Lang thang khám phá rừng
Vườn quốc gia Nam Cát Tiên là khu bảo tồn thiên nhiên nằm gọn trong đoạn uốn khúc của sông Đồng Nai, tọa lạc trên ranh giới của 3 tỉnh Đồng Nai, Bình Phước, Lâm Đồng và cách TP.HCM 150km về phía Bắc. Khu rừng Nam Cát Tiên là phần chót và cao nhất của huyện Tân Phú (Đồng Nai), có diện tích 36.000ha, đại diện cho cả hệ thực vật và động vật Nam bộ.
Toàn cảnh Bàu Sấu
Khu rừng có cảnh thiên nhiên rất đa dạng: vừa có đồi vừa có bãi ven sông, vừa có các trảng cỏ rộng lớn bằng phẳng, lại có các dòng chảy dốc. Vào mùa mưa, các dòng suối hiền lành trở thành các dòng thác, nước đổ trắng xóa trên các triền đá lớn. Nhiều đoạn thác quanh co, lượn khúc tạo ra những bãi cát vàng rộng như các bãi tắm tự nhiên. Giữa dòng sông rộng lớn nổi lên các hòn đảo chạy dài theo con nước. Trên đảo, cây cổ thụ mọc xen với cỏ rộng có thể làm nơi cắm trại, đốt lửa đêm lý tưởng. Ven sông, theo lộ chính về phía tay trái là toàn bộ các kiểu rừng già, hỗn giao của các loại cây quý: gõ, giáng hương, trắc, cẩm lai, gụ... Rừng bằng lăng nơi đây được coi là một trong những khu rừng bằng lăng nguyên sinh. Đầu mùa khô, rừng bằng lăng chuẩn bị thay lá, chuyển dần từ những lá xanh sắp rụng sang màu đỏ tạo nên khung cảnh tuyệt đẹp.
Càng vào sâu trong rừng, thu vào tầm mắt của du khách là hình ảnh rừng đại ngàn hoang sơ và thuần khiết. Qua rừng cây um tùm là “thánh địa” của những loài cây thân mộc vĩ đại. Nơi đây hiện diện nhiều loại cây cổ thụ quý hiếm với những hình dáng kỳ thú: cây thiên tuế 500 năm tuổi cao đến 3m, cây căm xe 300 năm tuổi, cây bằng lăng 6 ngọn, đặc biệt nhất là cây tung đại thụ ngàn năm tuổi có bộ rễ to đến 20 người ôm mới xuể.
Trong ánh nắng xuyên qua từng khe lá, du khách dễ dàng bắt gặp những đàn chim quý hiếm đang chao lượn, nô đùa trên những cành cây. Tận hưởng cảm giác thích thú khi được ngã lưng trên những gốc cây to, lắng nghe tiếng chim rừng lảnh lót, khung cảnh thiên nhiên xung quanh huyền ảo thật không còn gì thú vị bằng!
Vẻ đẹp hoang dã ở bàu Sấu
Bàu Sấu là hồ chứa nước ngọt rộng nhất, nằm ở khu trung tâm của rừng Nam Cát Tiên. Bàu nước là một huyền thoại có thật với nhiều loài cá khổng lồ quý hiếm sinh sống, đặc biệt có cả cá sấu nước ngọt (còn gọi là cá sấu Xiêm). Những trảng cỏ ven bàu là nơi tập hợp của các loài chim lớn: công, trĩ, gà lôi, sến, giang, le le... là những loài quý hiếm có tên trong Sách đỏ Việt Nam. Nhìn từ tháp canh của trạm kiểm lâm, du khách có thể quan sát bàu Sấu rõ mồn một. Một hồ nước rộng mênh mông giữa rừng sâu, trải dài với những vạt cỏ mọc nhấp nhô. Điều thú vị nhất khi đến bàu Sấu chính là du khách có thể tự chèo thuyền để thưởng ngoạn cảnh vật 2 bên bờ theo dòng nước.
Chính thảm thực vật phong phú của khu du lịch sinh thái này đã tạo nên sự đa dạng về chủng loại thực vật ở nơi đây. Du khách có dịp chiêm ngưỡng những loài chim với màu sắc tuyệt đẹp, nhiều loại thú quý hiếm: báo gấm, báo hoa mai, sói đỏ, voọc ngũ sắc, bò tót, tê giác…
Đêm xuống, khu rừng yên tĩnh đến lạ. Trời càng mát lạnh, không khí rừng càng tĩnh mịch thanh vắng. Xa xa giữa những trảng cỏ thấp thoáng những đôi mắt đỏ ngầu của các loài thú.
Dưới ánh sáng đèn ô tô và đèn pha xem thú bạn có thể nhìn thấy những đàn nai, những chú lợn rừng đang di chuyển kiếm ăn trong đêm, những chú chồn hương chuyền trên những cành cây để ăn quả chín, những chú nhím, trút đang chậm chạp bò trên đường, những chú thỏ rừng chạy trước đầu ô tô như muốn thử tài chạy đua cùng bạn. Và đôi lúc, du khách giật mình đến thót tim với tiếng đập cánh bất ngờ của một chú chim hay một con thú bỗng chạy qua trước mặt bạn - tất cả tạo nên cảm giác trải nghiệm thú vị trong đêm tối.
Ngắm thác trong rừng
Xen lẫn giữa các rừng cây là dòng chảy dốc. Vào mùa mưa, các dòng suối hiền lành trở thành các dòng thác, nước đổ trắng xóa trên các triền đá lớn. Nhiều đoạn quanh co, lượn khúc tạo nên những bãi cát vàng rộng như các bãi tắm tự nhiên.
Thác Mỏ Vẹt là một trong những dòng thác nổi tiếng ở Nam Cát Tiên. Sở dĩ thác có cái tên ấn tượng như vậy vì khi nhìn từ trên cao xuống, con thác chia làm 3 bậc này có hình dáng khoằm khoằm nhìn giống mỏ vẹt. Cách đó không xa là thác Trời, thác Dựng với những đợt sóng vỗ về men theo những cánh rừng già. Dòng nước trong veo, bầu trời xanh thẳm, ánh nắng vàng rực rỡ, những tảng đá được dòng nước bào mòn đến trơn lì tạo ra những hình dạng sắp xếp độc đáo. Du khách có thể ngồi nghỉ trên những tảng đá, lắng nghe tiếng ầm ầm của những dòng thác đổ và dõi theo những cánh chim bay tung trời.
Tìm hiểu đời sống người dân tộc
Đi sâu vào thôn Tà Lài là vùng đất của người Mạ bản địa. Cảnh tượng đầu tiên đập vào mắt của bạn là Nhà văn hóa các dân tộc Tà Lài, nơi lưu giữ những di vật có từ ngàn xưa của dân tộc Mạ và X’tiêng. Những cồng, chiêng, ché… phản ánh nét sống đặc trưng về lối sống tâm linh của người dân tộc.
Tại đây, có một ngôi nhà dài hiện đang được dùng vào việc dệt thổ cẩm của người Mạ. Những tấm thổ cẩm được chính các cô gái khéo tay dệt nên theo phương pháp cổ truyền ngày xưa, màu của những tấm thổ cẩm là màu của tự nhiên bởi vì chúng được nhuộm từ lá và vỏ cây.
Bạn có thể vào thăm một số gia đình người dân tộc để được thưởng thức những âm thanh mang âm hưởng núi rừng từ tiếng đàn monkhala, kèn bầu được người già trong làng biểu diễn. Nếu có thời gian, bạn có thể tản bộ trên cầu treo và thăm bia tưởng niệm nhà ngục Tà Lài, nơi từng giam giữ những cán bộ lão thành: cố thiếu tướng Tô Ký, nhà sử học Trần Văn Giàu, nhà cách mạng Dương Quang Đông.
Thực hiện Châu Quyên (Dòng Đời)