Tùy thuộc vào từng vùng miền, mỗi người dân sẽ chọn lựa những loại trái cây khác nhau để bày trí trên mâm ngũ quả. Đặc biệt, người miền Nam thường trang trí mâm ngũ quả với 5 loại trái cây: mãng cầu xiêm, sung, dừa, đu đủ và xoài. Họ mong muốn điều này tượng trưng cho một năm mới đủ đầy, sung túc - với câu nói giản dị, “Cầu sung vừa đủ xài”.

Những loại trái cây này không chỉ là biểu tượng văn hóa trong dịp Tết Nguyên Đán, mà từ góc độ y học, chúng còn mang lại nhiều lợi ích sức khỏe đáng kể cho người sử dụng.

Theo BSCKII. Huỳnh Tấn Vũ, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, mâm ngũ quả không chỉ phản ánh những ước nguyện của gia chủ mà còn chứa đựng nhiều dưỡng chất có lợi cho sức khỏe.

Mãng cầu xiêm

Theo y học cổ truyền, thịt của mãng cầu xiêm có vị ngọt nhẹ, chua nhẹ, rất giống với mùi của na. Loại trái này có tính năng giải khát và bổ dưỡng. Việc tiêu thụ mãng cầu thường xuyên có thể giúp cải thiện hệ miễn dịch, kích thích tiêu hóa, làm đẹp da, tăng cường sức khỏe, và hỗ trợ ngăn ngừa bệnh tim mạch.

Mặc dù mãng cầu xiêm có nhiều lợi ích, nhưng các chuyên gia khuyên rằng mỗi người chỉ nên tiêu thụ tối đa khoảng 50g mỗi ngày để tránh những tác động không mong muốn khi dùng quá nhiều.

Trái sung

Theo bác sĩ Vũ, trong y học cổ truyền, trái sung có vị ngọt chát và tính bình, nổi bật với những tác dụng như nhuận tràng và thông tiện, hỗ trợ phổi và lợi hầu, tiêu viêm, tiêu đàm, cũng như bổ máu, tiêu thũng và giải độc. Việc thưởng thức trái sung không chỉ giúp cải thiện sức khỏe xương, mà còn có hiệu quả trong việc chữa táo bón, trĩ, bảo vệ gan, điều trị sỏi thận, giảm mỡ trong máu, hạ huyết áp và hỗ trợ điều trị viêm khớp, cũng như bệnh táo bón.

Tuy nhiên, chuyên gia khuyến cáo rằng mọi người nên hạn chế lượng sung tiêu thụ trong một lần, tránh tình trạng tiêu chảy.

Trái dừa

Trong y học cổ truyền, nước dừa được biết đến với vị ngọt và đặc tính hơi ấm. Uống nước dừa thường xuyên mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, như giúp tim khỏe mạnh, lợi tiểu, tiêu diệt giun sán và ngăn chặn tình trạng tiêu chảy.

Bác sĩ Vũ cho biết rằng nước dừa không phải là nguồn duy nhất mang lại lợi ích cho sức khỏe, mà còn nhiều bộ phận khác của quả dừa có thể được sử dụng làm thuốc. Theo ông, cùi dừa có khả năng ích khí, xua đuổi phong tà, và làm mềm da; trong khi đó, dầu dừa khi thoa lên da có thể giúp điều trị các vấn đề như lở ngứa, dị ứng do lạnh, cũng như viêm da. Gáo dừa cũng có tác dụng trong việc giảm đau tức ngực và giảm cơn đau gân cốt.

Mặc dù dừa mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, song bác sĩ Vũ khuyến cáo rằng những người thuộc thể tạng âm như chậm tiêu, da xanh xao, hay thận hư không nên uống nước dừa. Ngoài ra, cũng không nên tiêu thụ nước dừa vào buổi tối vì có thể gây ra khó tiêu.

Trái đu đủ

Đây là biểu tượng của sự đủ đầy, phồn thịnh trong mâm ngũ quả. Đu đủ không chỉ ngon miệng mà còn chứa nhiều giá trị dinh dưỡng và có thể được sử dụng chữa bệnh. Ông cho biết, đu đủ có vị ngọt, giúp thanh nhiệt, bổ phế tỳ. Nếu ăn đu đủ vào mùa xuân, hè sẽ có tác dụng làm mát, trong khi vào mùa thu, đông có thể góp phần làm ấm dạ dày và bồi bổ cơ thể.

Đu đủ cũng rất giàu vitamin A, B, C cùng các khoáng chất như canxi, magie, có lợi cho tiêu hóa, chống lão hóa, bảo vệ sức khỏe tim mạch và phòng ngừa ung thư. Tuy nhiên, những người có chức năng tiêu hóa kém nên thận trọng và không nên lạm dụng đu đủ.

Trái xoài

Đây cũng là một loại trái cây thơm ngon và có nhiều lợi ích cho sức khỏe. Xoài cung cấp vitamin và khoáng chất cần thiết, hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch, tiêu hóa, phát triển thị lực và ngăn ngừa ung thư. Trong y học cổ truyền, xoài được áp dụng như một liều thuốc cho các chứng viêm họng cấp tính và đau răng.

Chuyên gia lưu ý rằng không nên ăn xoài khi bụng đói, bởi vị chua của nó có thể kích thích dịch vị trong dạ dày, tăng nguy cơ mắc bệnh đường ruột.

Bác sĩ Vũ nhấn mạnh rằng mâm ngũ quả không chỉ thể hiện nguyện vọng cho năm mới suôn sẻ mà còn có thể mang lại nhiều lợi ích thực tiễn cho sức khỏe khi chúng ta biết cách khai thác giá trị dinh dưỡng từ những loại trái cây này.