Mykola Knyazhytskyi

Người tị nạn Ukraine đang bị bắt làm con tin: Thủ tướng Slovakia Robert Fico đe dọa sẽ trả thù vì Ukraine đã dừng vận chuyển khí đốt của Nga.

Ông ta đe dọa sẽ hủy bỏ khoản viện trợ nguồn điện khẩn cấp mà Slovakia cung cấp cho Ukraine sau vụ tấn công tên lửa, cũng như cắt trợ cấp xã hội cho người tị nạn Ukraine. Đây không chỉ là một vụ tống tiền đáng xấu hổ mà nó hoàn toàn là một trò lừa bịp vì công ty năng lượng nhà nước Slovakia đã tuyên bố: Sẽ không nhượng bộ trước áp lực chính trị của Thủ tướng và sẽ tiếp tục cung cấp điện cho Ukraine.

Fico là kẻ giả vờ về sức mạnh, nhưng những lời đe dọa của ông ta lại gợi nhớ đến lời hùng biện của Putin, người mà Fico đã đến thăm trước Giáng sinh.

Và những người tị nạn Ukraina nghĩ gì về những lời đe dọa của Fico? Họ phụ thuộc như thế nào vào sự hỗ trợ của chính phủ và họ sợ hãi đến mức nào? Một người có thể gây nguy hiểm cho sự hỗ trợ của cả một quốc gia không? Và nó sẽ ảnh hưởng thế nào đến những người tìm kiếm sự cứu giúp ở nước ngoài? 

Những lời đe dọa của thủ tướng Slovakia vẫn là cái thùng rỗng khi bất chấp tuyên bố của ông ta về việc cắt giảm viện trợ năng lượng cho Ukraine thì Ba Lan vẫn tuyên bố sẵn sàng bù đắp những tổn thất này bằng nguồn cung cấp điện bổ sung. Và bản thân Fico cũng đã biến mất khỏi không gian thông tin sau những sự kiện này sau đó ông ta được tìm thấy đang du ngoạn ở Việt Nam.

Trong khi đó, chuyến thăm Putin và lời lẽ chống Ukraine của ông đã khiến phe đối lập và người dân tức giận. Người dân lo ngại Slovakia có thể trở thành một vệ tinh khác của Moscow. Người Ukraine sống ở Slovakia cũng theo dõi sát sao các cuộc biểu tình.

Trong những tháng đầu của cuộc chiến, Slovakia là nước đầu tiên trên thế giới chuyển giao hệ thống phòng không cho Ukraine ở nhiệm kỳ tổng thống của bà Zuzana Chaputova, và Slovakia cũng tích cực giúp đỡ những người tị nạn Ukraine.

Được biết số người lánh nạn theo thống kê khoảng: Đức (1,1 triệu), Ba Lan 960 nghìn) và Cộng hòa Séc (370 nghìn) tiếp nhận số lượng người Ukraine lớn nhất và nhiều quốc gia nữa. Nhưng ngay cả Slovakia nhỏ bé với dân số 5 triệu người cũng đã che chở cho khoảng 130 nghìn người Ukraine. Họ đã được hỗ trợ tài chính - 80 euro mỗi người. Đúng, đây không phải là 500 euro như ở nước Đức giàu có, nhưng đối với những người đã mất tất cả thì con số đó còn hơn rất nhiều, nhất là những giá trị về tình người và tính nhân văn.

Lúc đầu, người dân được tái định cư miễn phí, người Slovakia đã tiếp nhận họ. Một thời gian sau, chính phủ đã phát triển một chương trình hỗ trợ nhà ở, trong đó mỗi người Ukraina sống riêng sẽ được trả một số tiền nhất định. Ngoài ra, tất cả người Ukraine đều có thể sử dụng phương tiện giao thông công cộng miễn phí và trẻ em được nhận máy tính xách tay hoặc máy tính bảng từ chính phủ Slovakia.

Và sau đó, trong cuộc bầu cử năm 2023, Robert Fitso đã giành chiến thắng, ông ta ngay lập tức gọi quân đội Ukraine là "Đức Quốc xã và những kẻ phát xít". Ông ta nói sẽ không cho Ukraine "một viên đạn". Tuy nhiên, ông không thể cấm xuất khẩu quân sự thương mại và nguồn cung cấp vũ khí thậm chí còn tăng lên. Lời nói của ông ta hóa ra cũng tương tự như việc cung cấp điện mà ông định cấm.

Nhưng những gì Fico thực sự đã làm lại là hạn chế đáng kể viện trợ cho người tị nạn Ukraine ngay từ mùa hè này. Tuy nhiên, những lời đe dọa hiện tại của ông ta không có ý nghĩa gì bởi giống như việc lấy cùng một chiếc ví hai lần sẽ không có tác dụng.

Kể từ đầu tháng 7 năm 2024, các quy tắc cung cấp hỗ trợ theo chương trình bảo vệ tập thể tạm thời đã thay đổi ở Slovakia. Hỗ trợ vật chất hiện chỉ được cung cấp trong 120 ngày kể từ thời điểm đến hoặc cho các nhóm dễ bị tổn thương về mặt xã hội. 

Do những thay đổi này, số người nhận hỗ trợ đã giảm đi. Từ tháng 7 năm 2024, 33.000 người đã nhận được hỗ trợ, hiện tại còn lại 8.000 người. Nếu trước đây Slovakia phải chi 5 triệu euro mỗi tháng cho các khoản thanh toán này thì bây giờ chỉ còn 1,2 triệu. Số người Slovakia nhận tiền hỗ trợ chỗ ở cho người Ukraine cũng đã giảm: có 10 nghìn người, hiện chỉ còn khoảng 4 nghìn người. Không có gì đặc biệt về việc Slovakia đang giảm hỗ trợ cho người tị nạn, bởi nhiều nước cũng đang đi theo con đường này. Tuy nhiên họ cũng thành thật thừa nhận: điều này nhằm kích thích người Ukraine tìm kiếm việc làm và tối ưu hóa chi tiêu.

Chỉ có thủ tướng Slovakia, người luôn tấn công Liên minh châu Âu từ bên trong và cúi đầu nhìn vào mắt Putin, cố gắng sử dụng chủ đề về người tị nạn Ukraine và giúp đỡ họ trong những trò chơi chính trị bẩn thỉu của mình. Nhiều người Ukraine ở Slovakia cũng đã tự quản lý mà không cần trợ cấp của chính phủ: họ làm việc, hòa nhập và thậm chí mở doanh nghiệp của riêng mình.

Fico đã áp dụng phong cách của Putin, kẻ có thương hiệu từ lâu là bắt những người vô tội làm con tin. Nhưng thủ tướng Slovakia là người vẫn sống ở trung tâm châu Âu và buộc phải chú ý đến các chuẩn mực văn minh. Đó là lý do tại sao những lời đe dọa của ông ta vẫn là những lời nói trống rỗng vì không ai nghe. Ngoài ra, sau chuyến thăm Moscow của ông, các cuộc bầu cử sớm có thể được tổ chức ở Slovakia trong năm nay.