiền cho gia đình nên ông không muốn đi khám bệnh.

Trường hợp của bệnh nhân Bùi Văn Hậu trú tại Đông Hưng, Thái Bình. 39 tuổi anh Hậu đã bị xơ gan 5 năm nay đã điều trị một thời gian ở bệnh viện về nhà nhà uống thuốc nam. Tuy nhiên, anh Hậu vẫn không từ bỏ rượu. Đến nay, gan của anh xơ và trướng to. Bác sĩ chẩn đoán xơ gan cổ trướng.

Anh Hậu về nhà điều trị thuốc nam vì biết bệnh chẳng thể nào khỏi. Sau khi uống thuốc nam được vài ngày thì anh bị hôn mê gan và phải điều trị sử dụng gan nhân tạo để kéo dài sự sống hàng ngày.

Anh Lê  Phúc Hải, 44 tuổi, trú tại thành phố Hưng Yên bị xơ gan gần chục năm nay và xuất hiện ung thư gan đã được nút mạch từ năm ngoái. Đến nay bệnh tái phát anh lại vào viện điều trị. Anh Hải  cho biết trước đây anh là con "ma men" lúc nào cũng rượu. 

Tiền sử xơ gan, hai lần bị tai nạn giao thông nhưng vẫn không làm anh sợ rượu chỉ đến khi bác sĩ chẩn đoán anh có khối u ở gan và phẫu thuật sinh thiết đó là ác tính anh mới chấp nhận cai rượu. 

Nhớ về quá khứ của mình từ thanh niên anh đã có thể uống 2 – 3 lít rượu chỉ no, không say thì giờ đây anh cõng trên mình đủ thứ bệnh. Các bác sĩ điều trị cầm chừng cho anh tránh nguy cơ hôn mê gan. Nếu hôn mê gan ở bệnh nhân xơ gan, ung thư gan thì nguy cơ tử vong cận kề.

Lá gan bị "tra tấn"

Khi một người uống nhiều rượu trong thời gian dài hàng thập kỉ, cơ thể sẽ thay thế những mô gan khỏe mạnh bằng các mô sẹo. Các bác sĩ gọi tình trạng này là xơ gan do sẹo.

Cùng với tiến triển của bệnh, các mô gan lành ngày càng bị thay thế nhiều bởi các mô sẹo, khiến gan không còn thực hiện được các chức năng một cách hợp lí.

Thạc sĩ, bác sĩ Trần Công Duy Long, Phó trưởng khoa Ngoại Gan - Mật - Tụy, Bệnh viện Đại học Y Dược TP HCM cho biết so với tỷ lệ xơ gan do viêm gan vi rút B và C thì xơ gan do rượu không cao chỉ chiếm từ 10 – 20 %. Tuy nhiên, trên nền có vi rút viêm gan B, C bệnh nhân không biết mình mang vi rút này mà cứ uống rượu sẽ tạo ra nguy cơ xơ gan nhanh hơn.

Đối với những bệnh nhân xơ gan do rượu, việc điều trị khỏi là không được các bác sĩ chỉ điều trị để hạn chế ngăn chặn tình trạng xơ gan thêm và ngăn ngừa các nguy cơ hôn mê gan, ung thư hoá trên nền xơ gan. 

Trong khi đó, bệnh ung thư gan ở Việt Nam đang trở nên báo động bởi vì có tới 40/100000 dân mắc ung thư gan. Ung thư gan ở cả nam và nữ đang đứng hàng thứ 3 trong các loại ung thư gan.

Khi điều trị,  các bác sĩ yêu cầu trong quá trình điều trị là bệnh nhân cần bỏ rượu. Những người bị xơ gan rượu thường lệ thuộc vào rượu, vì vậy đa số bệnh nhân không thể tự mình cai rượu được, thậm chí họ có thể bị biến chứng do cai rượu, do tìm cách uống các loại thuốc nam, thuốc bắc để hi vọng cứu lá gan. Lúc này, gan đã yếu thì nguy cơ suy gan rất cao. 

Những trường hợp xơ gan nặng các bác sĩ khuyến cáo cần ghép gan. Nhưng hiện nay ở Việt Nam thực hiện ghép gan còn hạn chế bởi nguồn hiếm.