Thế mà rồi một hôm, tình cờ nhìn sâu vào trong ngõ nhà ấy, thấy một cây bưởi đơm hoa. Cây bưởi cao chỉ hơn đầu người tí chút, lá hơi cằn. Vậy mà hoa của nó cũng đủ để làm thơm cả một quãng phố. Cũng thật lạ, ở thành phố tấc đất là tấc vàng, nhưng nhà đó lại bỏ trống một khoảng sân nhỏ, và chỉ trồng có vài cây chanh, với một cây bưởi...

Cũng từ hôm ấy tôi để ý, thì ra ngoài đường lúc này cũng có hàng rong gánh hoa bưởi đi bán. Đi đến đâu, mang mùi thơm thanh khiết đến đó. Đang mùa mưa xuân, ngoài đường không có bụi. Những cánh hoa trắng muốt như tươi lâu hơn trong cái tiết trời se lạnh và làn hơi nước mỏng như sương. Đám nhụy vàng điểm xuyết cho cánh hoa bưởi, bên cạnh màu xanh ngọc của đài hoa, trông thật thích mắt.

Mùi hoa bưởi làm tôi nhớ lại nồi chè của bà nội. Bà nấu khoai lang với mật. Ruột khoai vàng ruộm, đánh tơi ra, trông giống như chè đậu xanh. Thế rồi thêm chút mật mía, ít thôi cho hơi ngọt. Bà cứ thế cho thêm vài cánh hoa bưởi vào nồi chè và để nguội. Múc ra, bát chè sánh mượt trông đã muốn ăn. Làm bánh trôi, bánh chay ăn Tết Mùng Ba tháng Ba, bà cũng ướp hương hoa bưởi. Và ngon nhất là những khẩu mía lùi ướp hoa bưởi của bà. "Ngọt như mía lùi là thế này đấy con ạ!". Bà nhìn tôi nhón từng khẩu mía được bà chẻ nhỏ cho dễ ăn, vừa giải thích. Ngọt thật. Mía được nướng qua bếp củi, rồi mới đem tiện thành khúc, chẻ nhỏ ra. Rồi thì ướp những bông hoa bưởi tươi vào. Ngon chẳng có gì sánh bằng, khiến tôi cứ hít hà nhấm nháp từng khẩu một.

Bà vẫn bảo, mẹ của bà mất sớm nên bà thiệt thòi, chẳng được học nhiều nữ công gia chánh. Những món ăn bà làm đãi tôi, chỉ từ tình yêu thương của Người với đứa cháu sớm- là tôi. Chả thế mà có lần, bà đúc trứng cho tôi ăn với nhân hạt gấc, vì nghe người ta nói làm vậy sẽ trừ được giun... Nghe mẹ tôi kể lại, tôi bị "say" hạt gấc. Mẹ với bà tôi đâm ra giận nhau mất mấy ngày...

Thế mà, những món ăn của bà, đến giờ tôi vẫn còn nhớ.

Tôi nhớ buổi sớm, bao nhiêu con chim gì cứ hót líu lo, lảnh lót ngoài vườn, nhảy cả xuống những cành thấp mà nô đùa. Tôi nghe bà gọi: " Vy ơi, dậ... ậy đi con, sáng rô...ồi!". Giọng người Kẻ Noi ở ngoại thành Hà Nội, cao vống lên như có nhạc. Bây giờ ở quê tôi cũng còn ít người nói tiếng làng, đa số người ta nói "tiếng Hà Nội".

Tôi mở mắt nhưng còn chưa vội thưa, cứ để bà gọi tới hai ba câu, mới dạ rõ to rồi bật dậy ra chum nước để rửa mặt. Nhưng rồi thể nào tôi cũng rời chum nước để chạy ra ngoài bờ ao. Ngoài ấy có một cây bưởi rất to, năm nào cũng cho những quả to, đẹp và ngon, thường dành để ăn Tết. Đêm qua, hoa bưởi rụng trắng cả gốc cây. Bông hoa mập mạp (đã bảo cây bưởi ấy rất to và khoẻ mà), cánh hoa cong cong như nét môi cười. Tôi cẩn thận lượm từng bông hoa, đầy tay rồi cho vào vạt áo. Bỗng giật mình vì nghe tiếng bà mắng: "Sao không rửa mặt đi kẻo mắt mũi kèm nhèm? Ai cho ra cầu ao nhỡ ngã xuống thì sao?".

Rồi bà cũng cho tôi giữ đám hoa bưởi ấy lại để chơi đồ hàng. Có điều, tôi cứ rứt từng cánh hoa ra để làm gạo, làm cơm... Bà lại bảo: "Để cái bông hoa lên đĩa cho nó thơm, nghịch thế làm gì hả con?". Những bông hoa mà bà để lên cái đĩa nhựa trên chiếc bàn gỗ góc nhà, toả hương thơm dịu khắp phòng, làm tôi thấy nhà của bà tôi thật thơm tho, dễ chịu....

Dừng xe mua một gói đầy hoa bưởi. Bây giờ mua cái gì cũng bỏ vài túi nilon, nhưng còn may là người ta gói hoa bưởi bằng lá chuối. Vốc hoa trắng ngần trong tay tôi, như ẩn hiện hình bà nội với cái dáng cao cao, đầu chít khăn mỏ quạ. Thế mà có lúc, tôi đã chẳng còn nhớ hoa bưởi trổ vào mùa nào, thơm vào mùa nào. Cuộc sống hiện đại đúng là cuốn người ta theo như cơn lốc. Chỉ đến một ngày, một cây bưởi còi cọc ở một nhà cùng phố nhà tôi, bỗng nở hoa, dịu dàng, thơm ngát.../.

Nguyễn Thúy Hoa (VNQĐ)