Ảnh minh họa - Internet

Sau khi chết-ta sẽ đi về đâu?
Đó là một câu hỏi mà không ai chưa từng tự hỏi một lần trong đời. Rồi tuỳ vào quan niệm, đức tin, người ta sẽ tự giải đáp. Và thường người ta tin rằng có một cõi huyền ẩn gọi là “Thế giới bên kia” là nơi trú ngụ cho linh hồn con người sau khi chết. Thật sự, chưa từng có một kết luận nào có thể chứng minh một cách chân xác chuyện thực hư về một thế giới siêu thực ấy, và mãi mãi còn là một câu chuyện dài không có hồi kết. Để rồi có một cách nói trung dung như một sự thỏa hiệp “Tin thì có. Không tin thì không có.”
Trong phạm vi vấn đề mà tôi muốn lạm bàn đôi chút này, không có ý định đi sâu, mổ xẻ một đề tài mà hẳn còn phải cần rất nhiều chứng nghiệm mới có thể thuyết phục, e bản thân chưa đủ minh thức để kiến giải. Tôi chỉ muốn nói đến một phần, đó là phần xác thân. Bằng vào môi trường và điều kiện sinh hoạt cùng quan niệm tín giáo, mà từ xưa đến nay có những phương thức mai táng như : địa táng, thuỷ táng, hoả táng…còn một phương thức nữa, mà trong khi chưa tìm được từ thích hợp hơn, tôi tạm gọi là “y táng”.
Vậy “y táng” là gì ?
Vẫn thường nói, xác thân con người là giả tạm, là một ngôi nhà để linh hồn trú ngụ, là một thứ công cụ để giúp con người hoạt định nhân cư. Xác thân đươc đắp bồi cùng vạn vật trong tự nhiên bằng nhiều thứ phương tiện để duy trì và phát triển, chỉ thực sụ tồn tại cùng hơi thở, sinh học cũng như tâm học, đều không thể nói gì hơn khi con người không còn nhịp thở là không còn sự sống. Khi chấm dứt sự sống, xác thân lại được trả về với tự nhiên, tan hoà cùng vạn vật. Như vậy, xét cho cùng, khi không còn là một công cụ đặc hiệu cho cuộc sống một con người, xác thân trở thành vật vô tri và phân hoại. Nhưng với quan niệm của hầu hết người đời, khi người đã mất đi, phải được ma chay cẩn trọng với các lễ tiết thiêng liêng, phải được mồ yên mả đẹp, phải có một nơi yên nghỉ nghìn thu sạch sẽ mát mẻ. Không sai. Với một đời người biết bao vất vả cực nhọc để góp công sức, tâm huyết thậm chí cả nước mắt và máu cho cuộc sống con người ngày càng tiến triển tốt hơn, thì rất xứng đáng được chăm lo chu toan cho một cuộc trở về. Không những chi dành cho người đã mất, mà còn vì những người đang sống. Sự gắn kết tâm cảm, cho phép người ta liên tưởng thêm nhiều sự gắn kết vô hình khác. Và vì những sự gắn kết này mà người ta thường coi trọng chuyện thân xác người thân khi đã tắt thở.
Tuy nhiên còn có một cách coi trọng khác cũng ý nghĩa không kém. Đó là sự tận hiến cho cuộc đời ngay cả khi mình không còn nữa. Như ta vẫn biết, có rất nhiều người cuộc sống đung đưa theo sợi chỉ mành, khi trong mình mang một cơn trọng bệnh về gan, tim, thận…những căn bệnh mà chỉ cần có một sự cấy ghép thay thế phần nội tạng bị hỏng ấy thì sẽ mang lại được một cuộc đời khác, một cuộc đời như một sự hồi sinh. Hoặc những người mù, nếu được nhận giác mạc từ một người vừa qua đời hiến tặng, thì chẳng khác nào là một cuộc đổi đời màu nhiệm. Không riêng phần mô, tạng, y học luôn cần xác người thật để giúp sinh viên y khoa tiếp cận cụ thể những kiến thức cơ học cần thiết, góp phần đầo tạo những bác sĩ có tay nghề nhiều triển vọng cho công cuộc nghiên cứu chữa trị cho nhân loại. Đến đây chắc mọi người đã biết tôi muốn nói đến vấn đề gì. Vâng, đó là sự hiến mô, hiến tạng, hiến xác, mà tôi tạm gọi một cách khác là “y táng”.
Tất cả mọi hành xử của con người trong mọi lĩnh vực đều phụ thuộc vào quan niệm của mỗi người. Với tôi, quan niệm sống theo thuyết hiện sinh. Là khi mình còn sống, làm được gì tốt lành có ích cho mình và cho đời thì cứ làm, còn khi đã chết đi, xác thân vô tri nến còn có chút giá trị cho y học, cho cuộc sống, thì tiếc gì mà không tặng. Còn hay không cái thế giới bên kia thì cũng chỉ liên quan đến phần hồn, còn phần xác xuống đất thì tan rữa, thành tro cũng hư không, ta có biết gì nữa đâu. Vì vậy, với tôi “y táng” có một ý nghĩa rất thiết thực. Và khi thực hiện được điều này, trong tâm thế cũng thấy có gì đó dễ chịu nhẹ nhõm. Hiện nay cũng đã có kha khá những người thực hiện được ý nguyện đáng khuyến khích này, còn một số khác thì cô ý nguyện nhưng không thanh hiện thực bởi cảm trạng của người thân. Tuy nhiên, nếu những người thân đều hiểu được rằng, người đã mất có cảm giác thế nào khi được dâng tặng phần còn lại của bản thân cho cuộc đời, thì chắc sẽ không ngăn cản. Mong sao sự nhận thức về vấn đề này ngày càng rộng mở, để một phần lớn của cuộc đời có thêm ý nghĩa về nhiều mặt hơn.

ĐÀM LAN - Buôn Ma Thuột