Cũng chính vì thế, James, trung tá Hải quân Mỹ từng tham chiến tại Việt Nam đã quyết định mua bản quyền "Gạc Ma - Vòng tròn bất tử".  Một cuốn sách đặc biệt vừa được phát hành với nội dung là những câu chuyện bi tráng về  64 chiến sĩ Việt Nam đã ngã xuống để bảo vệ chủ quyền biển đảo của Tổ Quốc.

"Tôi bị ám ảnh vì hình ảnh 2 người lính Việt Nam giữ chặt lá cờ"

Gặp James tại một nhà sách ở quận 1 TP.HCM những ngày đầu tháng 7, ông mang bộ đồ khỏe khoắn với chiếc áo xám đen, quần jean màu xanh. So với một người Mỹ, vóc dáng của James không quá to lớn nhưng giọng nói quyết liệt và dứt khoát. Khi được hỏi về sự kiện Gạc Ma, James kể ông biết trận chiến này thông qua một đoạn phim trên mạng vào năm 2014.

"Tôi vô cùng sốc khi nhìn thấy những hình ảnh đó. Tôi đã viết một bài báo về sự kiện này để người Mỹ biết được chuyện gì đã thực sự xảy ra ở Gạc Ma. Tôi nghĩ không chỉ riêng bản thân mình mà bất cứ ai mà biết được trận chiến này đều có sự thương tiếc dành cho những người đã hi sinh", cựu quân nhân Mỹ ngậm ngùi nói.

James cho biết cha mình là Đô đốc Elmo Zumwalt, tư lệnh Hải quân Mỹ trong Chiến tranh Việt Nam. Bản thân ông cũng là là một quân nhân từng phục vụ trong cuộc chiến tranh này, cũng như tham gia cuộc tấn công của Mỹ vào Panama và cuộc chiến vùng Vịnh. 

Thế nhưng ông đã bị ám ảnh rất lâu sau khi biết đến sự hi sinh của các chiến sĩ Việt Nam tại đảo Gạc Ma. Đặc biệt, hình ảnh 2 chiến sĩ quyết tâm giữ lá cờ tổ quốc trước kẻ thù khiến ông hết sức xúc động.

"Họ thật can đảm. Thiếu úy Trần Văn Phương đã kiên quyết giữ lá cờ tổ quốc đến hơi thở cuối cùng. Sau đó anh Lanh [Nguyễn Văn Lanh-PV] nhặt lá cờ lên và giữ nó cho đến cuối trận chiến, dù anh ấy cũng bị thương. Tôi nghĩ đó là tượng đài cổ vũ cho tinh thần yêu nước để đánh bại kẻ thù.

Là một cựu chiến binh, tôi biết được rằng để có nền độc lập chủ quyền thì những thế hệ cha ông phải đổ rất nhiều xương máu. Chính vì lẽ đó, tôi bị ám ảnh bởi hình ảnh 2 người chiến sĩ Việt Nam giữ chặt lá cờ tổ quốc. Họ là những người anh hùng trong mắt tôi" - James xúc động nói. 

"Tôi mua bản quyền cuốn sách Gạc Ma - Vòng tròn bất tửvà phát hành để không chỉ người Việt Nam, mà người Mỹ và nhiều dân tộc khác trên thế giới hiểu được những chiến lược đáng lo ngại của Trung Quốc ở Biển Đông cũng như trên toàn cầu". Ông cho rằng câu chuyện về sự kiện Gạc Ma không chỉ quan trọng với người Việt Nam mà còn với người Mỹ và nhiều quốc gia khác. James nói trận chiến này và những gì mà Trung Quốc đang tiến hành ở Gạc Ma là một trong những bằng chứng rõ ràng nhất tố cáo chiến lược bành trướng hung hăng của Bắc Kinh. 

James kể một số ví dụ về những kế hoạch của Trung Quốc mà theo ông, cộng đồng quốc tế nên cảnh giác: Trung Quốc hỗ trợ Pakistan xây dựng một cảng biển, nhưng thực ra là họ lấy cớ để đưa lực lượng quân sự trấn giữ tại đây. Hoặc Trung Quốc ra sức thu gom các nguồn khoáng sản, tài nguyên hiếm ở nhiều quốc gia để phục vụ cho các ngành công nghệ cao. 

"Tôi muốn người Mỹ biết rõ chuyện gì đã và đang xảy ra ở Gạc Ma"

Bàn về tình hình Biển Đông, James cho rằng Trung Quốc đang liên tục xây dựng trái phép nhiều đảo nhân tạo và quân sự sự hóa chúng trên vùng biển này. Riêng đối với Gạc Ma, sau khi dùng vũ lực cưỡng chiếm trái phép của Việt Nam, Trung Quốc đã liên tục bồi lấp, biến nó thành một hòn đảo nhân tạo có căn cứ quân sự phi pháp.

"Trong tình huống xảy ra chiến tranh, Trung Quốc sẽ nắm được quyền thông thương trên Biển Đông, đặc biệt là giành được việc vận chuyển dầu mỏ và năng lượng. Nếu có xung đột, Trung Quốc sẽ là bên có nhiều lợi thế", trung tá Mỹ chia sẻ.

Nhắc lại về thời gian tham gia chiến đấu tại Việt Nam, James G Zumwalt cho rằng "Cuộc chiến tranh mà Mỹ gây ra ở Việt Nam là một sai lầm". Cũng chính vì vậy, ông đã nhiều lần quay trở lại Việt Nam như để trả lại món nợ của bản thân mình. James đã gặp và làm quen với nhiều cựu chiến binh Việt  Nam. 

"Mặc dù từng ở hai bên chiến tuyến, nhưng khi tôi quay lại Việt Nam sau cuộc chiến đó thì họ vẫn chào đón một cách đôn hậu. Tôi hiểu người Việt yêu chuộng hào bình đến nhường nào" - Jame nói. Ông cho rằng chiến tranh đem lại khổ đau cho nhân loại nhưng những cuộc chiến bảo vệ chủ quyền thì luôn cần thiết và có ý nghĩa. Cá nhân ông tin rằng giữa Mỹ và Việt Nam sẽ không có bất cứ cuộc chiến nào nữa.

Trời xế chiều, James chào tạm biệt để dành thời gian thăm thú vài nơi ở TP HCM. Ông nói sẽ gặp vài người bạn ở Việt Nam, hớt tóc và ăn vài món ẩm thực đặc biệt tại thành phố này. Trước khi rời đi, ông  giơ ngón tay trái lên cao, mỉm cười và nói: "This is my second home" (Đây là quê hương thứ hai của tôi).