Ngày 25-8-2012, người Anh Cả của quân đội ta bước sang tuổi 102. Xuất thân từ một nhà giáo, Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã trở thành một nhà cầm quân kỳ tài, một tầm cao tư duy về nghệ thuật chiến tranh nhân dân của dân tộc với cốt cách, đức độ của bậc hiền nhân được khắc sâu trong tâm khảm mỗi người Việt Nam cũng như trong lòng nhiều vị lãnh đạo và nhân dân các nước bầu bạn.

Một sự trùng hợp lịch sử thật ngẫu nhiên: Năm 1911, Bác Hồ ra đi tìm đường cứu nước, cũng là năm Võ Nguyên Giáp cất tiếng khóc chào đời trong một gia đình nhà nho yêu nước tại làng An Xá (Quảng Bình). Và lịch sử cũng lại đưa hai con người vĩ đại của hai thế hệ nối tiếp nhau ấy trùng phùng, trở thành hai thầy trò, hai người đồng chí. 

Hơn 80 năm hoạt động cách mạng, ông đã có may mắn làm việc gần 30 năm bên cạnh Bác Hồ, được là một trong những người gần gũi nhất với Bác, cảm nhận được những tinh hoa của dân tộc tỏa sáng trong con người của Bác, thấm nhuần sâu sắc tư tưởng của Người và ông trở thành một trong những học trò xuất sắc nhất của Người. Một trong những dấu ấn thể hiện thiên tài của Bác trong phương pháp “nhìn người” là chọn một thầy giáo dạy Sử, một sinh viên Luật học để cầm quân. 

Đại tướng Võ Nguyên Giáp

Ông đã trực tiếp chỉ huy quân đội với những chức vụ cao nhất, cùng với toàn dân chiến đấu và chiến thắng vẻ vang trong hai cuộc kháng chiến trường kỳ suốt 30 năm chống lại hai đế quốc to là thực dân Pháp và đế quốc Mỹ. Ông là người có công đầu trong việc nghiên cứu, phát triển lý luận quân sự, góp phần quan trọng hình thành tư tưởng chiến tranh nhân dân và học thuyết quân sự độc đáo của Việt Nam trong thời đại Hồ Chí Minh. Tác phẩm nổi bật nhất trong lĩnh vực quân sự của ông là tác phẩm Vũ trang quần chúng cách mạng, xây dựng Quân đội nhân dân (với 246 trang sách) được coi như Binh thư Việt Nam thứ hai trong lịch sử Việt Nam sau Hưng Đạo Đại vương Trần Quốc Tuấn, được đánh giá là tầm cao mới trong kho tàng văn hóa Việt Nam, kho tàng lịch sử quân sự Việt Nam.

Ông còn là người viết nhiều nhất về Bác Hồ. Bài Hồ Chí Minh, nhà chiến lược thiên tài, người cha thân yêu của các lực lượng vũ trang nhân dân Việt Nam (1970) với tư duy khoa học quyện với tình cảm sâu sắc, được viết ra thành những dòng chữ mang đậm tính nghệ thuật, thực sự làm xúc động người đọc. Ông là người sớm nhận ra bản chất, tinh hoa con người và sự nghiệp cách mạng của Người là tư tưởng Hồ Chí Minh. Ông khái quát: Tư tưởng Hồ Chí Minh là độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội... mãi mãi soi sáng con đường cách mạng Việt Nam. Như vậy, ông không chỉ là một nhà chỉ huy tài ba mà còn là nhà báo cách mạng vĩ đại.

Võ Nguyên Giáp là một nhà văn hóa lớn. Là Bí thư Quân ủy trung ương, là Đại tướng Tổng tư lệnh suốt 32 năm, ông đã rèn luyện cho Quân đội nhân dân Việt Nam trở thành một đội quân cách mạng mang bản sắc văn hóa riêng, trong đó mỗi người lính đều thấm nhuần tư tưởng nhân văn của văn hóa Việt Nam. Ông thực sự là chính ủy của các chính ủy, một nhà tổ chức hàng đầu của Việt Nam trong thời đại Hồ Chí Minh. Ông được nhiều nhà nghiên cứu, nhà sử học, nhà quân sự trên thế giới đánh giá là một vị tướng huyền thoại, một thống soái vĩ đại, một thiên tài quân sự lớn nhất của thế kỷ XX và là một trong những vị tướng vĩ đại nhất của mọi thời đại. Ông là một trong những vị tướng hiếm hoi trên thế giới, được chính những tướng lĩnh đã từng đối đầu trên chiến trường phải cảm phục...

Nhưng trên tất cả những mĩ từ đó, nhân văn đức độ của một vị tướng như ông lại tỏa sáng như một bậc hiền nhân, mà một CCB Hà Nội đã khái quát thành thơ: “Văn lo vận nước, Văn thành Võ/ Võ thấu lòng dân, Võ hóa Văn!”. Ông là Anh Cả của quân đội ta, là Bộ đội Cụ Hồ tiêu biểu nhất - một vị tướng của lòng dân.

Chúng ta xúc động đến nao lòng khi được thấy hình ảnh của vị tướng tóc bạc trắng ôm hôn các cháu thiếu nhi khăn quàng đỏ thắm trên vai; khi ông ân cần thăm hỏi những người già;  kính cẩn nghiêng mình thắp những nén hương biết ơn tưởng nhớ tới các anh hùng, liệt sĩ trong những dịp ông về quê hương Quảng Bình thân yêu... Được nghe giọng nói đầy sức truyền cảm của ông, được làm người lính dưới quyền chỉ huy của ông quả là một vinh dự và tự hào. Với tài thao lược của ông, quân đội ta đã giành được hết thắng lợi này đến thắng lợi khác.

Kỷ niệm sinh nhật lần thứ 102 của một vị tướng suốt đời vì nước vì dân, một nhân chứng lịch sử sống qua hai thế kỷ đã đóng góp làm vẻ vang cho non sông đất nước ta trong một thời đại vẻ vang nhất của lịch sử mấy ngàn năm dựng nước và giữ nước: Thời đại Hồ Chí Minh quang vinh.

Nguồn: QĐND (Võ Quốc Hiển)