(Baonghean) - Trong nhịp sống đang diễn ra hối hả, giới trẻ thường bị cuốn vào những thể loại âm nhạc hiện đại, còn thể loại cổ truyền thì dường như hụt hơi trong chạy đua với thời cuộc. Thế nhưng, với ông Trần Quốc Minh ở xóm Đồng Xuân, xã Đồng Thành (Yên Thành), Dân ca xứ Nghệ vẫn luôn làm ông say đắm với bao nghĩa tình sâu nặng. 

Sinh ra ở một vùng quê nghèo vùng ven bờ sông Lam, thuở mới lên chín, mười tuổi, mỗi buổi chiều về, ông Minh thường ra bến sông, nơi có những chuyến đò xuôi ngược, cả dòng sông đầy ắp tiếng hò ví dặm. Điệu hò ấy cứ vang mãi trong ông cho đến tận bây giờ. Rồi những khúc hát ầu ơ - ru hỡi của người mẹ già lúc đêm đông, hay những buổi trưa hè đã ngấm vào ông với một cảm xúc khôn nguôi.

Luôn say và  “cháy” hết mình với những làn điệu dân ca, chính vì vậy, khi vào bộ đội, ngoài hoàn thành nhiệm vụ của người chiến sỹ, ông còn tích cực tham gia hoạt động văn hóa, văn nghệ, cổ vũ tinh thần cho bộ đội lên đường chống Mỹ cứu nước. Năm 1975, ông được phục viên, trở về địa phương, cùng gia đình lên xây dựng kinh tế mới ở xã Đồng Thành. Và chính ông là người gây dựng phong trào hát dân ca ở địa phương kể từ ngày đó. 

Tuy nhiên, để duy trì và phát triển phong trào văn hóa văn nghệ ở một vùng quê nghèo quả thật gian nan, bởi thời kỳ đó cơm ăn không đủ no, mặc chưa đủ ấm, đời sống người dân thiếu thốn đủ bề nói chi đến chuyện hát ca.  Ấy vậy mà chàng trai trẻ Trần Quốc Minh vẫn không nản lòng, quyết tâm vận động bà con tham gia học và hát dân ca. 

Ông Trần Quốc Minh tập luyện cho CLB Dân ca xã Đồng Thành (Yên Thành).

Đến nay, Câu lạc bộ hát Dân ca xã Đồng Thành đã có trên 20 thành viên. Mỗi khi có hội làng, hay vào dịp đầu Xuân, xóm làng lại tưng bừng rộn rã, già trẻ, gái trai náo nức đứng chật cả sân làng, hồi hộp chờ đợi những tiết mục dân ca đặc sắc. Từ trang phục, đạo cụ đến người diễn, tất cả đều là “cây nhà lá vườn” nhưng khi họ cất lên những làn điệu dân ca truyền thống thì có sức cuốn hút đến lạ kỳ. Bà Phan Thị Thắng - xóm Đồng Hoa, xã Đồng Thành hồ hởi: Không chỉ riêng tôi mà cả gia đình tôi đều thích hát dân ca, mỗi khi đi xem biểu diễn thì lòng cứ rạo rực lên, muốn bước lên trên sân khấu để hát.

Từ Câu lạc bộ hát dân ca Đồng Thành, do ông Trần Quốc Minh gây dựng,  đến nay ở huyện Yên Thành, phong trào hát dân ca đã và đang phát triển rộng trên khắp, toàn huyện đã thành lập được thêm 12 câu lạc bộ với hàng trăm thành viên tham gia. Mỗi câu lạc bộ được thành lập là một sự góp sức không nhỏ của ông Trần Quốc Minh, và dưới sự hướng dẫn dìu dắt của ông, không ít người đã  thành danh, đạt được nhiều giải cao trong các hội diễn liên hoan quần chúng ở huyện, ở tỉnh. Anh Đặng Ngọc Châu – Thành viên CLB Dân ca Đồng Thành tâm sự: Bác Trần Quốc Minh như một người thầy thực thụ, đã  nhiệt tình tận tâm dìu dắt thế hệ chúng tôi biết bảo tồn và lưu giữ truyền thống của quê hương.

Từ tình yêu dân ca, suốt gần 30 năm qua, ông Trần Quốc Minh còn dày công sưu tầm, nghiên cứu, viết hàng chục cuốn sách về dân ca và các điệu ví, dặm. Ngoài ra ông còn vừa sáng tác, vừa dàn dựng nhiều tác phẩm kịch, hoạt cảnh dân ca, tiểu phẩm dân ca mang đậm bản sắc văn hóa quê hương, gần gũi với đời sống lao động của người dân, khơi dậy tình yêu quê hương, đất nước, loại trừ những thói hư tật xấu, tiêu cực trong xã hộị. Tiêu biểu là các các phẩm:  Luống mạ xuân, Thửa ruộng sâu, Chuyện nhà chị Tình... và gần đây nhất có tác phẩm kịch dân ca “Đẹp con đường” đạt giải Nhất Hội thi hát dân ca cụm I ở huyện Diễn châu; tác phẩm “Đẹp lời hò hẹn” đạt giải A tại Liên hoan Dân ca ví dặm xứ Nghệ lần thứ nhất tổ chức năm 2012 tại Thành phố Vinh…

Theo dòng chảy của thời gian, thị hiếu âm nhạc có nhiều thay đổi, nhưng mấy ai được như ông Minh vẫn từng lặn lội, đạp xe theo từng nghệ sỹ để học hỏi kinh nghiệm; và sau mỗi buổi diễn, luôn tự vấn rằng mình đã diễn hết cảm xúc hay chưa, rồi cũng có những lúc mừng đến chảy nước mắt khi những lớp tập huấn do mình phụ trách đạt kết quả cao và các tác phẩm đoạt giải cao qua các kỳ liên hoan hội diễn... 

Ông Nguyễn Duy Hưng - Giám đốc TTVH thể thao huyện Yên Thành cho biết: Nếu nói Dân ca xứ Nghệ ở huyện Yên Thành thì không thể nhắc đến ông Trần Quốc Minh. Ông là người có tâm huyết, sống với dân ca, là hạt nhân của huyện và CLB Dân ca xã Đồng Thành, đồng thời giúp phong trào của các CLB xã bạn không ngừng phát triển đi lên.

Mỗi khi có sự kiện, anh chị em trong Câu lạc bộ hát dân ca xã Đồng Thành lại sắm vai, dựng sân khấu biểu diễn, xóm làng lại rộn rịp hẳn lên, ai nấy đều bận rộn soạn sửa việc gia đình, ăn cơm sớm hơn thường ngày để được đến xem, thưởng thức những điệu ví, dặm ngọt ngào. Những con người như ông Trần Quốc Minh lại miệt mài với công việc, làm sứ mệnh gìn giữ, bảo tồn và phát huy những giá trị của những làn điệu dân ca… Để Dân ca ví dặm xứ Nghệ là mạch nguồn chảy mãi trong đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân.

Thái Dương- Hồng Hạnh (Đài Yên Thành)