Khoảng 10 năm trở lại đây, người dân xã Núa Ngam (huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên) rất ca ngợi ông Lò Văn Pâng ở bản Na Sang 1 có bài thuốc hay chữa được nhiều bệnh.
Ông Lò Văn Pâng
Trò chuyện với chúng tôi phong thái vui vẻ, ông Pâng cho biết: "Tôi chữa bệnh là làm phúc, chẳng lấy tiền nhiều đâu bởi tôi cũng chẳng cần dùng nhiều. Tôi vẫn nuôi đàn trâu, chỉ thế cũng đã đủ no rồi”. Ông sinh năm 1934, là người gốc Sầm Nưa - Lào.
Suốt những năm tháng tuổi thơ, Pâng đưa trâu đi chăn ở khắp các bìa rừng. Năm 1964 khi đã là một chàng trai, Pâng nhập ngũ, là lính trinh sát của Tiểu đoàn 3 - E335 và xuất ngũ năm 1983 trở về Núa Ngam. Bố mất, nghề thuốc gia truyền bị gián đoạn, những kiến thức về cây thuốc vẫn còn, nhưng phương thức điều trị thì ông Pâng không nhớ được nhiều nên không dám chữa cho ai, chỉ sợ lại làm hại họ.
Ông sống bằng nghề chăn trâu, bò trên rừng và vẫn miệt mài tìm hiểu cây thuốc ở rừng. Những cánh rừng Điện Biên xanh ngút ngát, và có lẽ, ở đó có rất nhiều cây thuốc quý mà không phải ai cũng nhận ra giá trị của chúng và sử dụng như thế nào. Từ năm 1988, ông Pâng bắt đầu chữa bệnh gan cho một số bà con và có kết quả, từ đó ông điều trị cả bệnh dạ dày và cũng thành công. Cho đến nay, nhiều người mắc bệnh gan và bệnh dạ dày đã được "thầy thuốc bản làng” chữa khỏi.
Một số người dân ở xã Thanh Nưa cho biết, ai đã đi bệnh viện khám, nếu biết là bệnh gan thì không cần lấy thuốc. Họ cứ về gặp ông Pâng xin thuốc uống là khỏi dần. "Ông Pâng không những nhiệt tình, mà còn vui vẻ, hồn hậu lắm! Chỉ cần nhiệt tình thôi người bệnh đã khỏi được một phần rồi”, anh Lò Văn Pính một người bệnh được ông chữa khỏi kể.
Đến nay, dù tuổi đã cao, nhưng da dẻ ông Pâng hồng hào, khỏe khoắn và vẫn đi rừng chăn trâu bò, hái thuốc mang về sao, tẩm để dành chữa bệnh cho bà con dân tộc. Ông khẳng định, đi rừng phải biết cách để bản thân có thể làm chủ được cánh rừng. Nhờ sự cần mẫn, nhà ông không giàu có nhưng có của ăn của để. Nhưng hơn thế, sự cần mẫn giúp ông thuộc các cánh rừng như lòng bàn tay, ở chỗ nào có loại cây thuốc gì, loài cây nào mọc nhiều ở khu nào, ông đều biết. Vì thế, rừng đã trở thành kho thuốc của ông và ông quản lý rất tốt kho thuốc đó. "Rừng ở ta đầy thuốc, dân ta ngã lên cây thuốc. Nhưng có phải ai cũng biết dùng đâu”, ông Pâng quả quyết.
Mấy năm nay, nhà ông Pâng đã hình thành một quầy thuốc khá lớn, có sự giúp đỡ của các con. "Tôi chẳng cần nhiều tiền làm gì. Nếu cần giàu thì tôi đi chữa, bán thuốc khắp nơi. Sống để lại cái đức, tôi muốn làm phúc nhiều hơn”, ông Pâng trải lòng.
Chính vì lòng tốt, sự tận tụy của người thầy thuốc bản làng, nên ông được bà con khắp nơi quý mến. Có một điều ông trăn trở, là ngày càng nhiều người mắc các bệnh về gan, ung thư, dạ dày… Nên phải chú ý đến chất lượng bữa ăn nhiều hơn nữa.