Đầu tháng 3/2022, đại diện hàng chục hộ gia đình được mua nhà tập thể hoá giá của Xí nghiệp Quản lý đường sắt Nghệ Tĩnh ông Trần Đình Thắng trú tại ngõ 27, đường Lê Ninh, Khối 4, phường Quán Bàu, thành phố Vinh đã gửi đơn kiến nghị đến Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An kiến nghị về việc mua lại khu nhà tập thể hoá giá từ năm 1991 và đang đứng trước nguy cơ mất quyền lợi sở hữu khu nhà này.
Trong đơn kiến nghị gửi Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An, các hộ gia đình được mua nhà tập thể hoá giá của Xí nghiệp Quản lý Đường sắt Nghệ Tĩnh cho biết: Vào năm 1991–1992, họ là cán bộ công nhân viên Xí nghiệp Quản lý đường sắt Nghệ Tĩnh, do không có nhà ở nên được Xí nghiệp phân cho mỗi hộ gia đình một gian nhà tập thể của tại đường Lê Ninh, phường Quán Bàu, thành phố Vinh, Nghệ An. Sau đó, xét tiêu chuẩn, điều kiện nhu cầu nhà ở của cán bộ công nhân viên, Xí nghiệp Quản lý Đường sắt Nghệ Tĩnh đã thanh lý nhà tập thể bán cho các hộ ở tại chỗ. Sau khi mua nhà tập thể hóa giá của Xí nghiệp Quản lý đường sắt Nghệ Tĩnh, 23 hộ dân đã sửa chữa và sinh sống ổn định suốt 20 năm qua…
Công ty Cổ phần Đường sắt Nghệ Tĩnh (tiền thân là Xí nghiệp Quản lý Đường sắt Nghệ Tĩnh) đơn vị bán thanh lý nhà tập thể cho các hộ dân từ năm 1991.
Thế nhưng mới đây, khi biết toàn bộ khu đất bao gồm cả khu nhà tập thể của họ được cấp lại giấy quyền sử dụng đất cho Công ty Cổ phần đường sắt Nghệ Tĩnh quản lý, sử dụng, khiến người dân rất bức xúc. Các hộ dân cho rằng: “Cơ quan thẩm quyền cấp “bìa đỏ” cho Công ty Cổ phần đường sắt Nghệ Tĩnh là sai quy định vì trong “bìa đỏ” này không thể hiện có những hộ dân chúng tôi sống trên mảnh đất này… Chúng tôi rất bức xúc vì mùa mưa bão nhưng không được sửa nhà, có con cháu ở trong nhà nên rất nguy hiểm. Trong khi đó, tài sản chúng tôi mua đã đóng tiền đầy đủ, có hóa đơn, chứng từ rõ ràng…”.
Mua nhà tập thể thanh lý đã cải tạo, sửa chữa và sinh sống yên ổn gần 20 năm nhưng giờ đây, hàng chục hộ dân nơi đây đang có nguy cơ mất quyền lợi sở hữu dù đó là tài sản mình bỏ tiền mua.
Được biết, năm 2015, Xí nghiệp Quản lý Đường sắt Nghệ Tĩnh cổ phần hóa thành Công ty Cổ phần Đường sắt Nghệ Tĩnh, thuộc Tổng Công ty đường sắt Việt Nam. Trong quá trình lập hồ sơ đề nghị phê duyệt phương án cổ phần hóa và quy hoạch chi tiết 1/500, Công ty chưa báo cáo đầy đủ việc các hộ dân đang sinh sống và có tài sản trên khu đất này. Sở Tài nguyên và Môi trường Nghệ An cũng không kiểm tra thực địa trước khi cấp sổ đỏ. Điều này dẫn đến những sai sót, nhầm lẫn trong phê duyệt phương án cổ phần hóa của Bộ Giao thông Vận tải, Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam và việc cấp giấy quyền sử dụng đất của UBND tỉnh Nghệ An cho đơn vị.
Mới đây, tại buổi tiếp xúc với người dân trong phiên tiếp công dân định kỳ tháng 4/2022, Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An đã chỉ rõ các tồn tại, bất cập. Đồng thời, giao các sở, ngành phối hợp với Công ty Cổ phần Đường sắt Nghệ Tĩnh làm việc lại với Bộ Giao thông Vận tải, Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam để xem xét lại phương án sắp xếp tài sản, điều chỉnh lại quy hoạch, báo cáo UBND tỉnh trước ngày 30/6/2022.
Ngày 21/4/2022, UBND tỉnh Nghệ An có Thông báo số 254/TB-UBND về việc giải quyết vướng mắc trong việc xử lý khu nhà ở cán bộ công nhân viên tại cơ sở nhà, đất số 27A, đường Lê Ninh, phường Quán Bàu do Công ty Cổ phần Đường sắt Nghệ Tĩnh quản lý, sử dụng. Tại văn bản này, UBND tỉnh Nghệ An nêu rõ: Trên cơ sở phương án sử dụng đất và tài sản của Công ty Cổ phần Đường sắt Nghệ Tĩnh được phê duyệt, UBND tỉnh Nghệ An đã ban hành quyết định phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 và Sở Tài nguyên và Môi trường đã cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho Công ty Cổ phần Đường sắt Nghệ Tĩnh theo quy định Pháp Luật.
Để có cơ sở giải quyết nội dung kiến nghị của các hộ gia đình theo trình tự, quy định của Pháp Luật, đảm bảo lợi ích hợp pháp của công dân, đề nghị Công ty Cổ phần Đường sắt Nghệ Tĩnh làm việc với Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam trình xin ý kiến của Bộ Giao thông Vận tải, Bộ Tài chính để xem xét phương án sắp xếp lại nhà, đất của Công ty Cổ phần Đường sắt Nghệ Tĩnh.
Sau khi có Thông báo số 254/TB-UBND của UBND tỉnh Nghệ An, ngày 29/6/2022, Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam đã có Văn bản số 1856/ĐS-QLHT gửi UBND tỉnh Nghệ An.
Tại Văn bản số 1856 này, tại mục 1.2 hiện trạng sử dụng đất ghi rõ: Theo Báo cáo số 230/BC-ĐSNT ngày 3/6/2022 và Báo cáo số 249/BC-ĐSNT ngày 21/6/2022, Công ty Cổ phần Đường sắt Nghệ Tĩnh nêu rõ kiến nghị: “Hiện nay, một số hộ gia đình đang sử dụng các gian nhà lưu trú, tập thể (đã thanh lý nằm trong tổng diện tích 25.451,6m2 đất do Công ty Cổ phần Đường sắt Nghệ Tĩnh quản lý, sử dụng) kiến nghị UBND tỉnh Nghệ An cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ; Mặc dù, Công ty Cổ phần Đường sắt Nghệ Tĩnh đã phối hợp cùng các cơ quan có thẩm quyền tỉnh Nghệ An tuyên truyền, giải thích việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho công ty là phù hợp với quy đinh của Pháp Luật, tuy nhiên việc kiến nghị vẫn tiếp tục kéo dài.
Bên cạnh đó, trong việc tại mục 2.2 Văn bản số 1856 nêu: Khu nhà cán bộ công nhân viên nêu trên nằm phía sau khu văn phòng làm việc của Công ty Cổ phần Đường sắt Nghệ Tĩnh (trong đó có đường sắt chuyên dùng kết nối với đường sắt quốc gia), một phần diện tích khu nhà nằm trong phạm vi bảo vệ đường sắt, bảo vệ ga, đề - pô và hành lang an toàn giao thông đường sắt. Căn cứ hiện trạng khu nhà ở cán bộ công nhân viên, đinh hướng quy hoạch của Thủ tướng Chính phủ và quy định về bàn giao khu nhà ở về địa phương quản lý, xử lý theo Pháp Luật nhà ở, đất ở.
Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam đề nghị UBND tỉnh Nghệ An đồng ý để Công ty Cổ phần Đường sắt Nghệ Tĩnh tiếp tục quản lý, sử dụng cơ sở nhà đất tại số 27A, đường Lê Ninh theo nguyên trạng (trong đó có khu nhà ở cán bộ công nhân viên nêu trên) để đảm bảo nhu cầu sử dụng, phục vụ sản xuất kinh doanh của Công ty. Về lâu dài, khi triển khai dự án theo quy hoạch được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, ngành Đường sắt sẽ xem xét, hỗ trợ di dời các hộ dân theo quy định của Pháp Luật.
Ông Nguyễn Trung Long - Trưởng phòng Quản lý giá và Công sản, Sở Tài chính Nghệ An cho biết: “UBND tỉnh đã có công văn giao Sở Tài chính chủ trì phối hợp với các đơn vị, địa phương liên quan kiểm tra, rà soát, tham mưu UBND tỉnh xem xét xử lý đề nghị của Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam. Hiện, Sở Tài chính đã tổ chức đi kiểm tra thực địa và đang làm văn bản để lấy ý kiến của Sở Xây dựng, Sở Tài nguyên và Môi trường và các đơn vị liên quan. Sau khi có văn bản cho ý kiến của các sở ngành, Sở Tài chính sẽ họp bàn thống nhất và làm báo cáo tham mưu UBND tỉnh xem xét”.
Suốt hơn 2 năm qua, hàng chục hộ dân mua tài sản thanh lý của Xí nghiệp Quản lý Đường sắt Nghệ Tĩnh (nay là Công ty Cổ phần Đường sắt Nghệ Tĩnh) đã gửi hơn chục lá đơn yêu cầu UBND tỉnh Nghệ An giải quyết cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư cho họ (các hộ dân) theo đúng quy định Pháp Luật nhưng đến nay, các hộ dân này vẫn chưa được giải quyết…
Đến nay, dư luận đang đặt ra câu hỏi, rồi đây các hộ dân này phải sinh sống ở đâu…? Tài sản sẽ được giải tỏa đền bù thế nào…? Những vấn đề này đang là nỗi lo của những hộ dân sống trong khu tập thể Xí nghiệp Quản lý Đường sắt Nghệ Tĩnh.