Bài viết của Jüri Reinvere 

Nỗi ám ảnh lịch sử vẫn còn đó

Tâm lý chung của người dân vùng Baltic – dù là Estonia, Latvia hay Litva – đều giống nhau ở một điểm: Dù chỉ có thế hệ lớn tuổi từng trải qua Thế chiến II và thời kỳ Stalin, ký ức về những sự kiện đó vẫn được truyền lại một cách gần như hữu hình cho thế hệ sau. Không có sự đứt gãy giữa các thế hệ trong vấn đề này.

Người Estonia lớn tuổi có một thước đo riêng để đánh giá mức độ quyền lực của Điện Kremlin: Khi Moscow mạnh, người Nga ở Estonia trở nên kiêu ngạo. Họ nói to trên đường phố, yêu cầu được phục vụ bằng tiếng Nga trong cửa hàng. Ở ngân hàng, họ quát tháo nhân viên, đòi hỏi được tư vấn thuế bằng tiếng Nga. Trên xe buýt, họ bàn tán không chút ngại ngần về sự "vĩ đại" của Putin và gọi Estonia bằng những lời lẽ miệt thị. Nhưng khi Moscow yếu đi, nhóm này bỗng trở nên im lặng như chuột.

Tuyên truyền của Putin và sự thay đổi tình thế

Kể từ khi chiến tranh Ukraine bùng nổ, cộng đồng Nga tại các nước Baltic ngày càng thể hiện sự hiện diện rõ rệt hơn trên đường phố. Các biểu hiện như trên vẫn tiếp diễn tại Tallinn vào cuối tháng 1 và đầu tháng 2/2025. Ở thành phố Narva, giáp biên giới Nga, bộ máy tuyên truyền của Putin hoạt động mạnh mẽ đến mức có thể nghe thấy từ phía Estonia. Các sự kiện tuyên truyền tại Ivangorod (trước đây là Jaanilinn của Estonia) thu hút đông đảo người dân Narva từ bên kia sông theo dõi với sự hứng thú.

Tuy nhiên, tình hình đã thay đổi khi Trump công bố kế hoạch ngừng bắn. Đột nhiên, đường phố Estonia rơi vào sự im lặng lạ thường. Những người ủng hộ Putin cũng hiểu rằng, nếu quân đội Nga xâm lược và thảm sát như tại Bucha (Ukraine), cộng đồng người Nga ở Estonia có thể trở thành mục tiêu bị trả thù.

Sự hồi sinh của lòng yêu nước

Ngày 24/2 – Ngày Độc lập của Estonia – vốn là sự kiện truyền thống, nhưng năm nay, số lượng người tham dự lễ kéo cờ tại tháp "Lange Hermann" trên đồi Toompea (Tallinn) đông chưa từng thấy kể từ cuối thời kỳ Glasnost.

Chủ nghĩa yêu nước, từng bị các đảng dân túy lợi dụng, nay đã trở thành một giá trị chung. Yêu nước không còn đồng nghĩa với việc theo thuyết âm mưu hay chống vaccine, mà là một cảm giác thống nhất trước mối đe dọa từ Nga.

Lo lắng về an ninh và NATO

Estonia, Latvia và Litva có vị trí địa chiến lược quan trọng và nằm trong một khu vực bất ổn. Nếu Nga chiếm đóng khu vực này, họ sẽ kiểm soát toàn bộ biển Baltic. Vì thế, NATO coi việc bảo vệ Hành lang Suwałki – dải đất hẹp nối Ba Lan với Litva, giáp biên giới Belarus – là một trong những ưu tiên hàng đầu.

Tuy nhiên, trước khi Trump nhậm chức, tình hình chính trị đối ngoại vẫn còn lạc quan. Thậm chí, vào cuối năm 2024, Latvia còn quyết định không để tuyến đường sắt tốc độ cao Rail Baltic – dự án tăng cường khả năng quân sự và kết nối với châu Âu – đi qua Riga. Nhiều người dân Baltic phản đối dự án này, vì họ tin tưởng vào sự bảo vệ của NATO.

Dù vậy, người dân không hoàn toàn ngây thơ. Ba nước Baltic đã chuẩn bị trong nhiều năm để cắt đứt hoàn toàn khỏi mạng lưới điện của Nga, và điều này đã được thực hiện vào tháng 2/2025 mà không gặp sự cố lớn.

Mất lòng tin vào Mỹ

Các quyết định gần đây của Trump khiến nhiều người Estonia lo sợ rằng Mỹ sẽ bỏ rơi họ cho Nga, như từng xảy ra trong Thế chiến II. Đặc biệt, thế hệ lớn tuổi không tin vào cam kết lâu dài của Mỹ. Họ luôn hiểu rằng Mỹ chỉ có lợi ích, không có bạn bè, như lời của cựu Ngoại trưởng Henry Kissinger.

Ngày 24/2, một người ông trong gia đình kéo cờ Estonia và nói: "Có thể đây là lần cuối cùng." Trên Facebook, người Estonia thậm chí mở một cuộc thăm dò với câu hỏi: "Kế hoạch của bạn là gì nếu Nga quay trở lại?"

Dù chính phủ Estonia và EU có tuyên bố gì, thì người Estonia trung bình vẫn luôn chuẩn bị cho điều tồi tệ nhất. Trong những cuộc trò chuyện riêng tư, câu nói phổ biến nhất vẫn là:
"Người Nga sẽ đến và giết chúng ta."

https://www.msn.com/de-de/nachrichten/welt/die-esten-stellen-sich-auf-eine-russische-invasion-ein/ar-AA1ACvVp?ocid=winp1taskbar&cvid=7e35f749915540b5902e6f6559470408&ei=21