Cây quéo 200 tuổi tới 4 người ôm mới xuể. Ảnh: Hùng Cường
Quéo (người Thái vẫn gọi là cây muồng) gần giống như các cây xoài, thân to, quả dẹt và cong, ăn được và có vị chua. Có thể được dùng làm vị nấu canh chua.
Cây quéo cổ thụ nằm ở cuối bản Chiếng, nơi có cây cầu treo vượt sông Quàng nối liền bản Chiếng với bản Cu. Tháng 3 này, cây nở bạt ngàn hoa vàng thơm ngát, vòm xanh rộng tỏa bóng, báo hiệu một mùa quả bội thu .
Thân và cành quéo có nhiều loại tầm gửi sinh sống như lan, rễ hương... Ảnh: Hùng Cường
Gốc cây xù xì với rất nhiều vết sẹo của thời gian nhưng không có dấu hiệu của chứng rỗng ruột. Cành vươn dài ra khoảng 10 m bao phủ cả 1 vùng. Dưới gốc đại thụ có 2 lán thờ bằng tre nứa được người dân dựng lên để thờ "thần hộ mệnh" của bản.
Lễ cúng cây vào tháng 5 và 6 hàng năm với sự tham gia của toàn bộ người dân của bản Chiếng. Lễ cúng bao gồm có rượu cần, rượu siêu, họ mọc cá, họ mọc gà, xôi... Dân bản còn đánh cồng chiêng, nhảy sạp... để cầu may mắn, bình an cho bản làng ngay tại đây
Lán thờ bằng tre nứa được người dân dựng lên thờ "thần cây". Ảnh: Hùng Cường
Cụ Lang Văn Lâm năm nay đã 83 tuổi, là một trong những già làng của bản Chiếng chia sẻ: “Bản Chiếng đã được tạo dựng hơn 200 năm, những bậc cao niên thưở trước kể lại rằng khi đến lập bản đã thấy “cụ” muồng sừng sững. Không ai dám chặt cây này. Quả quéo cũng đã giúp trẻ con, người dân nơi đây được ăn thỏa thuê mỗi khi hè về.
Đã có nhiều lái buôn cổ thụ đến bản hỏi mua cây nhưng người bản quyết không bán. Cây được xem là biểu tượng của bản, là nhân chứng cho quá trình tạo bản, lập mường của cha ông ”.
Tán cây xòa rộng tỏa bóng một vùng. Ảnh: Hùng Cường
Chúng tôi nhờ người dân trong bản vòng rộng sải tay để ước lượng đường kính của cây, phải 4 người mới ôm trọn thân cây. Đo đường kính sát gốc được 1,8m, chiều cao ước lượng 25m bởi những cây luồng cao hơn 10m xung quanh vẫn bị lọt thỏm so với chiều cao của cây quéo cổ thụ này.
Người dân bản Chiếng rất tự hào với cây cổ thụ của bản mình, hứa cùng nhau gìn giữ, xem đó là điểm tựa tâm linh, đem lại may mắn, chở che cho người bản.