Những câu hát ví, giặm Xứ Nghệ được sinh ra từ chính trong đời sống sinh hoạt, lao động hàng ngày của cha ông ta. Trải qua bao biến đổi của đời sống, câu hát như sông nước ấy cũng lúc vơi, lúc đầy giữa đời thường. Lưu giữ ngọn nguồn câu hát ấy một cách bền sâu nhất không ai khác chính là những nghệ nhân dân gian. Và sự hình thành các CLB dân ca ví, giặm đã tạo môi trường để những câu hát cổ được ngân lên giữa đời sống hiện đại...

Ra đời từ năm 2000, CLB dân ca ví giặm Cẩm Mỹ (Cẩm Xuyên) đã thu hút sự tham gia ngày càng đông của những hạt nhân văn nghệ trong xã. Anh Lê Văn Bình – Trưởng ban văn hóa xã Cẩm Mỹ cho biết: “CLB dân ca ví, giặm ra đời đã thu hút sự đồng thuận của các tầng lớp nhân dân, được bà con coi là nơi để phát huy, sáng tạo và cống hiến. Chính vì thế, từ chỗ chỉ có 5 thành viên, không lâu sau đó, CLB đã có 20 thành viên đủ mọi lứa tuổi tham gia nhiệt tình, tạo sự sôi nổi cho phong trào văn nghệ quần chúng của xã”.

Tiết mục Hát đối nên duyên của CLB dân ca ví, giặm Cẩm Mỹ đạt giải nhất tại Liên hoan dân ca ví giặm toàn tỉnh (tháng 6/2012).

Thực tế, phong trào văn nghệ quần chúng vốn có truyền thống tại quê hương Cẩm Mỹ. Từ những năm kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ, tiếng hát của các đội văn nghệ thôn, xóm đã vang trên mọi cánh đồng, khắp chiến hào. Những câu hát dân ca ngọt ngào, sâu lắng của quê hương đã được người nông dân chân lấm tay bùn cất lên trong niềm lạc quan, trong niềm tin phơi phới…

Tình yêu với những làn điệu dân ca ví, giặm, đò đưa hay xẩm đã ăn sâu trong những mạch nguồn tâm hồn người thôn quê. Trong sự phát triển KT–XH, có thời kỳ, những câu hát dân ca ấy bị khuất chìm và trở thành niềm hoài cổ trong tâm hồn những người đã từng say mê trao gửi tâm tình, ước vọng trong điệu ví giặm thân thương. Chính vì thế, CLB dân ca ví, giặm ra đời đã đáp ứng mong mỏi của người già và thu hút niềm say mê của người trẻ.

CLB sinh hoạt đều đặn tuần 2 lần vào ngày thứ 7 và chủ nhật. Không chỉ tập hát, các thành viên còn phân công trách nhiệm sưu tầm và sáng tác các tác phẩm phản ánh phong tục, tập quán của địa phương, biểu dương gương người tốt, việc tốt, phê phán những thói hư tật xấu trong xã hội.

Nghệ nhân dân gian Vũ Thị Thanh Minh – Chủ nhiệm CLB cho biết: “Hát ví, giặm tuy dễ mà khó nên trong thời kỳ đầu, tôi và một số thành viên cao tuổi của CLB phải nỗ lực bổ sung kiến thức cho các thành viên. Ngoài ra, chúng tôi còn phải sưu tầm lời cổ và biên soạn thành những tiết mục phù hợp biểu diễn tại các sinh hoạt văn nghệ, lễ hội tại địa phương hay tham gia liên hoan, hội diễn”.

Dẫu vẫn còn những khó khăn trong quá trình phát triển nhưng thành tích lần lượt qua các kỳ liên hoan dân ca Việt Nam khu vực Bắc Trung bộ, liên hoan dân ca ví, giặm toàn tỉnh, toàn khu vực Nghệ An, Hà Tĩnh đã tạo động lực cho thành viên CLB vượt qua những khó khăn, nuôi dưỡng niềm đam mê. Một số tiết mục của CLB như “Xẩm thuốc bắc”, “Hát ví o Nhẫn”, “Hát đối nên duyên”… đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng công chúng cũng như giới chuyên môn.

Cùng với hàng chục CLB dân ca ví, giặm của cả tỉnh, CLB của xã Cẩm Mỹ đã và đang góp phần lưu giữ, phát huy di sản văn hóa độc đáo của miền quê nắng gió Nghệ Tĩnh, để bản sắc văn hóa truyền thống được hài hòa trong những luồng gió mới.

ANH HOÀI

theo hà tĩnhonline