Xuân Quỳnh

MẸ CỦA ANH

 

Phải đâu mẹ của riêng anh
Mẹ là mẹ của chúng mình đây thôi
Mẹ tuy không đẻ không nuôi
Mà em ơn mẹ suốt đời, chưa xong
Ngày xưa má mẹ cũng hồng
Bên anh mẹ thức lo từng cơn đau
Bây giờ tóc mẹ trắng phau
Ðể cho mái tóc trên đầu anh đen
Ðâu còn dốc nắng đường quen
Chợ xa gánh nặng mẹ lên mấy lần
Thương anh thương cả bước chân
Giống bàn chân mẹ tảo tần năm nao
Lời ru mẹ hát thuở nào 
Chuyện xưa mẹ kể lẫn vào thơ anh:
Nào là hoa bưởi hoa chanh
Nào câu quan họ mái đình cây đa
Xin đừng bắt chước câu ca
Ði về dối mẹ để mà yêu nhau
Mẹ không ghét bỏ em đâu
Yêu anh em đã là dâu trong nhà
Em xin hát tiếp lời ca
Ru anh sau mỗi âu lo nhọc nhằn
Hát tình yêu của chúng mình
Nhỏ nhoi giữa một trời xanh khôn cùng
Giữa ngàn hoa cỏ núi sông
Giữa lòng thương mẹ mênh mông không bờ
Chắt chiu từng những ngày xưa
Mẹ sinh anh để bây giờ cho em.

 

 

Đồng Đức Bốn

TRỞ VỀ VỚI MẸ TA THÔI

 

1. 
Cả đời ra bể vào ngòi 
Mẹ như cây lá giữa trời gió rung 
Cả đời buộc bụng thắt lưng 
Mẹ như tằm nhả bỗng dưng tơ vàng 
Đường đời còn rộng thênh thang 
Mà tóc mẹ đã bạc sang trắng trời 
Mẹ đau vẫn giữ tiếng cười 
Mẹ vui vẫn để một đời nhớ thương 
Bát cơm và nắng chan sương 
Đói no con mẹ xẻ nhường cho nhau 
Mẹ ra bới gió chân cầu 
Tìm câu hát đã từ lâu dập vùi. 

2. 
Chẳng ai biết đến mẹ tôi 
Bạc phơ mái tóc bên trời hoa mơ 
Còng lưng gánh chịu gió mưa 
Nát chân tìm cái chửa chưa có gì 
Cần lòng bán cái vàng đi 
Để mua những cái nhiều khi không vàng. 

3. 
Mẹ mua lông vịt chè chai 
Trời trưa mưa nắng đôi vai lại gầy 
Xóm quê còn lắm bùn lầy 
Phố phường còn ít bóng cây che đường 
Lời rào chim giữa gió sương 
Con nghe cách mấy thôi đường còn đau. 

4. 
Giữa khi cát bụi đầy trời 
Sao mẹ lại bỏ kiếp người lầm than 
Con vừa vượt núi băng ngàn 
Về nhà chỉ kịp đội tang ra đồng 
Trời hôm ấy chửa hết giông 
Đất hôm ấy chẳng còn bông lúa vàng 
Đưa mẹ lần cuối qua làng 
Ba hồn bảy vía con mang vào mồ 
Mẹ nằm như lúc còn thơ 
Mà con trước mẹ già nua thế này. 

5. 
Trở về với mẹ ta thôi 
Giữa bao la một khoảng trời đắng cay 
Mẹ không còn nữa để gầy 
Gió không còn nữa để say tóc buồn 
Người không còn dại để khôn 
Nhớ thương rồi cũng vùi chôn đất mềm 
Tôi còn nhớ hay đã quên 
Áo nâu mẹ vẫn bạc bên nắng chờ 
Nhuộm tôi hồng những câu thơ 
Tháng năm tạc giữa vết nhơ của trời 
Trở về với mẹ ta thôi 
Lỡ mai chết lại mồ côi dưới mồ.

 

 

Thanh Hải

CHO MẸ

 

Những bữa chiều không còn như ngày xưa
Mẹ ngồi đó
Lạnh tàn tro lửa
Những câu chuyện hồn nhiên ngày xưa
Bây giờ không còn râm ran nữa
Gió chiều đông
Giật xác xơ bụi mía sau hè …

Ngoài vườn mùa này chín rộ mùa me
Trái rơi rụng không người buồn hái
Mẹ xách giỏ nhặt nhành từng trái
Bập bùng nỗi nhớ đầy sân

Đêm miền đồng gió rét bâng khuâng
Mẹ chong đèn
Rưng rưng mái rạ
Bằng “Tổ quốc” ghi công anh sáng lạ
Di ảnh của ba mờ quá
Chiến tranh lâu rồi
Mẹ vẫn còn đau đáu niềm đau

Hương đêm tỏa ngạt ngào
Ngoài trời
Côn trùng ca buồn bã
Tôi trở về mái rạ
Mẹ sững sờ …
Nỗi nhớ bình yên !...

 

 

Ý Nhi

KÍNH GỬI MẸ

 

Con đã đi rất xa rồi
Ngoảnh nhìn lại vẫn gặp ánh đèn thành phố 

Sau cánh rừng, sau cù lao, biển cả
Một ánh đèn sáng đến nơi con
Và lòng con yêu mến, xót thương hơn
Khi con nghĩ đến cuộc đời của mẹ
Khi con nhớ đến căn nhà nhỏ bé
Mẹ một mình đang dõi theo con 

Giữa bao nhiêu mưa nắng đời tbường
Đã có lúc lòng con hờ hững
Thấy hạnh phúc của riêng mình quá lớn
Ngỡ chỉ mình đau đớn xót xa thôi 

Giữa bao nhiêu năm tháng ngược xuôi
Đã có lúc lòng con đơn bạc
Quên có những điều tưởng không sao quên được
Như người no quên cơn đói của chính mình 

Sao đêm nay se thắt cả lòng con
Khi con gặp ánh đèn thành phố
Nơi mẹ sống, mẹ vui buồn, sướng khổ
Chỉ một mình tóc cứ bạc thêm ra 

Sao đêm nay khi đã đi xa
Lòng con bỗng bồn chồn quay trở lại
Bên đời mẹ nhọc nhằn dầu dãi
Nỗi mất còn thăm thẳm trong tim 

Đời mẹ như bến vắng bên sông
Nơi đón nhận những con thuyền tránh gió
Như cây tự quên mình trong quả
Quả chín rồi ai dễ nhớ ơn cây
Như trời xanh nhẫn nại sau mây
Con đường nhỏ dẫn về bao tổ ấm 

Con muốn có lời gì đằm thắm
Ru tuổi già của mẹ tháng năm nay 

Đà Nẵng - Hà Nội, 11-1978.

 

 

Vương Trọng

KHÓC GIỮA CHIÊM BAO 

Đã có lần con khóc giữa chiêm bao
Khi hình mẹ hiện về năm khốn khó
Đồng sau lụt đường đê sụt lở,
Mẹ gánh gồng xộc xệch hoàng hôn. 

Anh em con chịu đói suốt ngày tròn,
Trong chạng vạng ngồi co ro bậu cửa.
Có gì nấu đâu mà nhóm lửa
Ngô hay khoai còn ở phía mẹ về. 

Chiêm bao tan nước mắt dầm dề,
Con gọi mẹ một mình trong đêm vắng.
Dù biết lời con chẳng thể nào vang vọng,
Tới vuông đất mẹ nằm lưng núi quê hương.

Con lang thang vất vưởng giữa đời thường,
Đâu cũng sống không đâu thành quê được.
Còn quê mẹ cuối chân trời tít tắp,
Con ít về từ ngày mẹ ra đi.

Đêm tha hương con tìm lại những gì
Với đời thực chẳng bao giờ gặp nữa.
Mong hình mẹ lại hiện về giấc ngủ
Dù thêm lần con khóc giữa chiêm bao.

 

Đỗ Trung Quân

MẸ

Xin tặng cho những ai được diễm phúc còn có Mẹ 

Con sẽ không đợi một ngày kia 
khi mẹ mất đi mới giật mình khóc lóc 
Những dòng sông trôi đi có trở lại bao giờ? 
Con hốt hoảng trước thời gian khắc nghiệt 
Chạy điên cuồng qua tuổi mẹ già nua 
mỗi ngày qua con lại thấy bơ vơ 
ai níu nổi thời gian? 
ai níu nổi? 
Con mỗi ngày một lớn lên 
Mẹ mỗi ngày thêm già cỗi 
Cuộc hành trình thầm lặng phía hoàng hôn. 

Con sẽ không đợi một ngày kia 
có người cài cho con lên áo một bông hồng 
mới thảng thốt nhận ra mình mất mẹ 
mỗi ngày đi qua đang cài cho con một bông hồng 
hoa đẹp đấy - cớ sao lòng hoảng sợ? 
Ta ra đi mười năm xa vòng tay của mẹ 
Sống tự do như một cánh chim bằng 
Ta làm thơ cho đời và biết bao người con gái 
Có bao giờ thơ cho mẹ ta không? 
Những bài thơ chất ngập tâm hồn 
đau khổ - chia lìa - buồn vui - hạnh phúc 
Có những bàn chân đã giẫm xuống trái tim ta độc ác 
mà vẫn cứ đêm về thao thức làm thơ 
ta quên mất thềm xưa dáng mẹ ngồi chờ 
giọt nước mắt già nua không ứa nổi 
ta mê mải trên bàn chân rong ruổi 
mắt mẹ già thầm lặng dõi sau lưng 
Khi gai đời đâm ứa máu bàn chân 
mấy kẻ đi qua 
mấy người dừng lại? 
Sao mẹ già ở cách xa đến vậy 
trái tim âu lo đã giục giã đi tìm 
ta vẫn vô tình 
ta vẫn thản nhiên? 

Hôm nay... 
anh đã bao lần dừng lại trên phố quen 
ngã nón đứng chào xe tang qua phố 
ai mất mẹ? 
sao lòng anh hoảng sợ 
tiếng khóc kia bao lâu nữa 
của mình? 
Bài thơ này xin thắp một bình minh 
trên đời mẹ bao năm rồi tăm tối 
bài thơ như một nụ hồng 
Con cài sẵn cho tháng ngày 
sẽ tới !

- 1986 –

 

 

Hoàng Cầm

NƯỚC SÔNG THƯƠNG

 

Em vắt quả cam vàng đầu ngọn sông Thương
Mắt tròn cối xay
Chẳng bao giờ ngủ trước sao mai

Ngày Chị bảo Em quên

Tranh tố nữ long hồ gián nhấm
mất chân đi
má đội tổ tò vò

Cuốn chiếu xa rồi

Thơ thẩn vách chiêm bao

Ngày Chị bảo Em quên

Con bạc má lại về cành chanh
thương Em hay giận Em chả biết

Ngày Chị bảo Em quên

Tắm sông Thương không mát
Lên ngọn Kỳ Cùng vục nước rửa chân

Không mát

Về đuôi mắt xưa nước suối Cam Lồ

Không mát

Ngày Chị bảo Em quên
Em tơ tưởng sao bắt Em đừng nhớ

Tha cho Em

Tha Em

"Sông Thương nước chảy đôi dòng..."

 

 

Lưu Quang Vũ

VÀ ANH TỒN TẠI

 

Giữa bao la đường sá của con người
Thành phố rộng, hồ xa chiều nổi gió
Ngày chóng tắt cây vườn mau đổ lá
Khi tàu đông anh lỡ chuyến đi dài
Chỉ một người ở lại với anh thôi
Lúc anh vắng người ấy thường thức đợi
Khi anh khổ chỉ riêng người ấy tới
Anh yên lòng bên lửa ấm yêu thương
Người ấy chỉ vui khi anh hết lo buồn
Anh lạc bước, em đưa anh trở lại
Khi cằn cỗi thấy tháng ngày mệt mỏi
Em là sớm mai là tuổi trẻ của anh
Khi những điều giả dối vây quanh
Bàn tay ấy chở che và gìn giữ
Biết ơn em, em từ miền cát gió
Về với anh, bông cúc nhỏ hoa vàng
Anh thành người có ích cũng nhờ em
Anh biết sống vững vàng không sợ hãi
Như người làm vườn, như người dệt vải
Ngày của đời thường thành ngày- ở -bên -em
Anh biết tình yêu không phải là vô biên
Như tia nắng, chúng mình không sống mãi
Như câu thơ, chắc gì ai đọc lại
Ai biết ngày mai sẽ có những gì
Người đổi thay, năm tháng cũng qua đi
Giữa thế giới mong manh và biến đổi
"Anh yêu em và anh tồn tại"
Em của anh, đôi vai ấm dịu dàng
Người nhóm bếp mỗi chiều, người thức dậy lúc tinh sương
Em ở đấy, đời chẳng còn đáng ngại
Em ở đấy, bàn tay tin cậy
Bàn tay luôn đỏ lên vì giặt giũ mỗi ngày
Ðôi mắt buồn của một xứ sở có nhiều mưa
Ngọn đèn sáng rụt rè trên cửa sổ
Ðã quen lắm em còn bỡ ngỡ
Gọi tên em, môi vẫn lạ lùng làm sao.

 

 

Lam Điền

EM SẼ ĐẾN

 

Em sẽ không đến đâu
Lúc anh buồn
Nỗi buồn nào cũng qua đi
Lời an ủi sẽ trở thành vô nghĩa

Em sẽ không đến đâu
Lúc anh lạnh giá
Bởi trái tim dẫu cháy bùng như lửa
Rồi cũng có ngày lửa tàn

Em không thể theo bước chân anh lang thang
Khi anh cô đơn một mình trên phố
Lỡ đâu phố có thêm người

Bởi tình yêu không giản đơn là những nụ cười
Em sẽ không đến đâu, khi anh hạnh phúc

Chỉ khi nào người đàn ông trong anh bật khóc
Em sẽ đến
Để thấm những giọt tâm hồn trên đôi mắt của anh.

 

Lâm Thị Mỹ Dạ

CHO ANH TỰA VÀO EM


Cuộc đời em đơn thân đến nỗi
Chưa bao giờ em tựa vào anh
Và vì thế em âm thầm sống
Tựa vào chính mình trĩu nặng, đớn đau

.
Bao lời tiếng lấm lem bùn đất
Bao đêm trắng tơ giăng chóng mặt
Em tựa vào em - đơn độc quen rồi
Em tựa vào em - gắng vững giữa đời

.
Trên đôi vai bình yên
Mà bão dông nghiêng ngửa!
Em chênh vênh dối mặt chính mình
Nào ai biết, đến anh cũng chẳng biết
Em quằn mình như rễ dưới đất im

.
Đời bất chợt thác ghềnh ào trút xuống
Vùi lấp anh - cơn bạo bệnh kinh hoàng
Bạn bè anh rộng nhiều như trời bể
Vực anh lên cho anh lại lòng tin

.
Bàn tay nâng em thành bảo mẫu
Nước mắt lặn vào trong cho anh thấy nụ cười
Bệnh tật lo toan giấu vào đêm trắng
Giữa tháng ngày trĩu nặng
Em đứng thẳng người
Cho anh tựa vào em

 

Nguyễn Hiệp

HÌNH KHÔNG BÓNG 
Chiếc vỏ trấu tách đôi trượt theo triền sông 
Nửa mẹ mang về đất 
Nửa con ở lại 
Lá bàng hoàng sương!

Đôi dép vá dây trôi theo dòng sông 
Nửa gian truân mẹ bước 
Nửa con ở lại 
Chân chao đảo mình

Con - bóng không hình 
Mẹ - hình không bóng 
Đi đâu, về đâu 
Nghe chân khẽ động

Chiếc áo nâu sờn vai của mẹ 
Đôi dép vá dây năm lần bảy lượt của mẹ 
Con không giữ được 
Làm sao con giữ được mình?!

Hình không bóng hình 
Mẹ hiu quạnh qua đời 
Chỉ còn chút con - cũng - loài- không - bóng.

 

 

Văn Công Hùng

VỢ

 

Có những lúc trốn xô bồ ta về tựa vào em

như con tàu viễn dương thả neo bám vào đất mẹ

cuộc đời lặng thầm, cuộc đời gào thét

trở về bên em ta trở lại chính mình

 

Nhân gian tưởng rộng nhường kia mà té ra nhỏ hẹp

đi hoài vẫn có tiểu nhân

em nâng đỡ mỗi khi ta mệt mỏi

mỗi khi ta chuẩn bị ăn đòn

 

                         Có một mái nhà, có một tình yêu

ta thành kẻ giàu sang và phú quý

em như hòn đảo chìm chứa đầy châu báu

ta để dành dự trữ lúc nguy nan

 

Đã từng có lúc bị gục niềm tin

ta vịn tình yêu em đứng dậy*

ta trốn chạy cô đơn bằng bao dung nhân hậu

mỗi khi cuộc đời buồn ta lại nhớ về em...

 

Mái nhà em chỉ giản dị thế thôi

mà giông gió bão bùng em che hết cả

cả anh nữa, dẫu hoang sơ đến vậy

khi trở về lặng lẽ gã chồng ngoan...

30 tháng 7 năm 2001

 

 

Lâm Thị Mỹ Dạ

TRÁI TIM SINH NỞ

 

Trái tim có mấy phần buồn
Mấy phần vui sướng nhớ thương mấy phần

*

Phần yêu em gửi cho anh
Còn phần hy vọng em dành cho con
Mấy phần chờ đợi mỏi mòn
Mẹ em đã nhận lúc còn tuổi xanh
Người xưa nào có phụ tình
Mà sao mẹ chịu một mình khổ đau
Thác ghềnh nước cả, sông sâu
Chống chèo mình mẹ đương đầu bão giông
Buồn lo mẹ giấu bên lòng
Nuôi em trong dạ, mẹ mong từng ngày
Nỗi mình biết ngó ai hay
Bao đêm nước mắt vơi đầy, mẹ ơi
Khi em cất tiếng chào đời
Trái tim mẹ tưởng héo rồi lại tươi
Đời nay mơ ước rộng dài
Trái tim đập tới ngày mai êm đềm
Mẹ cho anh trái tim em
Trái tim yêu, trái ấm mềm anh ơi
Trái tim sinh nở giữa đời
Những con ta lại hát lời mẹ ru
Biếc xanh là sắc mùa thu
Vàng tươi là lúa, mịt mù là mây
Ngày đêm sớm tối đổi thay
Trái tim vẫn một bầu đầy đỏ tươi
Dẫu khi tắt nghỉ cuộc đời
Trái tim mẹ giữa đất trời còn yêu.

 

 

Đỗ Trung Lai

TÔI RU CON GÁI TÔI

 

À ơi con ngủ cho ngon
Đắp chăn rồi bố mắc màn cho con
Nửa đời nước nước non non
Con vừa một tuổi, bố tròn bốn mươi
Nửa đời đi ngược về xuôi
Đêm nay bố ngắm con cười trong mơ
Môi hồng, răng trắng, tóc tơ
Bố cho máu đỏ, mẹ cho hình hài
Giời cho tính nết sau này
Cầu cho con những khéo tay, dịu dàng
Trong đêm con thở nhẹ nhàng,
Cầu cho con khỏi bần hàn mai sau
À ơi con ngủ cho lâu,
Cầu cho con chẳng một câu lụy người
À ơi thân gái ở đời,
Những nơi tục lụy con thời tránh xa.
"Thiện căn ở tại lòng ta"
Mạnh hơn lẽ quỷ, lời ma dọc đường
À ơi thương đến là thương
Cầu cho thánh thiện dẫn đường con đi
Đừng ham ngũ sắc làm chi,
Trời xanh muôn thuở có gì cũ đâu.
Đò đầy, phá rộng, sông sâu
Có qua thì lúc bạc đầu hãy qua
Yêu thơ cùng với yêu hoa
Cũng đừng yêu quá như là bố yêu
Ở nhà biết vá, biết thêu
Ra đường kẻ ghẹo người trêu mặc người
À ơi thân gởi ở đời
Cổ kim đâu cũng quý người thủy chung
Câu rằng, chị ngã em nâng
Là qua hết được mọi vùng khó qua
Đi cùng con lúc tuổi hoa,
Đời người ngắn lắm, bố già đến nơi.
Nay mai giời gọi lên giời
Cũng là đã có mấy lời cho con
À ơi máu đỏ như son,
Mai sau con lớn con còn nhớ chăng?

 

Đoàn Thị Lam Luyến

DẶN CON GÁI

Bẫy tình sa phải chăng con? 
Đã anh sâu mắt lại còn rậm râu 
Quê thì tận đẩu tận đâu 
Tình trường tranh giải vàng thau có thừa 

Cải già khéo ủ thành dưa 
Bưởi mong nắng rám, mía chờ hanh heo 
Nhà nghèo xin giữ nếp nghèo 
Cành cao xin chớ có trèo, sẩy chân 

Người hay cử chỉ ân cần 
Ngọt ngon đầu lưỡi, kẻo dân lọc lừa 
Cuộc đời mẹ lắm bàn thua 
Chỉ mong con có nước cờ chắc tay 

Còn như phận mỏng đức dày 
Cầu cho trời độ cơ may một lần 
Mẹ xin đổi lấy phong trần 
Để duyên con được mười phân vẹn mười

Hà Nội, 18-2-2002