Theo kế hoạch từ năm 2012, TĐMX Nghệ An năm nay tiếp tục đi thực tế sáng tác tại các đồn Biên Phòng chốt trên Huyện Quế Phong. Được sự giúp đỡ của BCH BĐBP Tỉnh  Nghệ An, sáng ngày 24-4-2013 đoàn lên đường. Cùng đi với đoàn có đồng chí Hải Thượng, cán bộ tuyên huấn BCH BĐBP và các văn nghệ sỹ: Nhạc sỹ Quang Vượng, nhạc sỹ Phan Đăng Hải, nhà thơ Cẩm Thạch, nhà thơ Lăng Hồng Quang và ca sỹ Nhật Thành.

        Đón đoàn có bí thư huyện uỷ huyện Quế Phong - nhà thơ  Hồ Mậu Thanh, Các phó, Chánh văn phòng, cán bộ tuyên giáo… Qua báo cáo của đồng chí Bí thư chúng tôi được biết:  huyện Quế Phong được thành lập theo Quyết định số 52/CP ngày 19 tháng 4 năm 1963 của Hội đồng Chính phủ (chia tách từ huyện Quỳ Châu  thành 3 huyện: Quỳ Châu, Quỳ Hợp và Quế Phong). Huyện vừa tổ chức kỷ niệm thành công 50 năm ngày thành lập. Nơi đây, từ xa xưa nổi tiếng là rừng thiêng nước độc- “khi đi trai tráng khi về bủng beo”. Vậy mà hôm nay, Quế Phong từng ngày thay da đổi thịt, trở thành một trung tâm buôn bán sầm uất: nhà cao tầng mọc lên, đời sống nhân dân được nâng cao. Huyện phát triển  từ 6 xã lên 14 xã và thị trấn. Các dân tộc anh em Thái, Mông, KhMú, Thổ, Kinh sinh sống đoàn kết, xây dựng bản mường. Đồng  bào  sống chủ yếu bằng kinh tế rừng. Rừng nuôi sống con ngườ i- Hàng ngày người dân đi hái măng, đào củ mài, lấy mật ong rừng về bán… nên không ai muốn xa rừng. Bên cạnh đó nghề trồng lúa nước, trồng cây công nghiệp đang là thế mạnh của huyện. Đặc biệt là nghề chăn nuôi trâu bò có gia đình lên tới 40 con. Quế Phong nổi tiếng vịt bầu, miếng thịt ăn mềm ngon và ngọt. Vịt thả trong suối tự nhiên, khi làm thịt nó còn cho những sa khoáng vàng… Thiên nhiên nuôi sống con  người. Thiên nhiên cũng cướp đi của con người không biết  bao nhiêu thứ, kể cả sinh mệnh, do bão, lũ quét và mưa đá… Chiều ngày 24-4, mưa đá đã làm hư hỏng, tốc mái của hàng trăm ngôi nhà thuộc xã Thông Thụ và nhiều xã khác.        

Quế Phong, núi non trùng điệp. Với dãy Huồi Ho, Con Cặm nối sang dãy Pù Canh Quái, có đỉnh Phả Cà Tủn cao gần 2.500 mét. Nơi đây bốn mùa mây phủ, lắm thác nhiều ghềnh, vực sâu thăm thẳm… Thiên nhiên đã ban tặng con người những cảnh sắc tuyệt đẹp: Thác Tả Pấng, thác 9 tầng, thác Xao Va, và thác Hữu Văn. Quế Phong hứa hẹn phát triển du lịch sinh thái… Mảnh đất thượng nguồn này, đã lưu giữ được nhiều câu chuyện huyền thoại mang đậm bản sắc văn hoá các dân tộc. Câu chuyện được tổ chức thành lễ hội hàng năm là chuyện về đền Chín Gian - Một ngôi đền mang tính lịch sử, gắn với truyền thống chống giặc ngoại xâm của các bậc tiền bối nơi rừng thiêng núi thẳm này.

           Hiện nay, trên địa bàn huyện Quế Phong có 7 dự án thủy điện, trong đó 3 dự án đã hoàn thành đưa vào sử dụng gồm: Bản Cốc, Xao Va và Hủa Na. Nhà máy thủy điện Hủa Na sau 5 năm khởi công xây dựng đã hòa lưới điện quốc gia, đi vào vận hành thương mại, cung cấp khối lượng lớn điện năng cho Quốc gia và đảm bảo quốc phòng - an ninh, tạo việc làm, tăng thu ngân sách, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, tạo điều kiện bố trí lại dân cư, ổn định đời sống, góp phần xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới cho vùng miền núi cao huyện Quế Phong…

          - Khó khăn lớn  nhất hiện nay của huyện là gì?

          - Cái khó của Quế Phong thì nhiều. Đồng bào ở rải rác dọc biên giới. Số hộ đói nghèo chiếm 40%. Chiếm tỷ lệ cao nhất là xã Nậm Nhoóng 82%, Đồng Văn, Nậm Cắn, Tri Lễ ….

Trình độ dân trí thấp, kéo theo nhiều tệ nạn xã hội, dễ bị bọn xấu lôi kéo nghiện hút, buôn bán ma tuý...

Đồng bào di dời khỏi lòng hồ đang từng bước ổn định nơi ở mới. Nhưng thực tế cuộc sống của đa số người dân sau khi tái định cư còn gặp nhiều khó khăn, chưa có đất sản xuất …       (Còn nữa) 

Bí thư huyện uỷ Quế Phong Hồ Mậu Thanh làm việc với văn nghệ sỹ

Cán bộ tuyên huấn Hải Thượng  và nhà thơ Cẩm Thạch

Đền 9 gian - 9 trâu 9 vạc

Phụ nữ Thái bế củi

Pình  Pá - Nướng cá

Phụ nữ Thái xã Tri Lễ

Phụ nữ Khơ Mú

Các cô gái Mông

Phụ nữ Mông                                 

                          Bài và ảnh Cẩm Thạch