Đời sống văn hóa - văn nghệ 2012 có nhiều sự kiện sôi động. Bên cạnh những câu chuyện thị phi với rất nhiều tiếng bấc tiếng chì thì vẫn có nhiều điểm sáng đáng để ta mỉm cười khi năm đã hết, Tết đang đến. 5 "kỷ lục" dưới đây không phải là cuộc tổng kết bình chọn mà đơn giản chỉ là một góc nhìn về lĩnh vực xuất bản năm 2012, nó giống như một gợi ý cho chúng ta cùng mạn đàm bên chén trà cuối năm.

 

1. Những bản sách đặc biệt

Thị trường xuất bản năm 2012 chứng kiến "cuộc đua" của các đơn vị xuất bản khi chủ ý cho ra mắt những bản sách đặc biệt. Đáng kể nhất là hai bản sách rất - đặc - biệt của NXB Trẻ.

Cuốn thứ nhất có tựa đề "Võ Nguyên Giáp - Người yêu nước - Người thầy - Người lính", ra mắt tháng 3/2012. Sách chỉ được in 107 cuốn, trên những chất liệu truyền thống của Việt Nam như giấy dó Hà Nội, sơn mài Bình Dương và túi lụa Hà Nam. Nội dung sách nói về cuộc đời và sự nghiệp của Đại tướng, từ lúc ông còn thơ bé cho đến lúc gặp Bác Hồ và chuẩn bị cho cuộc Tổng khởi nghĩa Tháng Tám. Được biết, ấn bản đặc biệt nhất mang số 107 đã được NXB Trẻ trao tặng gia đình Đại tướng, 1 cuốn nộp lưu chiểu Cục Xuất bản, còn 105 bản được đánh số từ 001 đến 105 với giá bìa 2,2 triệu đồng.

Còn cuốn thứ hai là "Võ Văn Kiệt - người yêu nước chân thành". Ra mắt dịp kỷ niệm 90 năm ngày sinh cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt (23/11/1922 / 23/11/2012), sách chỉ được in 90 bản có đánh số. Cuốn sách dày 94 trang, in thủ công trên hai loại giấy dó và giấy can. Công việc may gáy sách cũng được làm bằng tay theo lối xưa. Sách được đặt trong hộp sơn mài Bình Dương, ngoài cùng là túi lụa Hà Nam in hình cờ Tổ quốc, được may ở Hội An, giá bán 3 triệu đồng.

2. Nhà văn mở… tiệm sách

Người ta vẫn kêu nhà văn thì nghèo. Thế mà, năm 2012 đầy khó khăn trong giới xuất bản râm ran lời đồn: Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh lĩnh tỉ đồng nhuận bút.

 

Độc giả xếp hàng xin chữ ký của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh.

Số là, ngoài xuất bản sách mới như "Có hai con mèo ngồi bên cửa sổ", thì bộ sách "Kính vạn hoa, "Chuyện xứ Lang Biang" và một số đầu sách khác như "Người Quảng ăn mì Quảng" của Nguyễn Nhật Ánh… đều được tái bản với hình thức mới. Lần này, bộ sách "Kính vạn hoa" được in ấn với 2 định dạng để bạn đọc thích sưu tầm có thể chọn lựa; bộ mỏng (54 tập), bộ dày (9 tập)… Bộ sách dày lại được "in một phát" tới 6.000 cuốn.

Năm 2012 còn đánh một dấu mốc: Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh mở… tiệm sách Kính Vạn Hoa tại Tp HCM. Đến "không gian sách" này độc giả có thể mua sách, gặp gỡ xin chữ ký nhà văn Nguyễn Nhật Ánh, mua các bản phim VCD, DVD phim "Kính Vạn Hoa", đồng thời đây cũng là nơi duy nhất bày bán các tác phẩm của Nguyễn Nhật Ánh đã được dịch sang tiếng nước ngoài như: "Mắt biếc" bản tiếng Nhật; "Cho tôi xin một vé đi tuổi thơ" bản tiếng Thái Lan... Ðặc biệt, tiệm sách có trưng bày các tác phẩm "ngày xửa ngày xưa" của Nguyễn Nhật Ánh như: "Cú phạt đền", "Bí mật của một võ sĩ"…

Xem ra, từ mũi Cà Mau đến địa đầu Móng Cái, có mấy nhà văn sống được bằng viết sách như Nguyễn Nhật Ánh?

3. "Gái quê" của Hàn Mặc Tử… tái xuất

Trong số các thi phẩm mà nhà thơ Hàn Mặc Tử để lại có tập "Gái quê" rất nổi tiếng. Vậy nhưng, số phận của "Gái quê" cũng vô cùng long đong. Theo ghi chép cũ, "Gái quê" được xuất bản năm 1936, in tại nhà in Tân Dân (Hà Nội) xong ngày 23/10. Sách gồm 48 trang khổ 12,5x19,4cm với 34 bài thơ, tác giả tự phát hành.

 

Bìa cuốn "Ai và Ky ở xứ sở những con số tàng hình", cuốn "Cuốn sách cuộc đời" và cuốn "Gái quê" mới được tái bản.

Kể từ ngày Hàn Mặc Tử mất đến nay, tập thơ "Gái quê" vẫn được in lại, nhưng do không tìm được bản in năm 1936 nên các nhà làm sách đành sử dụng theo bản chép tay của nhà thơ Chế Lan Viên. Và việc tìm kiếm tập thơ "Gái quê", bản in đầu tiên ở nhà in Tân Dân, vẫn tiếp tục.

May mắn thay từ Orléan (Pháp), nhà phê bình văn học Đặng Tiến đã được bà Hoàng Thị Quỳnh Hoa, ở Maryland (Mỹ) trao lại từ một bản sao trong tư liệu người cô là Hoàng Thị Kim Cúc (Huế), do Trần Như Uyên đánh máy lại năm 1969, từ một bản đánh máy khác của nhà thơ Phan Văn Dật cùng ở Huế. Tập thơ tìm được này có 34 bài.

Lần này, "Gái quê" được Phương Nam Book in lại một cách trọn vẹn, là cách để kỷ niệm 100 năm ngày sinh nhà thơ Hàn Mạc Tử.

4. Xuất hiện "tiểu thuyết toán hiệp"

Năm 2012 dường như đã đánh dấu sự xuất hiện một thể loại mới: tiểu thuyết toán hiệp. Và tác giả của cuốn sách không phải là nhà văn nổi tiếng, không phải hoa hậu, không phải người mẫu chân dài, mà là của GS. Ngô Bảo Châu và blogger Nguyễn Phương Văn (blog 5xu).

Cuốn "tiểu thuyết toán hiệp" có tựa đề "Ai và Ki ở xứ sở những con số tàng hình", dày 170 trang, với nhiều minh họa của họa sĩ trẻ Thái Mỹ Phương (do NXB Thế giới và Nhã Nam phát hành tháng 3/2012). Cuốn sách ngay lần đầu đã được in 10.000 bản, 4 màu, trên giấy đẹp, lại còn có riêng 100 bản in trên giấy conqueror, với chữ ký tươi của các tác giả dành cho những người "chơi sách".

Khi cuốn sách này phát hành, nhân một hội sách tại Tp HCM, hàng đoàn bạn trẻ đã xếp hàng để mong sở hữu cuốn sách (giá bìa: 56.000đ). Nghe nói, 10.000 cuốn đợt in đầu nhanh chóng được bán hết, và sách đã được tái bản. Cuốn sách hấp dẫn đến mức nào thì xin độc giả trực tiếp đọc và cảm nhận, ở đây chúng tôi xin trích ý kiến của hai nhà thơ đã được in trên bìa cuốn sách: "Tôi đọc cuốn sách của hai tác giả trẻ mà đôi lúc lại cảm giác như đọc thi thoại của các bậc thâm niên" (nhà thơ Vũ Quần Phương); và: "Cuốn sách giản dị đến mức ai đọc cũng được, kể cả những người không biết gì về toán như tôi. Và rồi, qua cuộc dạo chơi trong xứ sở những con số tàng hình, ta cũng dần hiểu được phần nào vẻ đẹp kỳ diệu của toán học" (nhà thơ Trần Đăng Khoa).

5. Sách… bỏ trắng

Trong năm 2012, độc giả trên toàn thế giới đã rất ấn tượng với "Cuốn sách không thể chờ đợi" xuất bản tại Argentina với chiêu "cực lạ": độc giả chỉ có thể đọc cuốn sách trong vòng hai tháng, bởi sau đó mực in chữ trong sách sẽ tự động biến mất...

Còn ở Việt Nam, năm 2012, bạn đọc cũng đã được chứng kiến một "cuốn sách đặc biệt". Nhóm LifeBook, phối hợp với nhà sách AlphaBooks và NXB Hồng Đức đã cho phát hành cuốn "Cuốn sách cuộc đời" (Life book). Cuốn sách với lời đề từ được in ngoài bìa: "Dành cho những người bình thường, nhưng dám ước mơ và đi về phía trước", chỉ có duy nhất một trang đầu với nội dung gửi gắm thông điệp "Vì cuộc đời này là của bạn". 300 trang còn lại được bỏ trống hoàn toàn dành cho độc giả tự tay viết nên cuộc đời của chính mình. Độc giả có thể chọn bất cứ thể loại nào mà mình "thuận tay", có thể là hồi ký, du ký, thư... sau đó có thể gửi trực tiếp những câu chuyện của mình lên trang web: http://www.lifebook.vn để được chọn lọc và đăng ở tập hai của "Cuốn sách cuộc đời".

Chủ của ý tưởng xuất bản cuốn sách này là anh Trần Quang Tùng - Giám đốc điều hành của Công ty Truyền thông và sáng tạo RIO - cho biết: "Có một câu nói của GS. Ngô Bảo Châu mà tôi rất thích: Không phải ai cũng có khả năng để đạt giải Nobel hay Fields, nhưng ai cũng có thể sống để cuộc sống của mình có ý nghĩa. Những lúc gặp khó khăn, tôi nghĩ rằng chỉ có chính bản thân mình mới giúp mình đứng lên và bước tiếp. Sẽ tốt hơn nếu có một "người bạn" luôn ở bên và nhắc nhở mình tiếp tục thực hiện những mục tiêu dang dở. Đây là lý do tôi thực hiện cuốn sách này, với mong muốn đó là một điểm tựa, một người bạn bên cạnh những người trẻ đang tìm kiếm giá trị sống của bản thân".

Nhiều người bảo đây là một cuộc chơi. Lại có người bảo, đây là cuộc kinh doanh giấy ngoạn mục, vì cuốn sách này có khác gì một cuốn sổ đâu? Chúng tôi xin không bình luận, vì mỗi người có một góc nhìn.

Nguồn: CAND (Thanh Bình)