Sáng tinh khôi mở mắt và giật mình nhận ra tháng Mười đã về tới ngõ.
Thu đang chín ở độ giữa của đất trời đượm một vẻ bình yên đến kì lạ. Trăng đã về bến nước xưa như trong thơ Hàn Mặc Tử hay trong veo như những gì Vũ Bằng viết "Trong một năm, không có mùa nào trăng lại sáng và đẹp như trăng thu".
Tháng Mười trong tiết trời bắt đầu se se một cái rét non mơn chớn thịt da khiến ta dễ lâng lâng đến lạ. Thèm bước ra phố một sáng tinh sương ngắm một đôi quang gánh đầy hoa tất tả ra phố chợ.
Khi bàng cườm đã kết màu đỏ tía trên những trái lấp ló sau những tán lá bắt đầu chuyển màu nâu nâu, hoa sữa chảy hương thành dòng quện đặc những mái tóc dài bâng khuâng một mùa lá rụng, khi ấy ta chợt hay mùa thu nay khác xưa nhiều quá.
Thu đã qua đi cái ngày trăng tròn mái phố, chẳng hay có thiếu nữ nào tựa cửa nhìn xa xăm nghĩ ngợi đôi điều như trong những áng thơ của tiền bối lúc xưa....
Ngẩn ngơ vì ánh đèn đường mờ mất ánh trăng, phố thị ồn ào lung linh theo kiểu kiêu xa tráng lệ. Đôi khi ta muốn quay trở lại cái đượm buồn của mùa thu xưa đến thế, buồn đến thê lương heo hắt mà thấy lòng thanh tịnh thay.
Thời gian gõ từng nhịp bước chân, mới năm nào đặt chân lên đất Hà Thành phồn hoa đô hội, nghe rạo rực lắm những lời đồn thổi về thu Hà Nội đẹp đến tê người...
Lại nhớ thuở đơn côi lang thang đâu đó nơi đất này tìm cái chút bình yên nhẹ nhàng, hít hà một hơi dài trong một buổi sáng trong veo thoảng hơi may nhè nhẹ một mùi hoa sữa hay một gánh cốm ủ lá sen nơi vỉa hè góc chợ, tự nhiên muốn mình bé lại. Ước chi một lần được quay lại tuổi thơ...
Nhớ hình bóng chị cả xắn quần lội xuống ao vớt bèo đã bắt đầu giật mình vì cái chớm lạnh mơn man, cánh hoa lục bình tim tím. Chị hai tết thành bó làm con búp bê tóc xù từ thân bèo xơ xác...
Nhớ nụ cười của bố những chiều thu đạp xe về đến ngõ, đôi quang quẩy rau ra chợ sớm của mẹ cũng đã nhè nhẹ hơi sương...
Nhớ những thằng bạn thuở thiếu thời những ngày tháng mười rủ nhau câu cá. Cái xóm ven biển ấy bình yên đến lạ, nước biển tháng Mười triều cường vào buổi sáng ngồi bờ kè nơi những hàng dừa mà câu cá kìm, cá ong, còn gì tuyệt hơn thế.
Thời gian đôi lúc ta lãng phí quá mà chẳng thể quay về. Lá lại rụng trên con đường ta hằng ngày đặt chân rảo bước.
Thu đang thay áo, hoa sữa sắp kết thành những trái dài lê thê trên mái phố. Heo may sắp kéo cái rét đầu tiên về, liễu sẽ chẳng còn buông tóc bên hồ và ai đó tần ngần nhìn mùa qua đi, ta lại thả hồn mình rơi vào đâu đó một chút hư ảo của dòng đời tấp lập, tạo riêng cho ta một chút bình yên nhẹ nhàng như một khoảng trời thu xanh ngắt không gợn mây...
Và nhẹ nhàng... nắng tháng Mười hôn nồng nàn mái phố!
Phạm Đức Bình