Ảnh minh họa - Internet

Ngày xưa ở một miền đồi xanh biếc có chàng trai trẻ tên là Hạt dẻ. Một hôm vào rừng săn bắn, chàng gặp một con Đại bàng cổ vàng đang nằm xòe cánh trên vũng máu. Hạt dẻ hái lá thuốc bên đường đắp vào vết thương cho Đại bàng.

-        Cám ơn chàng trai. Ta bị kẻ thù tấn công đau đớn quá – Đại bàng nói.

Hạt dẻ đem Đại bàng về nhà chămsóc. Ít lâu sau, Đại bàng đã khỏi, muốn bay về núi cao rừng sâu. Phút chia tay, Đại bàng nhả ra một viên ngọc long lanh và nói:

-        Ta tặng chàng trai Viên Ngọc Thần này. Nó có phép mầu. Nuốt ngọc vào bụng, chàng trai sẽ biến thành chim Đại bàng dũng mãnh, và nghe được ngôn ngữ của các loài chim muông. Khi nhả ngọc ra chàng trai sẽ trở lại thành người.

Hạt dẻ vui sướng đón nhận viên ngọc. Còn Đại bàng thì bay vút mất hút trên trời xanh.

Có ngọc trong tay, chàng trai liền thực hiện ước mơ của mình. Một động tác nuốt nhẹ, chàng đã trở thành một con Đại bàng màu hạt dẻ. Còn gì thích bằng được chao lượn trên cao với gió mây. Chỉ một cái đập cánh, Đại bàng đã vượt qua dãy núi cao bát ngát sương mù, rồi sà xuống dòng sông xanh rực nắng. Đại bàng cứ theo con sông mà đến những miền đất khác nhau. Thảo nguyên rực rỡ màu hoa, chim bay bướm lượn. Đại bàng sà xuống, dự cuộc khiêu vũ của đàn ngựa trắng, ngựa hồng, từng bước nhẩy thơm mùi cỏ dại.

Qua thảo nguyên, Đại bàng đến vùng châu thổ lúa vàng như nắng. Dòng kênh xanh xanh, con thuyền nhỏ căng buồm nâu qua bến. Những đầm sen thơm ngát. Những mái nhà rêu phong cổ kính trong vườn cổ thụ. Những mái đình, cây đa uy nghiêm, trầm mặc.

Đại bàng xuống ngủ trên mái dạ vàng cùng với mặt trăng làng quê đêm ấy. Dưới mái dạ là ngọn đèn dầu ấm cúng của đôi vợ chồng trẻ cười khúc khích với nhau suốt đêm. Hạt dẻ nghe thấy con Cún Vàng nói chuyện với chú gà Trống Tồ về chủ đề các vì sao trên trời. Con Cún đố Gà là sông Ngân hà ở đâu và chùm sao Vua Thần nông ở đâu. Chúng cũng cười khúc khích.

Hạt dẻ nghe thấy ngoài cầu ao Cá quẫy. Những con Cá nói chuyện với Hoa Sen. Cá bảo:

-        Bạn thơm quá Sen ơi

Hoa Sen nói:

-        Tặng mùi hương này cho bạn đấy.

Sáng hôm sau, Đại bàng Hạt dẻ dậy trước cả mặt trời, và lại cất cánh bay. Nó không có vé, nhưng cứ bám vào nóc chiếc máy bay đi nhờ. Máy bay đi xuyên qua mây bạc trời xanh đưa Đại bàng đến thành phố. Phớt lờ các cửa kiểm soát phiền toái của sân bay, Đại bàng vọt qua nóc nhà ga Cảng Hàng không, vào trung tâm thành phố. Nó đậu xuống nóc tòa cao ốc bằng kính có đàn chim sẻ ríu rít. Đàn chim sẻ đang lích chích trao đổi với nhau băn khoăn vì không có Hộ khẩu ở đây, cư trú gặp nhiều khó khăn.

-        Thế các cậu từ đâu đến – Đại bàng hỏi.

-        Chúng tôi quê ở một cánh đồng. Bây giờ người ta dựng khu công nghiệp ở đây, không khí và nước thải độc lắm, nên chúng tôi phải di dân.

-        Về thành phố làm gì có các mái bếp bồ hóng ấm cúng trong ánh lửa chiều đông cho các cậu làm tổ.

-        Vấn đề là làm thế nào để thích nghi với đời sống hiện đại.

Sáng hôm sau, Đại bàng Hạt dẻ bay sà theo các tuyến đại lộ để tham quan. Ô tô chạy từng dòng bên dưới. Đại bàng bay trên thành phố chán ngắt, nhà mọc tự phát,không có quy hoạch, chắp vá như răng mọc lẫy. Có nhà mà chẳng có đường. Người chen chúc như bầy kiến. Tất cả đổ xô đi kiếm ăn không thì chết đói…

Hạt dẻ dong trên các đại lộ mãi cũng chán, muốn trải nghiệm thành dân thành phố xem sao. Đến chỗ vắng, Đại bàng nhả ngọc ra, biến thành chàng trai. Quần áo màu hạt dẻ xuềnh xoàng, điệu bộ nhà quê ngô nghê, Hạt dẻ vào một cửa hàng ăn. Đói quá. Vừa trở lại “Lốt người” là đói cồn cào. Khi là chim, chỉ vài hạt quả rừng đã đủ no…

-        Cho tôi một xuất ăn – Hạt dẻ gọi.

Cô nhân viên hờ hững dọn đĩa cơm bình dân. Chỉ khi dọn bữa ăn đắt tiền cô mới nhiệt tình.

Hạt dẻ ăn xong thản nhiên đứng dậy đi ra. Bảo vệ túm lấy:

-        Anh phải trả tiền.

-        Tôi không có – Tư duy của chim Đại bàng quen mổ thức ăn trong rừng, thản nhiên trả lời.

Các cô nhân viên nhà hàng cười sặc sụa.

-        Tiền lấy ở đâu – Hạt dẻ lại hỏi tiếp câu hỏi của tâm hồn Đại bàng ru mình trong mây trắng trời xanh.

-        Tiền lấy ở Ngân hàng. Đến Ngânhàng mà lấy.

Đại bàng có món nợ là một xuất ăn bình dân. No bụng và nợ. Nợ đời. Làm người phải nợ như thế đó.

Đại bàng đến Ngân hàng. Tiền từ các máy đếm tuôn ra rào rào

-        Cho tôi nắm tiền kia – Tư duy mây trắng trời xanh lại nói qua miệng chàng trai miền núi.

-        Sổ tiết kiệm của anh đâu

-        Tôi không có.

Các cô nhân viên ngân hàng lại cười rũ rượi. Làm người khổ thế đấy. Không có tiền là người ta cười rũ rượi.

Đêm nay ngủ đâu. Không có tiền thuê nhà trọ. Thôi ta lại trở về “Lốt Đại bàng” ngủ trên cành cây vậy. Kiếp người cũng phiền toái lắm. Ở trong những căn phòng bé xíu như hộp diêm kia thì sung sướng nỗi gì.

Một tốp cảnh sát được mật báo về “Người khả nghi” vào nhà hàng ăn quỵt, đến Ngân hàng xin tiền, đã triển khai ngoài đường “chặn đầu khóa đuôi” Hạt dẻ.

-        Xin anh cho xem chứng minh thư.

-        Chứng minh thư là gì. Tôi khôngcó.

-        Xin anh về đồn công an giải quyết.

Hạt dẻ bị thẩm vấn. Toàn những câu hỏi tư duy chim Đại bàng không trả lời được. Người ta chuẩn bị phòng cửa sắt để giam “Nghi phạm”. Làm người thành phố rắc rối quá. Hạt dẻ bực mình, tặc lưỡi, lấy hạt ngọc trong túi ra nuốt vào bụng. Cả đồn cảnh sát kinh hãi khi thấy “Đốitượng khả nghi” vụt cái biến mất, chỉ còn một con chim  lông màu hạt dẻ. Đại bàng tức mình phóng uế mộtchút phân nho nhỏ trên bàn cảnh sát. Để cho hệ thống quan liêu của xã hội biếtthế nào là “lễ độ”.

Đại bàng bay vút đi, đến công viên. Hồ rộng mênh mông. Mấy con Thiên nga trắng đang bơi lội. Đại bàng nghe được các con Thiên nga nói chuyện với nhau chủ đề vẻ đẹp của mây trời in bóng xuống hồ. Đại bàng thấy một con Thiên nga đẹp nhất có đôi mắt mơ màng đang nhìn bầu trời. “Tiếng sét ái tình” đã nổ vang trongtrái tim Đại bàng.Đại bàng đến làm quen:

-        Anh với em ta bay thi nào…?

          Con thiên nga cất mình lên  khỏi mặt nước. Trời trong vắt, nắng chứa chan. Cánh đại bàng dũng mãnh cắt gió, cánh thiên nga mềm mại vờn mây

-        Em không phải là chim Thiên nga bình thường – Thiên nga nói – Em vốn là một thiếu nữ xinh đẹp, bị mụ phù thủy chột mắt, phù phép biến thành Thiên nga. Em nhớ cuộc sống loài người lắm. Em muốntrở thành người bình thường.

Đại bàng nói:

-        Thế là chúng ta giống nhau. Anh cũng vốn là một chàng trai.

-        Anh có thể cứu em không, mụ phù thủy ở trong một cánh rừng gần đây. Anh đến đấy, làm sao lấy được Viên Ngọc Thần trong người nó, cho em nuốt vào bụng,thế là em trở lại thành người…

Đại bàng và Thiên nga đến cánh rừng. Mụ phù thủy ở trong một túp lều u ám. Mụ chỉ còn một mắt, nhìn gì cũng không rõ. Chim Đại bàng dũng mãnh xông đến mổ vào chiếc mắt lành của mụ rồi lôi ra tròng mắt lầy nhầy. Phù thủy gào rú sờ soạng trong bóng đêm. Đại bàng lục soát người mụ lấy đượcViên Ngọc Thần.

Thiên nga nuốt viên ngọc, lập tức trở lại thành cô gái kiều diễm có làn da trắng như cánh thiên nga.

Tâm hồn Đại bàng xao xuyến. Đại bàng cũng lập tức nhả viên ngọc của mình ra, và trở thành chàng trai.

Đôi trai gái sung sướng ôm choàng lấy nhau

Hai người dắt nhau đi trên vạt hoa rừng thơm ngát, đầy ong bướm bay.

-        Chúng mình không trở lại thành Chim nữa nhé – Cô gái Thiên nga nói – Viên ngọc của em nuốt vào thì thành người, còn viên ngọc của anh nuốt vào thì thành chim. Hai tác dụng trái ngược.

-        Phải giữ lấy hai Viên Ngọc Thần, đừng đánh mất. Chúng mình làm người, yêu nhau, nhưng cũng có lúc cần phải thànhchim để có bầu trời tự do bao la trên đầu. Mặt đất chật chội này đôi khi cũng đầy những ràng buộc khó chịu.

Chàng trai Hạt dẻ và cô gái Thiên nga đi ra khỏi rừng. Con đường vào “Thành – phố - cuộc – sống” bụi mù. Nhưng bây giờ họ có tình yêu, nên có vũ khí để đương đầu với “Cuộc sống lầm bụi” ấy

Đại Yên, ngày 9 tháng 9 năm 2014

Nguyễn Phan Hách – Hội nhà văn Việt Nam