Theo truyền thuyết, Hùng Vương là con của cha Lạc Long Quân (giống Rồng) và mẹ Âu Cơ (giống Tiên), đã có công dựng nên nhà nước Văn Lang cổ đại. Đối với cộng đồng dân cư xung quanh khu vực Đền Hùng (Phú Thọ), Hùng Vương còn là thần tổ gắn với nghề nông, dạy dân cày ruộng, cấy lúa, ban linh khí cho đất đai, nhà cửa, cây trồng, vật nuôi sinh sôi nảy nở, mùa màng bội thu.

Với niềm tin thành kính này, từ hàng nghìn năm qua, người Việt Nam đã sáng tạo, thực hành, vun đắp và lưu truyền Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương để thể hiện sự biết ơn với vị thủy tổ.

Về miền đất Tổ dâng hương tưởng nhớ Vua Hùng

Theo đánh giá của các chuyên gia UNESCO thì Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương đạt được tiêu chí quan trọng đó là: Di sản có giá trị nổi bật mang tính toàn cầu, khích lệ ý thức chung của mọi dân tộc trong việc thúc đẩy giá trị của di sản. Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương thể hiện rõ lòng tôn kính đối với tổ tiên, theo tinh thần “Uống nước nhớ nguồn”, thể hiện thái độ tôn trọng sự đa dạng văn hóa và thực hành tốt nhất trong đời sống đương đại.

Đặc biệt, Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương còn thể hiện sự liên kết chặt chẽ giữa giá trị tâm linh của cả một dân tộc với những giá trị khoa học, điều đó đã minh chứng cho sức sống mãnh liệt của văn hóa Việt Nam trong dòng chảy đương đại.

Từ hàng ngàn đời nay, người Việt đã lập đền thờ và thờ cúng ông Tổ chung của mình - các Vua Hùng tại núi Nghĩa Lĩnh, xã Hy Cương, thành phố Việt Trì, Phú Thọ. Ngoài ra, còn có rất nhiều đình, đền, miếu… thờ cúng Hùng Vương, vợ con và các tướng lĩnh thời các Vua Hùng ở Phú Thọ và nhiều tỉnh thành trong cả nước. Bên cạnh đó còn có rất nhiều nơi, cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài cũng thờ cúng Hùng Vương, như tại CH Séc hay thành phố San Jose, bang California (Mỹ)… đại diện cộng đồng đã về Đền Hùng xin đất, nước, chân nhang thờ cúng Tổ tiên và lập đền thờ các Vua Hùng.

Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương, biểu hiển rõ nét nhất trong ngày Giỗ Tổ được tổ chức vào ngày 10/3 Âm lịch hàng năm, ngày quốc lễ ở Việt Nam. Nghi lễ truyền thống được tổ chức tại khu di tích Đền Hùng, trên đỉnh núi Nghĩa Lĩnh. Ngày Giỗ tổ Hùng Vương gắn với tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương không chỉ là dịp để hơn 94 triệu người Việt Nam ở trong nước và 4,5 triệu người Việt Nam ở nước ngoài cùng hướng về nguồn cội, đất Tổ tưởng nhớ công lao dựng nước của các Vua Hùng, mà còn củng cố tinh thần đoàn kết, ý thức cộng đồng trong lòng mỗi người dân nước Việt.

Tín ngưỡng thờ cúng Tổ tiên đã ăn sâu vào tâm thức người Việt, dù ở bất cứ đâu, phương trời nào, dù theo tôn giáo hay không theo tôn giáo, người Việt không những luôn nhớ về cội rễ, cùng hướng về cội nguồn dân tộc, mà còn khẳng định với bạn bè quốc tế về nguồn cội - Tổ tiên của người Việt.

Theo nhiều nhà nghiên cứu văn hóa, Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương thuộc văn hoá tín ngưỡng thờ tổ tiên của dân tộc Việt Nam, là đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, rất độc đáo, có ý nghĩa sống động mà không một dân tộc nào trên thế giới có được.

Lê Xuân

(tổng hợp)

Nguồn quehuongonline.vn

http://quehuongonline.vn/ban-sac-van-hoa/tin-nguong-tho-cung-hung-vuong-20190201094732377.htm