Và giữa muôn dòng nước mát lạnh từ những con thác nơi núi cao vực thẳm của núi, có một con thác gắn liền với một chuyện tình huyền sử dang dở của người Dao ở huyện Tam Đường: thác Tác Tình.

Tam Đường có thác Tác Tình
Nơi đôi trai gái trẫm mình vì yêu
Nở Lan xinh đẹp mỹ miều
Chàng trai thổi sáo làm siêu lòng nàng…

 

Câu chuyện tình cảm động dưới chân thác

Cách thành phố Lai Châu 20 km về phía đông nam, cách trung tâm thị trấn Tam Đường gần 15 km, bản Hồ Thầu, thuộc xã Hồ Thầu, huyện Tam Đường là nơi cư trú chủ yếu của nhóm Dao Đầu Bằng tỉnh Lai Châu.

Sống bên những cánh rừng đại ngàn, người Dao ở bản Hồ Thầu vẫn còn giữ được nguyên vẹn những nét đặc trưng văn hóa lâu đời của dân tộc mình. Cuộc sống của người Dao trên vùng hẻm núi cao mây bạc này còn nguyên sơ chân chất với những ngôi nhà đất, triền mái rêu phong cùng việc canh tác, trồng trọt, chăn nuôi gia súc.

Những nếp nhà của người Dao được xây dựng cạnh con suối Hồ Thầu. Suối ôn hòa, ôm ấp lấy bản làng, tô điểm vào bức tranh sơn thuỷ hữu tình đẹp và đầy mê hoặc. Nguồn nước trong mát không ngừng chảy theo năm tháng là mạch sống cho quá trình sản xuất nông nghiệp và sinh hoạt, nuôi lớn bao thế hệ. Cũng vì thế, con suối gắn liền chặt chẽ với đời sống của người dân tộc Dao và biết bao câu chuyện đã mở ra từ dòng nước mát lành này. Dòng suối từ con thác đầu nguồn cũng là nơi ghi dấu một truyền thuyết từ xa xưa đến nay vẫn được những người dân bản Dao lưu truyền lại…

Tác Tình chính là con thác đầu nguồn tạo nên dòng suối chảy qua bản Hồ Thầu. Tên gọi “Tác Tình” không biết đã hình thành và tồn tại trong tiềm thức của người Dao từ bao giờ. Theo tiếng Dao, “Tác” có nghĩa là nước từ trên cao đổ xuống mỏm đá nhô ra từ vách núi thẳng đứng; “Tình” nghĩa là nước từ trên thác đổ xuống tạo thành một vũng nước trên mặt đất.

Thế nhưng, người dân ở đây càng yêu thích lý giải cái tên của ngọn thác với một truyền thuyết mang âm hưởng tình ca thủy chung của một đôi trai gái. Chuyện xưa kể lại rằng, xưa kia, tại một bản người Dao ở dưới chân thác có nàng Nở Lan vô cùng xinh đẹp. Vẻ đẹp của nàng rất tinh khiết, được ví như những đóa hoa lan, hoa ban trên rừng. Nàng đem lòng yêu một chàng trai nghèo nhưng có tài thổi sáo. Tiếng sáo du dương, khắc khoải, dìu dặt mà mang sức hút đến lạ kỳ, làm thổn thức tâm hồn người con gái xinh đẹp trong cái nhìn e lệ tay vén lá rừng nghe trộm, thầm thương tiếng sáo của chàng trai bên suối thác. Và bên chân thác, sự gặp mặt và cái duyên tác thành như một định mệnh đã gắn bó đôi trai gái lại với nhau, cùng nguyện ước đến ngày được nên duyên chồng vợ. Nhưng hạnh phúc chẳng được bao lâu thì tai hoạ bỗng ập xuống. 

Tin về bản Dao dưới chân thác có nàng Nở Lan xinh đẹp chẳng mấy chốc lan truyền khắp nơi. Biết bao chàng trai mê đắm, tìm đến muốn được kết duyên cùng nàng, trong đó có Tạo bản giàu có trong vùng cũng được nghe tiếng về nàng. Tham phú quí, bạc vàng, cha Nở Lan đã nhận lời và lễ vật của Tạo bản và sớm định ngày lành tháng tốt để gả nàng đi.

Cuộc gặp mặt của cha trong sự toan tính của Tạo bản như tiếng sét đánh ngang tai cắt lòng, khi qua ô cửa nàng vô tình nghe được sự đồng ý sắp đặt của cha về duyên phận mình. Nàng buồn bã bỏ ăn bỏ ngủ và không làm theo ý cha. Hay tin con gái đã phải lòng chàng trai nghèo mà không muốn thuận ý mình, cha nàng hết sức tức giận. Ông tỏ ý kiên quyết chia rẽ tình yêu của đôi trai gái. Không thuyết phục được cha, Nở Lan bỏ bản ra đi. Nàng đi mãi, đi mãi và không biết tự lúc nào đã tìm đến chân thác nơi bắt đầu mối tình của hai người. Biết không thể đến được với người yêu, trong lúc quá đau khổ, nàng đã trầm mình xuống dòng nước xiết với mong ước giữ trọn lời thề nguyền và tình yêu chung thủy.

Nghe tin người yêu mất tích, chàng trai vội vàng băng núi băng rừng chạy đi tìm nàng. Ngay khi chàng đến dưới chân thác, giông gió ở đâu bỗng kéo đến dữ dội. Không quản mưa to bão táp, chàng men theo vách đá mà đi ra giữa dòng nước xiết. Nhưng mặc cho chàng có gọi thế nào cũng chỉ thấy vang vọng lại là tiếng ai oán xé lòng của núi rừng. Thương nhớ người yêu, hồi tưởng lại kỉ niệm về những ngày bên nhau còn rõ ràng như mới ngày hôm qua, nước mắt chàng chảy xuống cùng với nước mưa hòa lẫn vào dòng thác. Quá đau khổ, chàng đã gieo mình theo nàng để được cùng nàng bên nhau mãi mãi.

Kết thúc buồn về câu chuyện tình của cô gái Nở Lan xinh đẹp và chàng trai người Dao nghèo để lại niềm xót thương vô hạn trong cộng đồng dân tộc Dao nơi đây. Cảm động trước tình yêu son sắt và mãnh liệt ấy, người dân quanh vùng đã đặt tên cho con thác là “Tác Tình” để tưởng nhớ về đôi trai gái năm xưa với mong ước tác hợp cho chuyện tình dang dở của hai người. Câu chuyện tình của đôi trai gái còn thể hiện những khát vọng của người Dao về một cuộc sống hạnh phúc, được vươn lên làm chủ cuộc đời của bản thân và sự chung thủy dành cho nhau.

Ngọn thác kỳ vĩ

Bắt nguồn từ dãy Hoàng Liên Sơn hùng vĩ, với độ cao khoảng 100 m, nhìn từ xa, Tác Tình trông như một dải lụa mềm mại đang thả mình trong không gian bao la của núi rừng Tây Bắc. Giữa nền xanh của ngàn cây, ngọn thác càng nổi bật bởi dòng nước trắng xóa. Đứng ngang tầm mắt, ngọn thác lại mang vẻ choáng ngợp của một bức tranh sơn thủy hữu tình.

Đến thác Tác Tình, du khách có thể leo lên các bậc đá, chừng 15 phút là đến vị trí ngắm thác tuyệt đẹp. Sau khi thỏa mãn tầm mắt từ trên cao, một lối đi nhỏ sẽ dẫn du khách xuống tham quan hồ nước dưới chân thác có diện tích rộng khoảng 100 m2. Chính dòng nước từ trong hồ tràn ra, tạo thành một dòng suối nhỏ trong vắt, men theo triền núi chảy xuống thung lũng huyện Tam Đường. Thích thú với dòng nước mát lạnh chảy qua đôi chân, luồn lách qua những phiến đá với đủ loại hình thù, kích thước để rồi khi ngước nhìn lên du khách chợt thấy mình thật nhỏ bé giữa không gian bao la của khung cảnh nơi đây. Vào những ngày nắng, hơi nước của thác sẽ khúc xạ ánh sáng tạo thành cầu vồng huyền ảo hiện ra trên mặt hồ thơ mộng. Du khách có thể chiêm ngưỡng sự kỳ ảo của cầu vồng ở những góc nhìn khác nhau.

 

Thác Tác Tình mỗi mùa mang mỗi vẻ đẹp riêng. Vào mùa khô, thác có vẻ đẹp dịu dàng như buông nhẹ hững hờ xuống hồ nước trong xanh, cùng suối róc rách ngày đêm. Đến mùa mưa, dòng thác tuôn đổ ầm ào, tung bụi mờ hơi nước, làm rộn rã không gian, toát lên vẻ mạnh mẽ, oai hùng.

Tháng 9 là khoảng thời gian đẹp để bạn đến với Lai Châu. Ngoài dành thời gian để thả mình giữa không gian hùng vĩ của núi rừng Tây Bắc tại thác Tác Tình, du khách có thể kết hợp khám phá động Tiên Sơn và ngắm vẻ đẹp như tranh vẽ của những cánh đồng ruộng bậc thang Mường Than. Hòa mình vào khung cảnh thiên nhiên đất trời hùng vĩ và thơ mộng, chắc chắn sẽ mang lại cho bạn những cảm xúc và kỷ niệm đáng nhớ về quê hương Việt Nam.

Thanh Hà

Nguồn quehuongonline.vn

http://quehuongonline.vn/dat-nuoc-con-nguoi/thac-tac-tinh-va-thien-tinh-su-cua-nguoi-dao-20160920091426354.htm