Toàn cảnh Lễ vinh danh và kỷ niệm 250 năm năm sinh, 200 năm năm mất Nữ sĩ Hồ Xuân Hương. Ảnh: Thành Cường

Các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước và tỉnh Nghệ An cùng đại biểu quốc tế và đông đảo nhân dân dự Lễ vinh danh và kỷ niệm 250 năm năm sinh, 200 năm năm mất Nữ sĩ Hồ Xuân Hương. Ảnh: Thành Cường

GIÁ TRỊ TƯ TƯỞNG, NGHỆ THUẬT MANG TÍNH QUỐC TẾ,

VƯỢT TẦM THỜI ĐẠI

Nữ sĩ Hồ Xuân Hương là một người con của quê hương Quỳnh Đôi, huyện Quỳnh Lưu, Nghệ An. Bà là nhà thơ nữ kiệt xuất của Việt Nam cuối thế kỷ XVIII, đầu thế kỷ XIX, được tôn vinh “Bà chúa thơ Nôm” với nhiều tác phẩm đạt đỉnh cao của thơ Nôm, là một hiện tượng hiếm có trong văn học thế giới.

Hồ Xuân Hương để lại khoảng 150 bài thơ, bao gồm tập thơ “Lưu Hương ký” có 24 bài thơ chữ Hán, 28 bài thơ chữ Nôm cùng 100 bài thơ Nôm theo phong cách dân gian, phóng túng, thể hiện sự đặc sắc, phong phú của tiếng Việt.

Đồng chí Bùi Đình Long - Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An phát biểu tuyên bố lý do tổ chức Lễ vinh danh và kỷ niệm 250 năm năm sinh, 200 năm năm mất Nữ sĩ Hồ Xuân Hương. Ảnh: Thành Cường.

Trải qua hàng thế kỷ, đến nay, thơ Hồ Xuân Hương vẫn được các thế hệ đương đại yêu mến, bởi mỗi tiếng thơ của bà đều đại diện cho tâm tư, tình cảm, khát vọng yêu và sống, sự quyết liệt trong đấu tranh bình quyền… của người phụ nữ.

Với những giá trị tư tưởng, nghệ thuật mang tính quốc tế và vượt tầm thời đại, thơ Hồ Xuân Hương đã được dịch ra 12 thứ tiếng. Nhiều nhà thơ lớn nước ngoài ngợi ca bà là một trong những nữ sĩ hàng đầu châu Á, là nhà thơ nữ Việt Nam độc đáo nhất trong nền thi ca thế giới.

Tại kỳ họp Đại hội đồng lần thứ 41 vào tháng 11/2021, UNESCO đã thông qua Nghị quyết vinh danh, cùng kỷ niệm 250 năm năm sinh (1772 - 2022), 200 năm năm mất (1822 - 2022) của Nữ sĩ Hồ Xuân Hương.

Trong 6 danh nhân Việt Nam từng được UNESCO vinh danh (Nguyễn Trãi, Chủ tịch Hồ Chí Minh, Nguyễn Du, Chu Văn An, Hồ Xuân Hương và Nguyễn Đình Chiểu), duy nhất Hồ Xuân Hương là nữ.

Chương trình nghệ thuật tại Lễ vinh danh và kỷ niệm 250 năm năm sinh, 200 năm năm mất Nữ sĩ Hồ Xuân Hương. Ảnh: Thành Cường

Việc UNESCO vinh danh nữ sĩ Hồ Xuân Hương là sự kiện chính trị rất quan trọng, niềm vinh dự, tự hào không chỉ cho Việt Nam, mà còn đối với Đảng bộ, Chính quyền và Nhân dân tỉnh Nghệ An. Đây cũng là sự kiện có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với sự nghiệp phát triển kinh tế, văn hóa - xã hội của địa phương, nhất là trên lĩnh vực văn hóa.

TÔN VINH, TỰ HÀO, TRÂN QUÝ NHỮNG DI SẢN CỦA HỒ XUÂN HƯƠNG

Trình bày diễn văn tại Lễ kỷ niệm, Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An Thái Thanh Quý nhấn mạnh: Năm 2022, cùng với dấu mốc tròn 35 năm Chủ tịch Hồ Chí Minh được UNESCO vinh danh Anh hùng giải phóng dân tộc, nhà văn hóa kiệt xuất, tỉnh Nghệ An hết sức tự hào có thêm một người con của quê hương là nữ sĩ Hồ Xuân Hương được UNESCO ban hành Nghị quyết vinh danh và cùng tham gia kỷ niệm.

Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An Thái Thanh Quý trình bày diễn văn tại Lễ vinh danh và kỷ niệm 250 năm năm sinh, 200 năm năm mất Nữ sĩ Hồ Xuân Hương. Ảnh: Thành Cường

“Vinh dự lớn lao này cũng là niềm vui chung của cả nước, mang lại sự ghi nhận toàn cầu đối với những lý tưởng về hòa bình, bình đẳng xã hội, học tập suốt đời mà Việt Nam cùng chia sẻ với thế giới, phù hợp với những mục tiêu chung của tổ chức Giáo dục, Khoa học, Văn hóa Liên hợp quốc và những nét đẹp trong tâm hồn, trí tuệ của con người Việt Nam”, Bí thư Tỉnh ủy phát biểu.

Đây cũng là sự khẳng định về tiếp nối mạch nguồn văn hóa, truyền thống, vị thế của đất và người Nghệ An hơn 990 năm qua, minh chứng sinh động cho một vùng đất “địa linh nhân kiệt”, nơi có những con người “biết làm thơ và đánh giặc”, “thời nào cũng có danh nhân, vùng nào cũng có nhiều bậc anh hào chí lớn” có nhiều đóng góp, cống hiến vẻ vang cho Tổ quốc và làm rạng rỡ quê hương.

Bí thư Tỉnh ủy Thái Thanh Quý khẳng định: Lễ vinh danh, kỷ niệm là dịp để tôn vinh, tự hào và trân quý hơn những di sản mà danh nhân văn hóa Hồ Xuân Hương để lại cho hậu thế, qua đó thấm thía hơn cội nguồn sức mạnh của văn hóa, văn hóa là hồn cốt của dân tộc.

Từ đó ý thức, trách nhiệm cao hơn với nhiệm vụ gìn giữ, phát huy những giá trị di sản, tư tưởng của nữ sỹ Hồ Xuân Hương trong việc xây dựng con người văn hóa, gia đình văn hóa Nghệ An đáp ứng yêu cầu hội nhập và phát triển; đóng góp thiết thực, cụ thể vào nhiệm vụ chấn hưng, phát triển văn hoá Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc theo tinh thần Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng.

Nhân dịp này, thay mặt Đảng bộ và Nhân dân toàn tỉnh, Bí thư Tỉnh ủy trân trọng gửi lời cảm ơn sâu sắc tới Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ, các ban, bộ, ngành, cơ quan Trung ương, các địa phương, đơn vị đã dành tình cảm, sự quan tâm, giúp đỡ quý báu cho Nghệ An trong suốt chặng đường phát triển đã qua, cũng như trong quá trình hoàn thành hồ sơ trình UNESCO vinh danh Nữ sĩ Hồ Xuân Hương; mong muốn, trong thời gian tới tiếp tục nhận được sự quan tâm, ủng hộ, giúp đỡ nhiều hơn nữa.

Đồng thời, lãnh đạo tỉnh Nghệ An trân trọng cảm ơn tổ chức UNESCO đã vinh danh danh nhân văn hóa Hồ Xuân Hương; cảm ơn các quốc gia đã ủng hộ Việt Nam trong quá trình tôn vinh này, cảm ơn các vị đại diện Đại sứ quán các quốc gia tại Việt Nam và tổ chức quốc tế đã đến dự và dành những lời chúc mừng tốt đẹp nhân sự kiện này.

Ông Christian Manhart - Trưởng Đại diện UNESCO tại Việt Nam phát biểu tại sự kiện. Ảnh: Thành Cường

Phát biểu tại Lễ kỷ niệm, ông Christian Manhart - Trưởng Đại diện UNESCO tại Việt Nam bày tỏ vinh dự được thay mặt UNESCO dự Lễ vinh danh ngay tại chính quê hương của nữ sĩ Hồ Xuân Hương.

Ông cho biết: Hồ sơ đề nghị của Việt Nam đã được nhiều quốc gia thành viên ủng hộ và đã thuyết phục được 193 thành viên của UNESCO, bởi Nữ sĩ Hồ Xuân Hương là một trong những nữ nhà thơ tiêu biểu của châu Á.

“Và điều đặc biệt, lúc sinh thời, bà đã thể hiện tư tưởng vượt qua thời đại, một nhà hoạt động vì bình đẳng giới từ những ngày đầu. Đây chính là điểm nhấn trong bối cảnh xã hội ở thế kỷ XVIII, XIX. Vì vậy, bà chính là người đã theo đuổi những lý tưởng và ưu tiên mà sau này đã trở thành sứ mệnh của UNESCO”, ông Christian Manhart khẳng định.

Ông Christian Manhart - Trưởng Đại diện UNESCO tại Việt Nam trao Nghị quyết số 41C/15 của UNESCO vinh danh và tham gia kỷ niệm 250 năm năm sinh (1772 - 2022), 200 năm năm mất (1822 - 2022) Nữ sĩ Hồ Xuân Hương. Ảnh: Thành Cường

Tiếp đó, ông Christian Manhart trao Nghị quyết vinh danh, kỷ niệm 250 năm năm sinh (1772 - 2022), 200 năm năm mất (1822 - 2022) của Nữ sĩ Hồ Xuân Hương đến Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng và lãnh đạo tỉnh Nghệ An.

TIẾP TỤC QUẢNG BÁ RỘNG RÃI TÁC PHẨM CỦA "BÀ CHÚA THƠ NÔM"

Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, phát biểu tại sự kiện có ý nghĩa đặc biệt quan trọng này, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc bày tỏ vui mừng nhận thấy sự đổi thay, phát triển vượt bậc về kinh tế, xã hội của Nghệ An.

Kết quả đó là sự minh chứng cho bản lĩnh, trí tuệ, khát vọng vươn lên của Đảng bộ, dân và quân tỉnh nhà, mở ra một thời kỳ phát triển mới đầy triển vọng, xây dựng quê hương Nghệ An không chỉ là “tỉnh khá” mà là “tỉnh tốt” của cả nước, là trung tâm về tài chính, thương mại, du lịch, giáo dục - đào tạo, khoa học - công nghệ, y tế, văn hóa, thể thao, công nghiệp công nghệ cao của vùng Bắc Trung Bộ.

Đồng chí Nguyễn Xuân Phúc - Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch nước phát biểu tại Lễ vinh danh và kỷ niệm 250 năm năm sinh, 200 năm năm mất Nữ sĩ Hồ Xuân Hương. Ảnh: Thành Cường

Chủ tịch nước khẳng định: Kỷ niệm 250 năm năm sinh và 200 năm năm mất của nữ sĩ Hồ Xuân Hương là để bày tỏ lòng tự hào, tôn vinh những cống hiến to lớn của bà đối với văn hóa Việt Nam và văn hóa nhân loại nhưng cũng là để tìm trong di sản của bà những kinh nghiệm và bài học quý báu cho sự phát triển của địa phương và đất nước trong tương lai.

“Ôn cố tri tân”, đó là cách tiếp nối và phát huy truyền thống văn hóa lịch sử dân tộc, học hỏi từ những di sản văn hóa của các bậc tiền nhân và cũng là thực hiện theo tinh thần Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng và Hội nghị Văn hoá toàn quốc do Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng chủ trì vào tháng 11/2021 vừa qua”, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc phát biểu.

Chủ tịch nước đề nghị các bộ, ban, ngành Trung ương, Đảng bộ và Nhân dân tỉnh Nghệ An, các nhà nghiên cứu, nhà khoa học tiếp tục nghiên cứu làm sáng tỏ hơn tầm cao tư tưởng, giá trị nghệ thuật các trước tác của Hồ Xuân Hương; nghiên cứu sâu hơn nữa thân thế và sự nghiệp của bà; tiếp tục giới thiệu, quảng bá các tác phẩm của "Bà chúa thơ Nôm" đến rộng rãi công chúng trong và ngoài nước, phát huy giá trị văn hóa Hồ Xuân Hương trong giai đoạn mới, chú trọng ứng dụng thành tựu của công nghệ thông tin vào nghiên cứu, giảng dạy, quảng bá tác phẩm, sáng tác văn hóa nghệ thuật và thực hiện số hóa di sản liên quan đến con người và sự nghiệp Hồ Xuân Hương.

Chương trình nghệ thuật tại Lễ vinh danh và kỷ niệm 250 năm năm sinh, 200 năm năm mất Nữ sĩ Hồ Xuân Hương. Ảnh: Thành Cường