Thung Mây (Thị trấn Quỳ Hợp)

Nằm ở phía Tây Bắc của tỉnh Nghệ An, Quỳ Hợp là huyện miền núi có vị trí địa lý khá thuận lợi, có bề dày về lịch sử cách mạng rất đáng tự hào, lại được thiên nhiên ban tặng nhiều tài nguyên, khoáng sản quý hiếm, góp phần làm giàu cho quê hương vững bước đi lên trên con đường hội nhập và phát triển.

 Quỳ Hợp có nhiều đỉnh núi cao, đồ sộ như Pù Huống và Pù Khạng, với những hang động, sông suối, với những thảm thực vật đa dạng, phong phú và những di tích lịch sử lâu đời…. đã tạo cho vùng đất này một cảnh quan thiên nhiên kỳ vĩ, là nơi tham quan du lịch cho nhiều du khách gần xa:  
  - Đó là vùng Bãi Tập Lê Lợi: Bãi Tập là một mảnh đất bằng phẳng, nằm ở hai bên đường Quốc lộ 48, nay thuộc các xã Tam Hợp và Đồng Hợp ! Liên quan đến di tích Bãi tập, còn có hàng loạt những di tích khác đều nằm trên đất Quỳ Hợp, như:
  - Đền cửa Tróng (thuộc xã Yên Hợp), thờ một số Nghĩa quân Lam Sơn hi sinh trong một trận phục kích đánh quân Minh khi chúng càn quét ở đây sau chiến thắng Bồ Đằng. 
  - Đền Chợ Bãi: Ở xã Tam Hợp thờ các nghĩa quân hy sinh trong những ngày dừng chân luyện tập và đánh nhau với quân Minh ở xung quanh  Bãi Tập vào cuối năm 1424.
  - Đền Làng Dinh ở xã Nghĩa Xuân: Đền này thờ hai anh em người Thổ đã hăng hái đi theo nghĩa quân Lam Sơn năm 1424!
  - Đền đồi chùa ở làng Sòng, thuộc xã Văn Lợi: Đền này thờ một tướng của người Thổ trong vùng đã đưa quân gia nhập vào khởi nghĩa Lam Sơn để đánh giặc Minh xâm lược, cuối năm 1424.
   - Ở xã Châu Quang, có đền Bản Le thờ một cô gái người Thái đã dũng cảm dùng mưu giết quân Minh. Ở bản Phảy (xã Châu Quang) có đền thờ ba anh em một gia đình người Thái đã xung phong đứng dưới cờ khởi nghĩa của Lê Lợi chống quân Minh, lập được nhiều chiến công…!
   Không chỉ giàu truyền thống văn hóa, nhiều di tích lịch sử mà Quỳ Hợp còn có nhiều điểm du lịch hấp dẫn mang đậm bản sắc văn hoá của dân tộc miền núi. Khu vực này do sự kiến tạo của địa chất xảy ra từ hàng chục triệu năm đã hình thành nhiều núi non, thung lũng, hang động kỳ thú gắn liền với nhiều truyền thuyết dân gian, có ý nghĩa về văn hoá và giá trị về mặt khảo cổ học. Đến với Quỳ Hợp du khách sẽ  có dịp đến thăm các địa chỉ văn hoá du lịch hấp dẫn, các bản làng dân tộc thuần Thái, thuần Thổ như xóm Mó, Bản Vi, Bản Tạt…  với những nét đặc sắc trong nếp sinh hoạt hàng ngày, trang phục, các phong tục tập quán, các lễ hội truyền thống của vùng cao.
  Sau đây là một số địa danh tiêu biểu của huyện Quỳ Hợp: 
   - Hồ Thung Mây:  Là một hồ nhân tạo, được hình thành từ những năm 70 của thế kỷ trước, nằm ở trung tâm thị trấn Quỳ Hợp. Đến thị trấn Quỳ Hợp là du khách đã nhìn thấy ngay cảnh hồ Thung Mây. Hồ Thung Mây đã góp phần tạo nên cảnh quan tươi đẹp, thơ mộng và điều hoà môi trường sinh thái cho vùng trung tâm của huyện lỵ. Hồ Thung Mây đồng thời, là địa điểm tổ chức các hoạt động giao lưu văn hoá, vui chơi giải trí cho bà con các dân tộc huyện nhà. Làn nước trong xanh, mặt hồ gợn sóng đã làm cho hồ Thung Mây trở thành niềm tự hào của những người con Quỳ Hợp và để lại ấn tượng khó phai cho bất cứ ai từng một lần đặt chân tới.
   - Thác bản Bìa: Thuộc địa phận khu vực của bản Dền, xã Châu Lý, nằm cách trung tâm thị trấn Quỳ Hợp khoảng 15 km về phía Tây. Thác bản Bìa là một thác nước dài, chảy nhanh và mạnh từ đỉnh núi đổ xuống tạo thành màu nước trắng xóa, mờ sương, mát rượi giữa vùng rừng núi nhấp nhô, sông suối uốn quanh ghềnh thác, tạo nên một cảnh đẹp vừa thơ mộng lại vừa hoành tráng giữa núi rừng yên bình!
  - Thác bản Tạt: Thuộc địa phận bản Tạt (xã Yên Hợp) là một thác nước dài, cao và rơi trắng xóa từ trên xuống, tạo nên những mù sương rất ngoạn mục vào những buổi sớm mai và chiều tà. Thác bản Tạt cũng là một thắng cảnh hữu tình của huyện Quỳ Hợp. Đến với thác bản Tạt du khách sẽ được hưởng thú vui leo đồi và tắm suối, nghỉ ngơi và chụp hình dưới làn sương nước tỏa ra mờ mịt do nước đổ xuống từ trên cao tạo thành, để có những bức ảnh kỷ niệm một chuyến đi về miền rừng không bao giờ quên được!...
  - VV… và… VV…
  Ngoài ra. Huyện Quỳ Hợp còn có hệ thống các hang động do những dãy núi đá tạo thành, và những hang động này đã tạo nên những thắng cảnh rất hấp dẫn, nổi bật như:
   - Hang Pựn Pang – Nang Ni: Hang này thuộc địa phận của bản Mường Ham, thuộc xã Châu Cường). Hang Pựn Pang -  Nang Ni gắn kiền với huyền thoại về tạo Khủn Tinh và Nang Ni (trong truyện thơ Thái nổi tiếng: “Khủn Tướng – Khủn Tinh – Nang Ni”). Cũng tại nơi này, đã nhiều năm lại nay, đồng bào ở xã Châu Cường đã mở ra lễ hội ban đầu có tên là “lễ hội hang Pựn Pang – Nang Ni”, sau đó được đổi tên thành “Lễ hội Mường Ham”. Lễ hội được mở vào dịp từ khoảng ngày 05 tết hàng năm trở đi. “Lễ hội Mường Ham” ngày càng thu hút đông đảo khách gần xa đến vui chơi và vào hang động vui cảnh hoang sơ của con người từ thuở mới khai tịch. 
  - Khe lạnh: Thuộc khu vực thị trấn Quỳ Hợp: Khe lạnh do nguồn nước chảy ra từ dãy núi Phá Chon tạo nên. Đến mùa nắng nóng, đến với vùng khe lạnh, du khách sẽ được tận hưởng cái mát lạnh hoang sơ của hơi nước tự nhiên bốc lên điều hòa không khí cho cả khu vực, xua đi cái nóng như thiêu đốt ở bên ngoài chỉ cách đó không xa. Khe lạnh là điểm vui chơi và nghỉ ngơi kỳ thú của người dân Quỳ Hợp trong những ngày nắng nóng  nhất!
  - Đền Choọng: Thuộc địa phận bản Choọng, xã Châu Lý. Đền Choọng tương truyền đã có cách ngày nay đến 600 năm và được thờ một người con gái tên là “nàng tóc thơm”. Đền Choọng là một di tích mang tính danh thắng khá hấp dẫn ở huyện Quỳ Hợp. Đến với đền Choọng, du khách sẽ được nghe kể về huyền thoại “nàng tóc thơm” và những huyền thoại khác xung quanh việc thờ cúng những người có công lập nên mường bản, còn truyền mãi đến ngày nay…!
   Hy vọng tương lai không xa, du khách đến với Qùy Hợp, đến với những điểm du lịch tham quan, nghỉ ngơi sẽ được thực sự hòa mình với thiên nhiên và cuộc sống còn mang đậm bản sắc văn hóa vùng cao của miền Tây Bắc xứ Nghệ!

              Theo Tạp chí Văn hóa Nghệ An